Nhóm VN30 là nơi tập hợp những doanh nghiệp thuộc tập đoàn tư nhân lớn hàng đầu Việt Nam, như Masan. Ảnh: Đức Thanh

Tín dụng đi đầu, lợi nhuận ngân hàng tiếp tục tăng trưởng

Ngân hàng vẫn đang chiếm số lượng áp đảo trong VN30, với 14 ngân hàng. Với quy mô lớn, các ngân hàng thường xuyên đứng đầu về kết quả kinh doanh. Trong quý III/2025, nhóm ngân hàng quốc doanh và ngân hàng tư nhân lớn nhất tiếp tục dẫn đầu. Trong 10 doanh nghiệp có lợi nhuận lớn nhất, có 8 nhà băng, theo thứ tự lợi nhuận gồm Vietcombank, VietinBank, VPBank, Techcombank, BIDV, MB, ACB và HDBank.

“Anh cả” Vietcombank vẫn dẫn đầu ngành và dẫn đầu cả thị trường với 11.239 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế quý III/2025, tăng 5% so với quý III/2024. Đây là mức lãi cao nhất của Vietcombank trong 2 năm qua. Tính cả 9 tháng, mức lãi của ngân hàng này tiếp tục ở vị trí “độc tôn”, đạt 33.123 tỷ đồng (tăng 5%).

Cùng đạt lợi nhuận trên 10.000 tỷ đồng trong quý III là VietinBank, với lợi nhuận trước thuế đạt 10.614 tỷ đồng. Khác với Vietcombank, VietinBank có mức tăng trưởng lợi nhuận khá mạnh trong quý này, với mức tăng 62% so với cùng kỳ. Đây là quý thứ 2 liên tiếp ngân hàng này đạt lợi nhuận trên 10.000 tỷ đồng.

Tính chung ngành ngân hàng, vẫn chưa có nhà băng nào đạt được ngưỡng lợi nhuận của Vietcombank và VietinBank. Cùng trong nhóm Big 4, song quý III, lợi nhuận của BIDV chỉ xếp thứ 5, với lãi trước thuế đạt 7.594 tỷ đồng. Khoảng cách của BIDV với top 2 nới rộng hơn trong kỳ 9 tháng, dù vẫn xếp thứ 3 toàn ngành, đạt 23.632 tỷ đồng.

Hai nhà băng tư nhân VPBank và Techcombank đều vượt BIDV về lợi nhuận quý III. VPBank ghi nhận mức tăng trưởng lợi nhuận lên đến 76,7%, đạt 9.166 tỷ đồng trong kỳ này. Kết quả này đến từ thu nhập lãi thuần tăng mạnh 22% so với cùng kỳ, đồng thời lãi thuần từ hoạt động dịch vụ và hoạt động mua bán chứng khoán kinh doanh đều tăng mạnh.

So với các quý kinh doanh trước đó, quý III của VPBank đánh dấu một kỳ đột phá. Khoản lãi ghi nhận được đang ở mức cao nhất tính từ quý I/2022 đến nay.

Còn tại Techcombank, khoản lợi nhuận trước thuế quý III tăng nhẹ hơn (14%), nhưng với mức 8.250 tỷ đồng, ngân hàng này đánh dấu kỳ kinh doanh có lợi nhuận cao nhất trong lịch sử hoạt động.

Ở chiều ngược lại, nhóm ngân hàng thuộc VN30 cũng ghi nhận 2 nhà băng có kết quả hoạt động sụt giảm, bao gồm MB và SeABank. Trong khi MB đạt lợi nhuận trước thuế 7.250 tỷ đồng, giảm nhẹ 0,8% và có thể xem là đi ngang so với cùng kỳ, thì SeABank giảm đến 24% lợi nhuận so với cùng kỳ, chỉ mang về 956 tỷ đồng. Không chỉ giảm, lợi nhuận của ngân hàng này cũng nằm trong top 5 doanh nghiệp có lợi nhuận thấp nhất VN30.

Mức lợi nhuận của SeABank đã giảm mạnh so với các quý đầu năm, thậm chí chỉ bằng 22% lợi nhuận của quý đầu năm nay. Lũy kế 9 tháng, nhờ khoản lãi cao trên 4.300 tỷ đồng quý I, SeABank vẫn đạt tăng trưởng dương, mang về 6.739 tỷ đồng.

Nhìn chung toàn ngành ngân hàng, lợi nhuận vẫn đạt tăng trưởng tích cực dựa trên bối cảnh tăng trưởng tín dụng cao. Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến ngày 30/10, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã tăng khoảng 15% so với cuối năm 2024. Con số này dự kiến tiếp tục tăng mạnh và có thể lên mức 19-20% vào cuối năm nay.

Chuyên gia Công ty Chứng khoán SSI cho biết, tăng trưởng tín dụng đang ở tốc độ cao nhất trong vòng 9 tháng kể từ năm 2017, trong khi chất lượng tài sản cho thấy dấu hiệu ổn định ban đầu. Tuy vậy, biên lãi ròng (NIM) tiếp tục thu hẹp so với quý trước, phản ánh áp lực chi phí huy động vốn và cạnh tranh về lãi suất cho vay. Thanh khoản cũng là yếu tố đáng lưu ý khi tỷ lệ cho vay trên huy động (LDR) thuần của các ngân hàng tăng lên mức 100%, cho thấy nhu cầu đẩy mạnh huy động tiền gửi trong quý IV/2025 để hỗ trợ tăng trưởng tín dụng.

SSI duy trì quan điểm tích cực đối với ngành ngân hàng trong quý IV/2025 và năm 2026. Có 4 yếu tố chính được kỳ vọng tiếp tục hỗ trợ đà tăng trưởng lợi nhuận gồm: tăng trưởng tín dụng duy trì bền vững, chất lượng tài sản cải thiện dần, NIM có dấu hiệu ổn định trở lại và thu từ nợ xấu đã xóa phục hồi mạnh hơn sau khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng chính thức có hiệu lực từ ngày 15/10/2025. SSI dự báo, lợi nhuận toàn ngành sẽ tăng tốc, từ khoảng 15% trong năm 2025 lên 18% trong năm 2026.

Động lực từ những đầu tàu doanh nghiệp tư nhân

Bên cạnh nhóm ngân hàng liên tục chiếm giữ vị trí lợi nhuận cao đầu bảng, đan xen vào là sự xuất hiện của các tập đoàn tư nhân hàng đầu, điểm danh nhóm Vingroup, Hòa Phát.

Nhóm Vingroup đang giữ 3 vị trí trong VN30 với Vingroup, Vinhomes và Vincom Retail. Tổng lợi nhuận sau thuế của 3 doanh nghiệp này đạt 11.165 tỷ đồng trong quý III, giảm so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu do nền lợi nhuận cùng kỳ của Vinhomes khá cao, trên 10.800 tỷ đồng.

Thống kê kết quả kinh doanh của nhóm VN30, trong kỳ kinh doanh quý III/2025, chỉ có 5 doanh nghiệp có tăng trưởng âm về lợi nhuận và 1 doanh nghiệp đi ngang, còn lại đều có kết quả tăng trưởng tích cực, trong đó 8 doanh nghiệp đạt mức tăng trưởng lợi nhuận trên 50%. Xét về giá trị, tổng lợi nhuận trước thuế 30 doanh nghiệp là hơn 118.000 tỷ đồng, tăng hơn 14,4% so với quý III/2024.

Dù vậy, lợi nhuận 9 tháng của 3 doanh nghiệp này đã thu hẹp đà giảm, tổng lợi nhuận trước thuế 9 tháng đạt hơn 38.218 tỷ đồng, chỉ giảm nhẹ 3%. Ngoài Vinhomes có nền lợi nhuận cao năm ngoái, cả Vingroup và Vincom Retail đều đạt tăng trưởng tích cực. Mức tăng lợi nhuận sau thuế 9 tháng năm nay lần lượt là 34,5% và 26% so với cùng kỳ năm 2024.

Các kết quả kinh doanh của nhóm này diễn ra trong bối cảnh hệ thống của Vingroup đang liên tục mở rộng trên nhiều lĩnh vực. Trong đợt chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh Việt Nam, Vinhomes đã cùng công ty mẹ Vingroup khánh thành và khởi công đồng loạt 6 công trình trọng điểm trên cả nước. Chuỗi dự án này được kỳ vọng thúc đẩy kinh tế, hạ tầng, công nghiệp và du lịch tại các địa phương.

Cùng với đó, Vingroup liên tục mở rộng hoạt động ra nhiều lĩnh vực mới như năng lượng, thép, giải trí… Mới đây nhất, tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã góp vốn thành lập Công ty cổ phần Vinspace với ngành nghề sản xuất máy bay, tàu vũ trụ, vận tải hàng hóa hàng không…

Cùng với việc liên tục triển khai các dự án và mở rộng hoạt động ra nhiều lĩnh vực mới, Vingroup cũng rục rịch cho kế hoạch phát hành cổ phiếu thưởng để tăng vốn. Tập đoàn của tỷ phú Phạm Nhật Vượng dự kiến trình cổ đông phương án phát hành 2,85 tỷ cổ phiếu thưởng với tỷ lệ 1:1. Nếu được thực hiện, đây sẽ là thương vụ phát hành cổ phiếu thưởng có quy mô lớn nhất lịch sử chứng khoán Việt Nam. Thời gian thực hiện trong quý IV. Sau khi phát hành thành công, vốn điều lệ của Vingroup sẽ tăng gấp đôi và dự kiến trở thành doanh nghiệp phi tài chính có vốn điều lệ lớn nhất sàn chứng khoán.

Hòa Phát đang giữ vị trí doanh nghiệp phi tài chính có vốn điều lệ lớn nhất sàn chứng khoán. Trong kỳ kinh doanh vừa qua, tập đoàn thép của nhà tỷ phú Trần Đình Long đạt 4.628 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, tương ứng tăng 35,6% so với quý III/2025. Quý này, Hòa Phát cho biết, Tập đoàn đã sản xuất 2,8 triệu tấn thép thô, tăng 14% so với quý II và tăng 35% so với cùng kỳ 2024. Sản lượng bán hàng thép cuộn cán nóng (HRC), thép xây dựng, thép chất lượng cao và phôi thép đạt 2,5 triệu tấn, giảm 4% so với quý trước và tăng 21% so với cùng kỳ năm 2024.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, Hòa Phát ghi nhận 13.440 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, tăng trưởng 29,2%. Lợi nhuận sau thuế đạt 11.626 tỷ đồng và đã thực hiện được 78% kế hoạch lợi nhuận cả năm.

Hòa Phát là nhà sản xuất thép lớn nhất Đông Nam Á, tập trung phát triển các dòng sản phẩm thép chất lượng cao phục vụ các ngành công nghiệp cơ khí chế tạo, sản xuất ô tô, đóng tàu… Được biết, toàn bộ Dự án Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2 tại tỉnh Quảng Ngãi đã hoàn thành. Tập đoàn đang quyết liệt triển khai Dự án Nhà máy sản xuất thép ray và thép hình tại Dung Quất, dự kiến ra sản phẩm thép ray vào năm 2027, phục vụ các dự án đường sắt trọng điểm của Việt Nam và xuất khẩu ra thị trường quốc tế.

Bên cạnh Vingroup và Hòa Phát, nhóm VN30 cũng là nơi tập hợp của những doanh nghiệp thuộc tập đoàn tư nhân lớn hàng đầu Việt Nam, như FPT, Masan, Vietjet, Vinamilk.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, VN30 ghi nhận 26 doanh nghiệp tăng trưởng lợi nhuận trước thuế dương so với cùng kỳ, trong đó 5 doanh nghiệp tăng trưởng trên 50%. Tổng lợi nhuận trước thuế của 30 doanh nghiệp trong 9 tháng đạt hơn 354.600 tỷ đồng, tương ứng mức tăng 16%.

Triển vọng lợi nhuận trên toàn thị trường vẫn được đánh giá tích cực. Theo chuyên gia Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), các động lực chủ chốt như kích cầu tiêu dùng nội địa, ổn định xuất khẩu, đẩy mạnh đầu tư công và tăng trưởng tín dụng tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận của khối doanh nghiệp niêm yết. VDSC ước tính, lợi nhuận toàn thị trường quý IV/2025 sẽ tăng khoảng 26% so với cùng kỳ, với đóng góp chính từ bất động sản, ngân hàng, dịch vụ tài chính và nhóm phi tài chính.