Chuyển đổi xanh là nhu cầu tất yếu

Tọa đàm CEO với chủ đề chuyên sâu và tham quan là hoạt động trong khuôn khổ Diễn đàn Bất động sản Công nghiệp Việt Nam 2025, Báo Tài chính – Đầu tư, Liên Chi hội Bất động sản công nghiệp Việt Nam (VIREA), Công ty Thanh Bình Phú Mỹ và NS BlueScope Việt Nam phối hợp tổ chức tại Khu công nghiệp chuyên sâu Phú Mỹ 3.

Chương trình đã thu hút 90 đại biểu là đại diện cơ quan quản lý Nhà nước, các doanh nhân là các chủ đầu tư khu công nghiệp (KCN), doanh nghiệp hoạt động trong các KCN, công ty tư vấn hoạt động trong lĩnh vực BĐS công nghiệp.

Phát biểu khai mạc Toạ đàm, ông Nguyễn Văn Hồng, Phó Tổng biên tập Báo Tài chính – Đầu tư cho rằng, năm 2025 đánh dấu giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ của thị trường bất động sản công nghiệp Việt Nam, khi làn sóng đầu tư nước ngoài chất lượng cao đang dịch chuyển ngày càng rõ nét, gắn với yêu cầu phát triển xanh, thông minh và bền vững.

Ông Nguyễn Văn Hồng, Phó Tổng biên tập Báo Tài chính – Đầu tư  phát biểu tại buổi Toạ đàm. (Ảnh: Lê Toàn)

Trong bối cảnh đó, việc định vị lại chiến lược đầu tư, mô hình phát triển khu công nghiệp theo các tiêu chuẩn ESG quốc tế không chỉ là xu thế, mà là điều kiện tất yếu để Việt Nam giữ vững lợi thế cạnh tranh và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Chia sẻ về các vấn đề chính sách, định hướng, chiến lược phát triển khu công nghiệp trong giai đoạn mới tại TP.HCM, ông Võ Thanh Phong - Phó Ban quản lý các Khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM (Hepza) cũng nhấn mạnh cho rằng, việc chuyển đổi đối với khu công nghiệp hiện nay là bắt buộc.

“Chuyển đổi mô hình, chuyển đổi công nghệ, chuyển đổi cách vận hành đối với các doanh nghiệp đang hoạt động trong khu công nghiệp. Đây là nhu cầu cấp thiết trong giai đoạn mới”, ông Phong nói.

Bà Ngọc Lê, Giám đốc cấp cao, Trưởng bộ phận tư vấn chiến lược Cushman& Wakefield Việt Nam cũng cho rằng, nhiều năm liên tiếp, ngoại trừ Singapore vốn là điểm đến hàng đầu của khu vực, Việt Nam luôn đứng ở nhóm cao và duy trì mức tăng trưởng ổn định.

“Vị trí địa lý của Việt Nam là lợi thế lớn khi nằm gần các thị trường trọng điểm và trên tuyến hàng hải quốc tế quan trọng, rất thuận lợi cho phát triển logistics. Hơn nữa, sau khi thực hiện sáp nhập tỉnh cũng mở rộng quỹ đất công nghiệp, tạo dư địa thu hút vốn FDI lớn, nhờ nguồn cung đất sạch dồi dào”, bà Ngọc Lê nói.

Bà Lâm Tố Trinh, Phó Tổng giám đốc phát triển sản phẩm -Thị trường NS BlueScope Vietnam

Thông tin thêm về các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đối với vấn đề chuyển đổi xanh, ông Phong cho biết, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP.HCM nhiệm kỳ 2025-2030 cũng đưa ra nhiều mục tiêu phát triển. Trong đó sẽ tập trung phát triển kinh tế nhanh, bền vững trên nền tảng đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại kinh tế theo hướng khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo làm động lực chủ yếu. “Chủ trương của Đảng và Nhà nước trong giai đoạn mới là phát triển nhanh nhưng phải bền vững, không đánh đổi môi trường để phát triển kinh tế” ông Phong nhấn mạnh.

Để đạt được mục tiêu đề ra của Nghị quyết thì cần thực hiện đồng thời nhiều chương trình phát triển. Trong đó, chương trình phát triển công nghiệp xanh, công nghiệp sinh thái, ứng dụng khoa học – công nghệ trong sản xuất công nghiệp là một trong những định hướng quan trọng. Thúc đẩy chuyển đổi mô hình phát triển công nghiệp của thành phố trong thời gian tới.

“Chủ trương, chính sách đã có, Ban Quản lý chúng tôi cũng đã làm việc với nhiều tổ chức quốc tế như GIZ, UNIDO, JICA… để rà soát hiện trạng các khu công nghiệp, đánh giá từng doanh nghiệp nhằm xác định hướng chuyển đổi phù hợp. Đặc biệt là hướng đến phát triển bền vững. Dự kiến TP.HCM sẽ phối hợp các tổ chức quốc tế hình thành bộ sách hướng dẫn các chủ đầu tư KCN triển khai đầu tư KCN sinh thái trên địa bàn TP.HCM” ông Phong cho biết.

Hành trình lớn bắt đầu từ những việc nhỏ

Là doanh nghiệp đang hoạt động trong khu công nghiệp và cũng là một trong những khu công nghiệp đã hoàn tất hồ sơ đề xuất công nhận là khu công nghiệp sinh thái, bà Nguyễn Thị Thảo Nhi, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thanh Bình Phú Mỹ cho biết, quá trình phát triển khu công nghiệp xanh, hiện đại là một hành trình dài.

Theo bà Nhi, những tiêu chuẩn để xác định một khu công nghiệp có đạt chuẩn “xanh” hay không thì đã có. Tuy nhiên, đối với từng nhà máy trong khu công nghiệp thì hiện Chính phủ chưa có bộ tiêu chí cụ thể về thế nào là xanh hay sinh thái. Vì vậy, phần lớn các nhà máy hướng tới xanh và sinh thái xuất phát từ áp lực của thị trường, đối tác xuất khẩu. Theo đó, không thể nói doanh nghiệp có thể “xanh hóa” ngay lập tức. Mà phải lựa chọn tiêu chí phù hợp.

Bà Nguyễn Thị Thảo Nhi, Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thanh Bình Phú Mỹ. (Ảnh: Lê Toàn)

Trong bối cảnh đó, vai trò của chủ đầu tư hạ tầng trở nên đặc biệt quan trọng. Chỉ khi đơn vị phát triển khu công nghiệp am hiểu về sinh thái, kinh tế tuần hoàn và có khả năng đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình pháp lý, thì mô hình khu công nghiệp sinh thái mới có thể vận hành đúng nghĩa.

Chia sẻ kinh nghiệm từ hành trình gần một thập niên mà doanh nghiệp hoạt động trong KCN theo đuổi ESG, bà Lâm Tố Trinh, Phó tổng giám đốc Phát triển sản phẩm & Thị trường, NS BlueScope Việt Nam cho hay, nếu muốn làm xanh, tốt nhất là làm ngay từ đầu. Càng để lâu, chi phí và thời gian càng lớn.

Đơn cử như nhà máy của BlueScope Việt Nam tại KCN Phú Mỹ 1, từ năm 2010 đến 2022, doanh nghiệp đã thực hiện nhiều hoạt động chuyển đổi phát triển bền vững như chuyển sang sử dụng hệ thống đèn LED, cải thiện quy trình sản xuất để tiết kiệm điện, giảm khí gas tại các khu vực sản xuất, yêu cầu nhà cung cấp sử dụng vật liệu giảm phát thải, tự động hóa dây chuyền… Nhờ đó đã giảm được hơn 4 triệu kg CO₂, tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí vận hành và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Theo bà Trinh, chuyển đổi xanh là một hành trình dài nhưng được bắt đầu tư những cải tiến nhỏ. Đơn cử như việc tái sử dụng sơn, dung môi, nguồn nước, giảm tiếng ồn để bảo vệ sức khỏe người lao động… Những việc tưởng nhỏ, nhưng nếu nghĩ tới thì có thể áp dụng ngay, mang lại hiệu quả rất rõ ràng.

Tham quan thực tế tại kho ngoại quan Ashton Furniture Consolidation. (Ảnh: Lê Toàn)

Trong khuôn khổ chương trình Tọa đàm CEO, hơn 90 đại biểu đã được tham quan thực tế tại kho ngoại quan Ashton Furniture Consolidation; Nhà kho Thanh Bình Phú Mỹ và Cảng cạn Phú Mỹ của Khu công nghiệp chuyên sâu Phú Mỹ 3. Đây là các dự án đã sử dụng các giải pháp bao che, nhà xưởng của NS BlueScope Việt Nam-Doanh nghiệp có nhà máy sản xuất thép đầu tiên tại Việt Nam và Đông Nam Á đạt chứng nhận quốc tế ResponsibleSteel, với hệ thống giải pháp nhà xưởng tiên tiến, đạt tiêu chuẩn ESG toàn diện.

Tại đây các đại biểu được giới thiệu về tính hiệu quả trong việc sử dụng các giải pháp xây dựng nhà xưởng đáp ứng các tiêu chuẩn ESG, hướng đến phát triển bền vững và giảm thiểu hiệu ứng khí nhà kính tại Việt Nam.

Ông Tạ Quốc Bảo, Phó Tổng Giám Đốc Công ty Cổ phần Thanh Bình Phú Mỹ:

Khu công nghiệp Phú Mỹ 3 được định hướng phát triển bền vững, thân thiện với môi trường, áp dụng mô hình cộng sinh công nghiệp và khu công nghiệp sinh thái. Theo đó, Khu công nghiệp có một bộ quy chế riêng, quy định đầy đủ các yếu tố về môi trường, xây dựng, khoảng lùi… Khi khách hàng đáp ứng được các tiêu chí này thì chúng tôi mới xem xét cho đầu tư vào khu công nghiệp.

Mục tiêu của chúng tôi là phát triển bền vững từ khu công nghiệp đến toàn bộ hệ sinh thái dịch vụ xung quanh. Hệ thống kho cũng không ngoại lệ. Chúng tôi phát triển theo các tiêu chí ESG, chú trọng đến môi trường, phòng cháy chữa cháy. Đặc biệt, với xu hướng hàng hóa xanh hiện nay, nhu cầu về “kho xanh” ngày càng lớn. Vì là chủ đầu tư khu công nghiệp sinh thái chuyên sâu, hệ thống kho nằm trong hệ sinh thái đó phải đáp ứng những tiêu chí tương ứng về phát triển bền vững, thân thiện với môi trường.

Bà Lâm Tố Trinh, Phó Tổng Giám Đốc Phát Triển Sản Phẩm & Thị trường NS BlueScope Việt Nam:

Việc xây dựng và vận hành theo ESG mang lại 3 lợi ích lớn cho doanh nghiệp. Thứ nhất, doanh nghiệp phát triển bền vững hơn, có khả năng cạnh tranh tốt hơn và dễ thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài. Thứ hai, khi vận hành theo ESG, doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro pháp lý và nâng cao mức độ an toàn cho cả doanh nghiệp lẫn người lao động. Thứ ba, doanh nghiệp nâng cao hiệu quả vận hành.

Với vai trò là nhà cung cấp vật liệu và giải pháp thép, BlueScope sẵn sàng đồng hành cùng các chủ đầu tư khu công nghiệp thông qua ba hướng chính. Đầu tiên là giải pháp vật liệu cho công trình bền vững.

Tiếp đến là sẽ phối hợp với các đối tác liên quan như đơn vị tư vấn thiết kế, nhà thầu… để hỗ trợ tư vấn giải pháp thiết kế bền vững, giúp chủ đầu tư tối ưu chi phí vận hành, kéo dài tuổi thọ công trình và giảm tác động môi trường vì không cần thay thế hoặc bảo trì quá nhiều. Cuối cùng là chia sẻ kinh nghiệm và thông tin hữu ích về phát triển bền vững thông qua các hội thảo.

Bằng cách đó, BlueScope không chỉ cung cấp giải pháp sản phẩm thép chất lượng cao mà còn trở thành đối tác chiến lược của chủ đầu tư, tạo ra giá trị gia tăng cho cả hệ sinh thái – từ nhà máy, doanh nghiệp đến cộng đồng xung quanh khu công nghiệp.

Ông Nguyễn Văn Tiến, Phó chủ tịch Liên chi hội bất động sản công nghiệp Việt Nam (VIREA):Xu hướng phát triển xanh và bền vững là tất yếu và mang tính sống còn đối với các doanh nghiệp bất động sản, các công trình xây dựng nói chung và doanh nghiệp trong khu công nghiệp nói riêng. Để phát triển, tồn tại và cạnh tranh ở tầm quốc tế, chúng ta buộc phải có sự chuyển đổi, có định hướng rõ ràng về phát triển xanh và bền vững. Điều này không chỉ là nghĩa vụ mà còn là trách nhiệm của các doanh nghiệp và các khu công nghiệp trên toàn quốc, nhằm hướng đến mục tiêu Net Zero của Chính phủ cũng như các cam kết phát triển xanh toàn cầu.

Ông Kawaguchi Kazuhiro, Tổng giám đốc – Người đại diện theo pháp luật của Công ty TNHH Tokuyama Việt Nam

Chúng tôi chọn đầu tư tại KCN Phú Mỹ 3 vì ở đây có nguồn năng lượng sạch chủ yếu là khí tự nhiên, nguồn nước tự nhiên dồi dào, và sở hữu cảng Cái Mép – Thị Vải. Đây là những điểm rất hấp dẫn.

Hơn nữa, trong quá trình thiết kế các trang thiết bị cho việc lắp đặt xây dựng nhà máy, chúng tôi có xem xét đến các yếu tố bảo vệ môi trường và an toàn – vệ sinh lao động. Đồng thời tuân thủ các quy định pháp luật có liên quan trong việc xây dựng nhà máy. Thách thức đặt ra là làm cách nào để có thể xin được cơ chế tái chế các sản phẩm phụ phát sinh ngoài sản phẩm chính thành những vật liệu có giá trị, có thể tái sử dụng. Đồng thời tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo như điện năng lượng mặt trời.

Ông Bob Simpson, Giám đốc điều hành Công Ty TNHH Ashton Furniture Consolidation

Khi chúng tôi bắt đầu nghiên cưu xây dựng mạng lưới tại Bình Dương, chúng tôi nhanh chóng nhận ra rằng mình sẽ cần một cơ sở lớn hơn. Một trong những yếu tố quan trọng là vị trí gần cảng, bởi tình trạng ùn tắc giao thông – đặc biệt trong các mùa cao điểm – khiến việc đưa xe tải ra vào cảng gặp nhiều khó khăn.

Điều đó đã khiến chúng tôi tìm kiếm những địa điểm gần cảng hơn, và đó là lúc chúng tôi biết đến Khu công nghiệp Phú Mỹ 3. Ngay từ đầu, đội ngũ ở đây đã hỗ trợ chúng tôi rất tích cực trong suốt quá trình làm việc. Vị trí chiến lược gần cảng đã giúp chúng tôi giải quyết được nhiều hạn chế về logistics.

Bên cạnh đó, hệ thống hạ tầng đang và sẽ được đầu tư phát triển quanh khu vực mang đến cho chúng tôi sự tin tưởng rằng doanh nghiệp có thể tiếp tục mở rộng và nâng cao năng lực phục vụ khách hàng trong tương lai.