Vụ Vật liệu xây dựng - Bộ Xây dựng và Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng mới đây đồng chủ trì tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp xử lý, tiêu thụ bã gyps tại Nhà máy sản xuất phân bón DAP – Vinachem, KCN Đình Vũ, Hải Phòng” được tổ chức tại Hải Phòng.

Quang cảnh Hội thảo. Ảnh Thanh Sơn

Hội thảo nhằm thực hiện các mục tiêu: tăng cường phổ biến công tác quản lý, xử lý và sử dụng tro xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, hoá chất, phân bón làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong công trình xây dựng theo tinh thần Chỉ thị số 08/CT-TTg ngày 26/03/2021 của Thủ tướng Chính phủ.

Đồng thời tập trung thảo luận về các giải pháp xử lý, tiêu thụ bã thải gyps của nhà máy sản xuất phân bón DAP - Vinachem, đồng thời kêu gọi sự chung tay của cộng đồng doanh nghiệp tích cực thực thi những chính sách về bảo vệ môi trường, hướng tới các mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn để đảm bảo sự phát triển bền vững, hài hoà lợi ích của doanh nghiệp và môi trường sống của nhân dân.

Lãnh đạo các Vụ của Bộ Xây dựng, Ban quản lý Khu Kinh tế chủ trì Hội thảo. Ảnh Thanh Sơn

Theo đánh giá, hoạt động của Nhà máy sản xuất phân bón Diamon phốt phát – Đình Vũ (DAP) với công suất 330.000 tấn/năm; tổng vốn đầu tư 156,4 triệu USD (đã hoạt động từ năm 2009), hàng năm đã thải ra lượng bã gyps khoảng 750.000 tấn. Hiện cũng đã có một số dự án sản xuất thạch cao sử dụng nguyên liệu từ bã gyps nêu trên, như Dự án chế biến bã thải thạch cao, các sản phẩm từ thạch cao của Công ty CP Thạch cao Đình Vũ.

Đến nay, lượng chất thải gyps đã được xử lý, tiêu thụ một phần, chủ yếu là lượng chất thải phát sinh hằng ngày, chưa xử lý được bãi thải tồn đọng (khoảng 3,5 triệu tấn). Việc xử lý hiện còn gặp rất nhiều khó khăn, bao gồm cả việc chưa có những tiêu chuẩn, chỉ dẫn kỹ thuật để ứng dụng các sản phẩm làm vật liệu xây dựng và ứng dụng vào các công trình xây dựng.

Bã thải gpys tại Nhà máy sản xuất phân bón DAP còn khoảng 3,5 triệu tấn

Trong phát biểu khai mạc, ông Phạm Văn Bắc, Vụ vật liệu xây dựng, Bộ Xây dựng cho biết: “trên thế giới, bã gyps thường được tận dụng chế biến thành thạch cao phospho (PG) làm phụ gia xi măng và làm vật liệu san nền thay thế cho vật liệu khai thác từ thiên nhiên. Ở nước ta hiện nay, thạch cao PG mới được sử dụng làm phụ gia điều chỉnh thời gian đông kết cho xi măng thay thế cho thạch cao thiên nhiên. Việc sử dụng thạch cao PG làm vật liệu san lấp, đắp nên đường thay thế các vật liệu truyền thống vẫn đang ở giai đoạn nghiên cứu, thử nghiệm ở quy mô nhỏ”.

Tại Hội thảo, đã có 08 ý kiến tham luận và tiến hành trao đổi, thảo luận về các nội dung xoay quanh các giải pháp để xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, hóa chất, phân bón làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong công trình xây dựng; ứng dụng trong xử lý, tiêu thụ bã thải gyps từ nhà máy sản xuất phân bón.

Để giải quyết vấn đề này, Công ty Cổ phần Thạch cao Đình Vũ đã đưa giải pháp xử lý, tiêu thụ bã thải gyps để sản xuất ra Thạch cao Phospho dùng cho sản xuất xi măng và các ngành vật liệu xây dựng khác thay thể thạch cao nhập khẩu. Sản phẩm này đã được tiêu thụ tại các nhà máy xi măng trong nước như: Cẩm Phả, Thăng Long, Hải Phòng, Hoàng Thạch, Bút Sơn… với chất lượng xi măng ổn định và có thể thay thế thạch cao tự nhiên. Tuy nhiên, lượng tiêu thụ vẫn chưa đạt được mong muốn do cạnh tranh giá với thạch cao nước ngoài.

Còn theo TS. Trần Long Giang, Viện Nghiên Cứu Khoa học và Công nghệ Hàng hải, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam cho biết: “Chúng tôi đã nghiên cứu sử dụng phế thải của nhà máy DAP (gypsum) để thay thế cho vật liệu làm đường truyền thống giúp giảm giá thành xây dựng và tránh được vấn đề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Tuy nhiên vấn đề cần giải quyết là làm sao cho hỗn hợp vật liệu gồm bã thạch cao, đất cấp phối, phụ gia và xi măng không bị phân rã trong nước trong quá trình xây dựng và khai thác công trình. Và cũng có một số phương án sử dụng một số phụ gia hóa học trong gia cố đất để xử lý bã thạch cao của các nhà máy DAP Đình Vũ để thi công nền đường giao thông.”

Trong khi đó, trên địa bàn thành phố Hải Phòng hiện nay đang triển khai rất nhiều dự án lớn, đặc biệt là các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng khu công nghiệp lấn biển để tạo mặt bằng thu hút các nhà đầu tư vào thành phố, dẫn đến nhu cầu rất lớn về vật liệu xây dựng, vật liệu san lấp.

Các đại biểu trao đổi bên lề Hội thảo. Ảnh Thanh Sơn

Trong thời gian qua, thực hiện Chỉ thị số 08/CT-TTg ngày 26/03/2021 của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản liên quan, cũng đã có một số viện nghiên cứu, trường đại học, cá nhân, doanh nghiệp đã thực hiện các nghiên cứu khoa học nhằm tìm kiếm giải pháp tối ưu để sử dụng tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, hóa chất, phân bón làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong công trình xây dựng như các nghiên cứu của Trường Đại học Xây dựng, Đại học Hàng hải, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ Việt Nam, Viện Vật liệu xây dựng, Công ty Abe Iron Work (Nhật Bản)…

Do đó, việc tìm kiếm giải pháp để xử lý đối với lượng phát thải gyps từ nhà máy sản xuất phân bón nêu trên có ý nghĩa rất quan trọng nhằm giải quyết những vấn đề về môi trường của thành phố; tạo ra nguồn vật liệu san lấp, vật liệu xây dựng cho các công trình xây dựng trên địa bàn thành phố; đồng thời tạo ra hướng ra cho Công ty Cổ phần DAP-Vinachem tiếp tục đầu tư, phát triển, đảm bảo các yêu cầu về sản xuất phân bón, an ninh lương thực, ổn định sản xuất kinh doanh cũng như đời sống của người lao động.

“Chúng tôi kỳ vọng hội thảo này sẽ thông tin rộng khắp tới các nhà quản lý tại các tỉnh thành, các doanh nghiệp biết đến một loại hình vật liệu mới có thể được sử dụng trong sản xuất như: thạch cao phospho, vật liệu xây dựng dùng trong các công trình giao thông… được tạo thành từ phát thải gyps cần tiếp tục được đầu tư kinh phí, nghiên cứu đưa vào thực tiễn, đời sống kinh tế”, ông Bắc cho hay.