Lợi nhuận khủng

Được thành lập vào năm 1996 với các đối tác tham gia là Công ty Honda Motor (Nhật Bản), Công ty Asian Honda Motor (Thái Lan) nắm giữ tổng cộng 70% vốn điều lệ và Tổng công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM) nắm giữ 30%. Vốn điều lệ của Honda Việt Nam  hiện là 62,9 triệu USD, với 2 ngành sản phẩm chính là xe máy và xe ô tô.

Con số gần 9.000 tỷ đồng lợi nhuận mà Công ty Honda Việt Nam đạt được trong năm 2015 cũng đưa doanh nghiệp này vào vị trí số 1 về hiệu quả hoạt động trong số cả trăm doanh nghiệp lớn nhỏ đang hoạt động trong lĩnh vực ô tô  - xe máy.

Xe máy là nguồn thu chính, mang lại lợi nhuận khủng cho Honda Việt Nam

Doanh nghiệp đứng ngay sau về chỉ tiêu lợi nhuận là Công ty Ô tô Trường Hải đạt 7.400 tỷ đồng trước thuế trong năm 2015. Còn Công ty Toyota Việt Nam thì chưa bằng nửa lợi nhuận mức Honda Việt Nam đạt được.

Kinh doanh cả ô tô và xe máy nhưng xe máy là nguồn thu chính, mang lại lợi nhuận khủng cho Honda Việt Nam.

Kể từ thời điểm bắt đầu khánh thành nhà máy đầu tiên tại Việt Nam (tháng 3/1998), đến nay Honda có 3 nhà máy sản xuất xe máy (2 nhà máy tại Vĩnh Phúc, 1 nhà máy tại Hà Nam) và 1 nhà máy lắp ráp ô tô (tại Vĩnh Phúc) với khoảng 10.000 nhân viên trên toàn quốc. Tổng công suất của 3 nhà máy kể trên là 2,5 triệu xe máy/năm, trong khi sản lượng ô tô kể cả năng lực sản xuất lẫn thực tế bán hàng đều nhỏ nhoi so với xe máy.

Kết thúc năm tài chính 2013, Honda Việt Nam bán được 1,85 triệu xe máy, 4.600 xe ô tô và đạt doanh thu khoảng 55.000 tỷ đồng. Lãnh đạo Công ty Honda Việt Nam khi trả lời phóng viên Báo Đầu tư cũng cho hay, tới 95% doanh thu của Honda là đến từ xe máy.

Còn tới năm 2015, nhà sản xuất xe máy số 1 Việt Nam này đã bán ra thị trường 1,997 triệu xe máy và hơn 8.300 xe ô tô. Thực tế này cũng cho thấy, tỷ trọng đóng góp của mảng kinh doanh xe máy và ô tô trong tổng doanh thu của Honda Việt Nam không có nhiều biến động.

Tiền lẻ đẹp hơn tiền chẵn

Ông Minoru Kato, Tổng giám đốc Honda Việt Nam tuy khẳng định, rất quan tâm tới hoạt động của mảng ô tô tại Việt Nam, nhưng cũng cho rằng, thị trường ô tô Việt Nam còn nhỏ, sản lượng bán ra thấp nên không được chú trọng như những thị trường đang bán chạy là Bắc Mỹ, Nhật Bản. Dẫu vậy, với xe máy thì khác hẳn, với tư cách là thị trường tiêu thụ xe máy lớn thứ 4 của Honda trên toàn cầu, không chỉ bất cứ phản ứng nào từ thị trường, từ khách hàng Việt Nam đều được xem xét cẩn trọng, nhận được quan tâm đặc biệt từ Tập đoàn Honda Motor, mà Việt Nam luôn là một trong 2 - 3 thị trường được lựa chọn để giới thiệu các mẫu xe máy mới toàn cầu của Honda.

Doanh số bán xe máy trong nhiều năm gần đây của Honda Việt Nam đều dao động ở mức 1,9 - 2 triệu xe máy. Sau 20 năm hoạt động, Honda Việt Nam đã bán ra gần 20 triệu xe máy và giữ thị phần 71%. Mức thị phần này gấp vài lần thị phần của các doanh nghiệp xe máy nước ngoài là Yamaha Việt Nam, Piaggio Việt Nam, SYM và Suzuki Việt Nam cộng lại.

Bởi vậy, dù là “nhặt tiền lẻ” từ bán xe máy nhưng hiệu quả hoạt động của Honda Việt Nam hơn nhiều lần so với các đại gia chỉ đếm tiền chẵn với việc bán ô tô. Dẫu vậy, các doanh nghiệp cũng đang phải đối mặt với thực tế không thể duy trì lợi nhuận lớn bằng xe máy tại  Việt Nam. 

Việt Nam hiện có khoảng gần 45 triệu xe máy và doanh số bán hàng năm khoảng 2,7 triệu chiếc. Tuy nhiên, lượng tiêu thụ này đã giảm so với thời kỳ đỉnh cao tiêu thụ hơn 3,2 triệu xe máy/năm.

Nguyên nhân theo Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) là bởi, thị trường xe máy Việt Nam đã bước vào giai đoạn bão hòa với việc trung bình 2 người Việt đang sở hữu 1 chiếc xe máy.

Các chuyên gia cũng cho hay, do thu nhập tăng lên, xu hướng tiêu dùng thay đổi, xe ô tô đang được người dân xem là phương tiện thay vì tài sản. Thị trường ngày càng xuất hiện nhiều mẫu xe ô tô giá rẻ, phù hợp với khả năng chi dùng của nhiều người dân. Ngoài ra có những địa phương mà lượng tiêu thụ xe máy lớn như Hà Nội với mức độ sử dụng 5 triệu xe máy hiện nay bắt đầu dọn đường cho việc hạn chế xe máy tại một số khu vực trong nội đô vào năm 2025.

Dẫu vậy, các hãng xe máy vẫn còn thời gian gặt hái trước khi thị trường này co cụm.