Tòa nhà Evergrande (giữa) tại Thượng Hải, Trung Quốc vào ngày 24/9/2021. Ảnh: AFP/TTXVN

Nhà đầu tư ngày càng bi quan

Cổ phiếu của Tập đoàn bất động sản Shimao Group trượt giá hơn 17% trong ngày giao dịch 7/1 tại Hong Kong sau khi Reuters đưa tin rằng công ty này đã không hoàn trả đầy đủ khoản vay ủy thác. Một công ty con của Shimao Group sau đó lên tiếng rằng họ đang đàm phán để giải quyết khoản nợ.

Cụ thể, Shimao đã không thanh toán khoản vay còn lại 645 triệu nhân dân tệ (tương đương 101 triệu USD), theo China Credit Trust, bên được ủy thác cho khoản vay. Hãng tin Reuters dẫn hai nguồn tin giấu tên xác nhận lá thư của China Credit Trust với nội dung trên.

Như vậy, ngoài Evergrande, Shimao đã bị giới đầu tư đưa vào diện lo ngại với những rắc rối tài chính.

"Lý do khiến thị trường lo lắng về trường hợp này (Shimao - BTV) nhiều hơn so với các doanh nghiệp bất động sản khác đang gặp rắc rối [là] bởi Shimao vốn là thương hiệu tương đối lành mạnh", ông Gary Ng, chuyên gia kinh tế châu Á - Thái Bình Dương tại Ngân hàng đầu tư Natixis (Pháp) cho biết.

Ông Gary Ng cho rằng Shimao đã đáp ứng tất cả 3 "lằn ranh đỏ" mà Bắc Kinh đặt ra đối với dòng tiền, tài sản, và mức vốn của doanh nghiệp bất động sản. Vấn đề thực chất của Shimao là họ đang gặp áp lực lớn khi chuyển đổi kinh doanh trong tình hình hiện nay.

Tương tự, Guangzhou R&F Properties, một công ty bất động sản có quy mô nhỏ hơn, đầu tuần này đã xác nhận họ không có đủ tiền thanh toán trái phiếu mà nguyên nhân là đến từ việc bán tài sản để huy động nguồn tiền.

Trên thực tế, ngành bất động sản khổng lồ của Trung Quốc đã phải chịu áp lực lớn khi Bắc Kinh tìm cách giảm bớt sự phụ thuộc vào nợ của các doanh nghiệp bất động sản trong 2 năm qua.

Vài tháng trở lại đây, giới đầu tư toàn cầu chăm chú dõi theo tình hình sức khỏe và khả năng trả nợ của Evergrande, tập đoàn bất động sản lớn thứ hai tại Trung Quốc (xét về doanh số) đang "cõng" núi nợ 300 tỷ USD. Nguy cơ Evergrande sụp đổ và những ảnh hưởng lây lan ra nền kinh tế lớn thứ hai thế giới cũng trở thành tâm điểm chú ý.

Theo đánh giá của Natixis, tâm lý của nhà đầu tư đối với các doanh nghiệp bất động sản Trung Quốc ngày càng trở nên tiêu cực trong vài tháng qua. Trước khi để mắt đến Evergrande, ở thời điểm tháng 6/2021, thị trường mới chỉ đưa 15% nhà phát triển bất động sản Trung Quốc trong diện tiêu cực. Nhưng gần 6 tháng sau, tỷ lệ này đã tăng hơn gấp đôi lên 35% vào tháng 12 khi Evergrande ngừng trả tiền đúng hạn cho các nhà đầu tư và nhiều doanh nghiệp bất động sản khác của Trung Quốc gặp khó khăn tài chính tương tự.

Truyền thông quốc tế đưa tin Evergrande vỡ nợ vào đầu tháng 12/2021, nhưng vụ việc không lập tức gây ra cú sốc lớn đến thị trường như các nhà đầu tư đã lo lắng trước đó.

Cảnh báo xuất hiện thêm nhiều vụ vỡ nợ

Căn cứ dữ liệu về các khoản vay ủy thác, chuyên gia Gary Ng từ Natixis cho biết các công ty bất động sản Trung Quốc đang gặp khó khăn hơn trong việc tìm kiếm nguồn vốn. Dù tổng số vốn trong danh mục ủy thác của Trung Quốc đã tăng lên, nhưng thị phần của họ lại giảm từ 15% vào cuối năm 2019 xuống còn 12% vào tháng 9/2021.

"Trong tương lai, sẽ không ngạc nhiên nếu xuất hiện thêm nhiều vụ vỡ nợ khác do trái phiếu, các khoản vay, và các loại sản phẩm khác", ông Gary Ng cảnh báo. Chuyên gia này cho rằng cách tốt nhất để giảm bớt lo lắng của các nhà đầu tư lúc này là tin tức về một quỹ nào đó do nhà nước Trung Quốc hậu thuẫn tiến hành rót vốn vào các doanh nghiệp bất động sản.

"Mặc dù cả chính quyền trung ương và một số chính quyền địa phương đang nới lỏng các biện pháp, thị trường bất động sản Trung Quốc vẫn không có sự cải thiện hữu hình nào trong tháng 12, đặc biệt ở các thành phố cấp thấp hơn", các nhà phân tích tại Tập đoàn tài chính Nomura (Nhật Bản) bình luận hồi đầu tuần.

Nomura ước tính các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc đang đối diện sức ép trả nợ rất lớn khi giá trị trái phiếu phát hành bằng đô la Mỹ trị giá 19,8 tỷ USD sẽ đáo hạn trong quý I/2022 và một khoản tương tự trị giá 18,5 tỷ USD đáo hạn trong quý tiếp theo.