Quy hoạch TP. Cần Thơ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 kiến tạo động lực mới để Cần Thơ phát triển bứt phá Ảnh: Trần Vũ

Thưa ông, cơ hội cho TP. Cần Thơ bứt tốc phát triển được nhìn nhận ra sao từ Quy hoạch TP. Cần Thơ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ?

Quy hoạch là công cụ pháp lý quan trọng để chính quyền các cấp của Thành phố sử dụng trong việc hoạch định chính sách và kiến tạo động lực phát triển; là cơ sở để triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch đầu tư công từng giai đoạn 5 năm và hằng năm trên địa bàn Thành phố đảm bảo tính khách quan, khoa học.

Quy hoạch TP. Cần Thơ được xây dựng và phê duyệt phù hợp với Quy hoạch Tổng thể quốc gia, các quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) ở cấp tỉnh về không gian các hoạt động kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, hệ thống đô thị và phân bố dân cư nông thôn, kết cấu hạ tầng, phân bổ đất đai, sử dụng tài nguyên và bảo vệ môi trường, với mục tiêu nhằm phát triển “TP. Cần Thơ là cực tăng trưởng của vùng ĐBSCL; thành phố sinh thái, văn minh, hiện đại, mang đậm bản sắc văn hóa xứ Tây Đô; là trung tâm đô thị, trung tâm dịch vụ thương mại, du lịch, logistics, công nghiệp chế biến, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, giáo dục và đào tạo, y tế chuyên sâu, khoa học công nghệ, văn hóa, thể thao của vùng ĐBSCL; có hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ thích ứng với biến đổi khí hậu, đáp ứng yêu cầu kết nối nội vùng, liên vùng và liên vận quốc tế”.

Ông Trần Việt Trường, Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ.

Song song đó, Quy hoạch đã xây dựng khung phát triển về không gian, tạo nền tảng cơ sở cho xây dựng và kết nối đồng bộ, thống nhất và hiệu quả các loại hình quy hoạch; loại bỏ các quy hoạch chồng chéo, ảnh hưởng đến định hướng và đầu tư phát triển, giải quyết các vấn đề xung đột về không gian trên địa bàn Thành phố hiện nay và định hướng không gian cho các nhu cầu phát triển trong tương lai trên cơ sở huy động hợp lý các điều kiện bên trong và thu hút các nguồn lực từ bên ngoài.

Đồng thời, Quy hoạch cũng tối ưu hóa và bảo đảm tính khả thi, bền vững trong quản lý, bảo vệ, khai thác và sử dụng các nguồn lực phục vụ phát triển; ưu tiên phát triển và ứng dụng khoa học - công nghệ nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm thiểu tiêu cực từ thiên tai, phù hợp với các cam kết, điều ước quốc tế của Việt Nam.

Đặc biệt, đây là căn cứ để các doanh nghiệp, cộng đồng và người dân đầu tư, kinh doanh, sinh sống, việc làm, góp phần tạo ra nhiều việc làm, ổn định sinh kế, bình đẳng xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân; cũng như là căn cứ để giám sát, đánh giá việc thực hiện quy hoạch của Thành phố.

Định hướng phát huy tiềm năng, thế mạnh của TP. Cần Thơ theo Quy hoạch sẽ mang đến cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư những cơ hội gì, thưa ông ?

Cần Thơ là đô thị loại I trực thuộc Trung ương, đô thị trung tâm vùng, được quan tâm đầu tư, phát triển trong giai đoạn tới; đang trên đà đẩy mạnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng, tái cấu trúc các ngành kinh tế, hệ thống hạ tầng được quan tâm đầu tư, thể chế được hoàn thiện, nguồn nhân lực ngày càng phát triển.

Cần Thơ có rất nhiều cơ hội phát triển thông qua các dự án trọng điểm, chính sách ưu đãi được phê duyệt theo Nghị quyết số 45/2022/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Cần Thơ; chuỗi dự án phát triển hạ tầng giao thông sắp tới (như đường sắt Cần Thơ - TP.HCM - Cần Thơ, cao tốc TP.HCM - Cà Mau…) nằm ở trung tâm của 3 hành lang kinh tế vùng (hành lang kinh tế Bắc Nam; hành lang kinh tế Sóc Trăng - An Giang; hành lang kinh tế Kiên Giang - Bình Dương).

Đặc biệt, trước thách thức của biến đổi khí hậu, Đảng và Nhà nước dành sự quan tâm đặc biệt cho vùng ĐBSCL nói chung và Cần Thơ nói riêng, nhất là từ khi có Nghị quyết số 120/NQ-CP ngày 17/11/2017 của Chính phủ về phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trong bối cảnh hoạt động xuất khẩu, đầu tư và chuyển giao công nghệ được đẩy mạnh nhờ toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và các hiệp định thương mại tự do (FTA) tạo nên cơ hội nâng cao chất lượng, tăng sức cạnh tranh về giá sản phẩm, Cần Thơ với vị trí trung tâm vùng ĐBSCL sẽ có cơ hội khẳng định vai trò là trung tâm logistics của vùng cho hoạt động xuất nhập khẩu, hội nhập kinh tế quốc tế đối với các mặt hàng thế mạnh của vùng; qua đó, tạo nhiều cơ hội thu hút nhà đầu tư từ các nước, nhất là từ châu Âu.

Ông có thể chia sẻ thêm về định định hướng thu hút đầu tư của Thành phố?

Đối với ngành công nghiệp, Cần Thơ tập trung thu hút các dự án nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sử dụng hiệu quả và tái tạo tài nguyên, năng lượng, thân thiện môi trường, mang hàm lượng tri thức cao. Ưu tiên thu hút những dự án trong các lĩnh vực trọng điểm của Thành phố, bao gồm chế biến nông sản, năng lượng tái tạo, dược phẩm, sản xuất linh kiện, thiết bị điện tử; ưu tiên các khâu tạo ra giá trị gia tăng cao, sử dụng ít nhân lực và tài nguyên.

Với ngành thương mại - dịch vụ, tập trung đầu tư vào các ngành dịch vụ trọng điểm được xác định trong thời kỳ quy hoạch, như: thương mại, dịch vụ logistics, du lịch MICE và du lịch sinh thái để xác định các dự án. Ưu tiên thu hút các dự án phát triển du lịch, thương mại, dịch vụ logistics có quy mô lớn, hiện đại, có sức lan tỏa lớn đến các ngành, lĩnh vực khác.

Thành phố rất quan tâm đến các dự án logistics như hệ thống kho lạnh, hệ thống phân phối, trung tâm logistics, cảng biển để giải quyết nút thắt quan trọng của Cần Thơ cũng như ĐBSCL. Giải quyết được nút thắt về hạ tầng logistics là một trong những khâu đột phá giúp Cần Thơ đón đầu các hiệp định thương mại, thu hút thêm các doanh nghiệp đến với Thành phố, giải quyết việc làm cho người dân.

Với nông nghiệp và thủy sản, Thành phố ưu tiên các dự án liên quan đến áp dụng kỹ thuật mới, công nghệ cao trong nông nghiệp (kỹ thuật sản xuất giống cây trồng, vật nuôi; bảo quản sau thu hoạch), giúp tăng sản lượng và hạn chế sự tác động của các hoạt động nông nghiệp đến môi trường.

Bên cạnh đó, các dự án xây dựng khu đô thị, nhà ở quy mô lớn, đầu tư hạ tầng đồng bộ, hiện đại cũng được ưu tiên thu hút đầu tư nhằm góp phần đẩy nhanh tốc độ đô thị hóa tại các quận trung tâm bên cạnh Ninh Kiều, gồm quận Ô Môn, Bình Thủy, Cái Răng. Việc xây dựng hạ tầng nhà ở chất lượng cao là một trong những yếu tố cần thiết để nâng cao chất lượng sống của người dân cũng như thu hút nhân tài đến với Thành phố.

Nhằm cụ thể hóa những mục tiêu mà Quy hoạch đã đề ra với hiệu quả cao nhất, trong thời gian sớm nhất, Cần Thơ sẽ tập trung vào những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm nào, thưa ông?

Để Quy hoạch sớm được hiện thực hóa, Thành phố đã đề ra các giải pháp đồng bộ nhằm giải quyết những khó khăn, tồn tại trong kỳ quy hoạch trước, đồng thời phát huy được tiềm năng, lợi thế hiện có của Thành phố nhằm triển khai thực hiện quy hoạch một cách hiệu quả trong thời gian tới.

Cụ thể, tập trung huy động đủ nguồn vốn đáp ứng yêu cầu thực hiện quy hoạch, định hướng sử dụng nguồn vốn, nâng cao hiệu quả đầu tư; thực hiện theo phương châm “lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư”; tăng cường tận dụng, huy động nguồn vốn từ nhà đầu tư trong nước và nước ngoài, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Thành phố.

Bên cạnh đó, phát triển và cung ứng nguồn nhân lực, phát triển thị trường lao động; giải quyết tốt mối quan hệ giữa môi trường làm việc với thực tiễn nền kinh tế - xã hội. Thực hiện đồng bộ các giải pháp về bảo vệ môi trường và phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Triển khai các giải pháp về cơ chế, chính sách liên kết phát triển trên 3 phương diện liên kết, hợp tác quốc tế; liên kết vùng; liên kết trên phạm vi cả nước. Nâng cao chất lượng quản lý quy hoạch xây dựng và trật tự xây dựng; sử dụng hiệu quả nguồn lực quỹ đất. Lập kế hoạch phát triển kết cấu hạ tầng, đầu tư, khai thác đồng bộ.

Đặc biệt, cần nâng cao hiệu quả, hiệu lực của bộ máy quản lý nhà nước toàn diện trên các mặt: công bố, công khai, tổ chức thực hiện quy hoạch, rà soát, điều chỉnh, bổ sung và xây dựng mới các quy hoạch chung, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện và các quy hoạch khác theo quy định của pháp luật; các giải pháp về tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của người dân, doanh nghiệp và các cấp chính quyền; giám sát thực hiện quy hoạch.

Bên cạnh việc thực hiện đồng bộ các giải pháp trên, Thành phố còn xác định 4 nhiệm vụ trọng tâm và đột phá phát triển.

Một là, đổi mới mạnh mẽ tư duy lãnh đạo, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp và tư duy kinh tế của doanh nghiệp, người dân gắn với thực hiện chuyển đổi số dựa trên 3 trụ cột chính (kinh tế số, xã hội số, chính quyền số).

Hai là, nghiên cứu, xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách nhằm huy động tối đa và phát huy hiệu quả mọi nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, trong đó, ưu tiên đầu tư các công trình trọng điểm có tính chiến lược và lan tỏa.

Ba là, thu hút và phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, nguồn nhân lực trong các lĩnh vực mũi nhọn; tăng cường liên kết với các cơ sở đào tạo, cơ sở nghiên cứu chuyên sâu trong và ngoài nước để thực hiện mục tiêu phát triển.

Bốn là, tái cấu trúc không gian đô thị, đặc biệt trong các quận trung tâm, nhằm tăng hiệu quả sử dụng đất; tạo quỹ đất phát triển những khu vực trọng điểm cấp vùng về y tế, giáo dục, đào tạo, văn hóa, thể thao, du lịch, thương mại, dịch vụ.