Nhu cầu gia tăng dịp cuối năm

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản Việt Nam (Vasep) cho biết, tháng 6/2024, xuất khẩu tôm Việt Nam ghi nhận tăng trưởng dương so với cùng kỳ năm ngoái và tăng cao hơn so với tháng trước đó. Theo đó, giá trị xuất khẩu tôm trong tháng này đạt 344 triệu USD, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 6 tháng đầu năm, giá trị xuất khẩu đạt gần 1,6 tỷ USD, tăng 6%.

Vasep thông tin, nửa đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang Trung Quốc và Hồng Kông đạt 328 triệu USD, tăng 17% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu tôm sang thị trường này sau khi giảm trong tháng 5, đã tăng trở lại trong tháng 6.

Những tháng tiếp theo cho đến cuối năm, Ecuador, Ấn Độ và Indonesia sẽ tập trung hơn vào thị trường Trung Quốc do Mỹ áp thuế cao vì thế tôm của Việt Nam xuất vào Trung Quốc sẽ phải chịu áp lực về giá đặc biệt là tôm sú nguyên con, thẻ nguyên con.

Xuất khẩu tôm 6 tháng đầu năm ghi nhận sự tăng trưởng. (Ảnh: Lê Toàn)

Với thị trường Mỹ, nửa đầu năm nay, tôm xuất khẩu sang thị trường này đạt 303 triệu USD, tăng 1% so với cùng kỳ năm ngoái. Sau khi giảm trong tháng 5, xuất khẩu tôm sang Mỹ tăng trở lại trong tháng 6.

“Tại thị trường này, lạm phát vẫn cao. Bên cạnh đó, thách thức cho tôm Việt là cước tàu tăng đột biến 40% từ tháng 5 do chiến tranh ở Trung Đông và tình trạng Trung Quốc gom container rỗng để dự phòng xuất hàng cho Mỹ trước kỳ hạn bị áp thuế mới. Ngoài ra, tôm Việt Nam còn phải cạnh tranh mạnh về giá với tôm Ecuador, Ấn Độ, Indonesia trên thị trường Mỹ”, Vasep chia sẻ.

Hiện nhu cầu nhập khẩu tôm Việt Nam từ Mỹ được dự đoán có thể tăng nhẹ vào quý III năm nay khi các nhà nhập khẩu tăng mua, phục vụ nhu cầu lễ hội cuối năm.

Trong 6 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm sang Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn ghi nhận giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái, lần lượt đạt 229 triệu USD và 149 triệu USD, giảm lần lượt 3% và 10% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, sản phẩm giá trị gia tăng của Việt Nam tại thị trường Nhật vẫn giữ được lợi thế cạnh tranh tốt hơn so với các nguồn cung khác như Ấn Độ, Ecuador. Vasep nhận định, nhu cầu nhập khẩu của thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc dự kiến tăng nhẹ từ tháng 9 để phục vụ nhu cầu cuối năm.

Đối với thị trường EU, sau quý I xuất khẩu tôm sang thị trường này tăng trưởng tốt. Tháng 6, xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 52 triệu USD, tăng 31%. Lũy kế 6 tháng đầu năm, xuất khẩu sang thị trường EU đạt 217 triệu USD, tăng 13%. Những tháng tới, nhu cầu nhập khẩu tôm của thị trường EU dự kiến tiếp tục tăng.

Nếu tình hình ổn định, ngành tôm đảm bảo mục tiêu về đích năm 2024.

Tìm giải pháp để bứt phá cuối năm

Ngành tôm đang đối mặt với hai vấn đề lớn, thứ nhất giá tôm xuất khẩu sang các thị trường thấp do phải cạnh tranh với tôm Ecuador, Ấn Độ. Thứ hai, dịch bệnh trên tôm nuôi diễn biến phức tạp, chưa được khắc phục, có khả năng gây thiếu nguyên liệu tôm trong nửa cuối năm 2024.

Trong khi đó, theo quy luật thị trường, kể từ quý III trở đi là giai đoạn các nhà nhập khẩu tăng cường mua vào để chuẩn bị nguồn hàng cung ứng cho các dịp lễ, Tết cuối năm. Do đó, giá tôm từ quý III trở đi nhiều khả năng sẽ được cải thiện tốt hơn so với hiện tại, nhưng cũng khó có khả năng tăng mạnh.

Vì vậy, theo Vasep, người nuôi cần cân nhắc, chọn lựa mô hình, mật độ nuôi phù hợp để vừa đảm bảo tỷ lệ nuôi thành công cao nhằm giảm giá thành sản xuất, vừa thu hoạch được tôm cỡ lớn có giá ổn định hơn.

Đối mặt với rất nhiều khó khăn, các doanh nghiệp xuất khẩu tôm cần luôn chủ động có chiến lược cho riêng mình. Ví dụ điển hình như thị trường Hoa Kỳ, tuy có sức tiêu thụ lớn, nhưng tôm Việt gặp bất lợi trong cạnh tranh với tôm giá rẻ đến từ Ecuador và Ấn Độ và gần đây là giá cước vận tải tăng mạnh.

Do đó, hầu hết doanh nghiệp đều giảm tỷ trọng xuất khẩu vào thị trường này, tập trung cho thị trường gần như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Trung Quốc… Có doanh nghiệp chủ động về hoạt động nuôi, đề ra giải pháp nuôi và thu hoạch, để bán được giá tốt hơn.

“Nửa cuối năm, chúng tôi kỳ vọng các thị trường nhập khẩu chính sẽ có tín hiệu tốt hơn, các vấn đề tồn kho và khó khăn vận tải sẽ giảm bớt, nhu cầu sẽ phục hồi và giá sẽ tăng lại. Nếu tất cả sự kỳ vọng diễn ra theo kịch bản có lợi cho con tôm thì mọi thứ sẽ thay đổi theo chiều hướng tốt hơn, đảm bảo mục tiêu về đích của ngành tôm năm 2024”, đại diện Vasep chia sẻ.