Các giải pháp phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm đang được triển khai tại nhiều địa phương       Ảnh: D.N

Tỷ lệ tử vong lên tới 60%

Những ngày qua, tình trạng dịch cúm gia cầm lây sang người bất ngờ tái xuất hiện ở Việt Nam sau 8 năm. Sau khi 1 bệnh nhân tại Phú Thọ bị nhiễm virus cúm gia cầm chủng A/H5, ngày 21/10/2022, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có công điện khẩn về việc tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống bệnh cúm gia cầm.

Theo thông tin từ bác sĩ Đỗ Anh Tuấn, Trưởng khoa Hồi sức tích cực (Bệnh viện Nhi Trung ương), bé gái mắc cúm gia cầm A/H5 đã may mắn qua cơn nguy kịch sau một thời gian được điều trị tích cực.

Trường hợp này có yếu tố dịch tễ rất điển hình. Trước khi bệnh nhân phát bệnh, đàn gia cầm mà gia đình đang nuôi chết hàng loạt không rõ nguyên nhân. Người nhà bệnh nhân cho biết, gia đình đã vứt bỏ những gia cầm chết, nhưng có mổ gia cầm nuôi cùng chuồng để làm thực phẩm cho bữa ăn.

Ngay sau khi xác định được ca bệnh, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đã cử đội phòng chống cơ động lên Phú Thọ, đến địa bàn bệnh nhi sinh sống để phối hợp với Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và địa phương cùng điều tra dịch tễ. Đoàn điều tra đã rà soát, lấy mẫu bệnh phẩm của 65 người là những người tiếp xúc gần hoặc có liên quan dịch tễ tới cháu bé và rất may, cả 65 người này đều âm tính với cúm A/H5. 

Ông Nguyễn Lương Tâm, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, cúm gia cầm có thể xuất hiện khi gia cầm được buôn bán qua đường biên giới hay các loài chim di cư từ nước này sang nước khác. Vì vậy, việc phối hợp giữa các cơ quan chức năng để phát hiện, ngăn chặn các ổ dịch rất quan trọng.

Theo Bộ Y tế, bệnh nhi đang điều trị là ca bệnh cúm A/H5 trên người mới nhất tại Việt Nam kể từ tháng 2/2014. Từ năm 2003 đến nay, cả nước ghi nhận 128 trường hợp nhiễm cúm A/H5. Hiện nay, thời tiết đang trong giai đoạn chuyển mùa nên thay đổi bất thường, thuận lợi cho virus cúm gia cầm phát triển. Dự báo trong thời gian tới, nguy cơ cúm gia cầm lây sang người là cao.

Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết, với trường hợp bệnh nhân không may bị lây nhiễm cúm gia cầm, tỷ lệ diễn biến nặng cao và có thể tử vong đến 50 - 60%, nên đây là bệnh nguy hiểm. Dù vậy, cúm gia cầm lây nhiễm rất hạn chế từ gia cầm sang người, nên chưa gây ra đợt dịch lớn. 

Theo chuyên gia, cần hết sức cảnh giác với dịch cúm gia cầm, nếu một chủng cúm gia cầm có biến đổi về mặt di truyền có thể lây lan dễ dàng từ người sang người, thì có thể gây ra một đại dịch mới. Do vậy, về mặt phòng dịch, cộng đồng phải luôn cảnh giác trước dịch cúm gia cầm.

Không sử dụng gia cầm bị ốm, chết

Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp cho biết, cúm gia cầm chỉ lây nhiễm từ gia cầm và các loài chim hoang dã sang người. Do vậy, để tránh lây nhiễm cúm gia cầm, người dân cần lưu ý, khi phát hiện gà, vịt ốm chết thì không tiếp xúc, không chế biến và ăn gia cầm bị ốm, chết.

“Gia cầm nuôi như gà, vịt… bị ốm, chết phải được tiêu hủy. Những người chăn nuôi, giết mổ gia cầm cần có những biện pháp phòng hộ như đeo khẩu trang, rửa tay sạch trước khi ăn và tránh những sản phẩm từ gia cầm chưa được nấu chín như tiết canh…”, bác sĩ Nguyễn Trung Cấp nhấn mạnh.

Trước những diễn biến phức tạp của dịch bệnh cúm gia cầm A/H5, để chủ động ngăn chặn các ổ dịch cúm gia cầm, hạn chế thấp nhất virus cúm gia cầm lây nhiễm và gây tử vong cho người, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, giảm thiểu thiệt hại cho ngành chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các sở, ngành và chính quyền các cấp tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp phòng, chống dịch bệnh cúm gia cầm A/H5N1, A/H5N6, A/H5N8 và các chủng virus cúm gia cầm khác theo quy định của Luật Thú y. 

Các địa phương tổ chức tiêm phòng bao vây ổ dịch cúm gia cầm, tiêm cho toàn bộ đàn gia cầm tại thôn, xã có dịch và các địa phương có nguy cơ cao; chỉ đạo các cơ quan thú y, y tế phối hợp chặt chẽ trong việc điều tra, lấy mẫu xét nghiệm, xác định nguyên nhân ổ dịch trên gia cầm, trên người và xử lý ổ dịch...