Kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da cứu sống cụ ông 80 tuổi

Trong một lần chơi cờ, ông Đ.T.N xuất hiện các cơn choáng, mệt mỏi, khó thở và ngất tại chỗ. Gia đình đã đưa ông đi cấp cứu tại một bệnh viện ở Hải Phòng. Qua thăm khám và siêu âm, các bác sỹ phát hiện ông bị hẹp khít van động mạch chủ và chuyển ông lên cấp cứu tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện E.

TS.Phan Thảo Nguyên, Phó giám đốc Bệnh viện E, Phụ trách điều hành Trung tâm Tim mạch thăm khám cho bệnh nhân.

BSCKII Nguyễn Thế Huy, Phó khoa Nội tim mạch người lớn cho biết, thông qua kết quả siêu âm tim và chụp MSCT cho thấy van động mạch chủ của bệnh nhân rất vôi hóa, tổn thương hẹp nặng. Diện tích lỗ van, vốn trung bình ở người bình thường là 3 - 4 cm², nay chỉ còn khoảng 0,5 - 0,8 cm², cho thấy mức độ hẹp khít nguy hiểm, kèm theo các triệu chứng điển hình của bệnh hẹp van động mạch chủ nặng, báo hiệu tiên lượng xấu nếu không can thiệp kịp thời.

“Đối với người bệnh tuổi cao (80 tuổi) và có nhiều bệnh nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, nguy cơ khi thực hiện phẫu thuật thay van truyền thống (mổ mở) là rất lớn. Do đó, sau khi hội chẩn, các bác sỹ quyết định lựa chọn kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da cho người bệnh”, BSCKII Nguyễn Thế Huy cho hay.

Người bệnh chia sẻ, gia đình đã rất lo lắng vì tuổi ông cao, lại có nhiều bệnh lý nền nên không biết có thể chịu đựng một cuộc mổ thay van hay không. Tuy nhiên, sau khi được các bác sỹ khoa Nội tim mạch người lớn, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E giải thích về tình trạng bệnh và phương án can thiệp bằng kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da ít xâm lấn, ít nguy cơ hơn gia đình rất yên tâm và lựa chọn phương án này.

BSCKII Nguyễn Thế Huy phân tích, ở một ca mổ truyền thống, người bệnh phải trải qua cuộc phẫu thuật lớn với gây mê hồi sức kéo dài, mở đường vào qua thành ngực, chạy tim phổi nhân tạo (ECMO), mức độ xâm lấn cao, rủi ro lớn và thời gian hồi phục lâu, đặc biệt ở người cao tuổi. Còn với kỹ thuật thay van động mạch chủ qua da (TAVI), người bệnh tránh được cuộc mổ tim lớn, phục hồi nhanh hơn, giảm thời gian nằm viện và hạn chế biến chứng.

Ca can thiệp kéo dài gần hai giờ. Ê-kíp thực hiện tiếp cận qua động mạch đùi, đưa van tim nhân tạo đã được nén trong ống thông đến vị trí van động mạch chủ bị hẹp, sau đó triển khai van mới. Van nhân tạo được bung ra, ép sát van cũ và thay thế hoàn toàn chức năng của van bệnh lý. Ngay sau thủ thuật, huyết động của bệnh nhân ổn định.

Đến ngày hôm sau, bệnh nhân đã có thể đi lại và sinh hoạt bình thường. Hiện người bệnh hết khó thở, không còn đau ngực và phục hồi tốt. Sau khi hoàn tất kiểm tra điện tim, siêu âm tim và xét nghiệm máu, bệnh nhân dự kiến sẽ được xuất viện sau khoảng 3 ngày can thiệp.

TS.Phan Thảo Nguyên, Phó giám đốc Bệnh viện E, Phụ trách điều hành Trung tâm Tim mạch, Trưởng khoa Nội tim mạch người lớn cho biết, kỹ thuật TAVI là phương pháp điều trị mới, hiện đại và ít xâm lấn, đặc biệt phù hợp với bệnh nhân lớn tuổi, có nhiều bệnh lý nền và nguy cơ cao khi phẫu thuật mổ mở.

Dựa vào tình trạng bệnh lý và thể trạng từng người bệnh, bác sỹ sẽ có chỉ định phác đồ và thời gian can thiệp hoặc phẫu thuật phù hợp nhất. Để thực hiện thành công ca thay van động mạch chủ qua da, yếu tố quyết định phụ thuộc vào trình độ chuyên môn của phẫu thuật viên những người có nhiều năm kinh nghiệm trong can thiệp tim mạch.

Hiện Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E là cơ sở tim mạch hoàn chỉnh bao gồm phẫu thuật, điều trị nội khoa, can thiệp tim mạch, gây mê hồi sức… với trang thiết bị đồng bộ, hiện đại, đảm bảo khám và điều trị các bệnh lý tim, mạch máu và lồng ngực.

Trong quá trình thực hiện kỹ thuật can thiệp thay van động mạch chủ qua da, luôn có ekip phẫu thuật tim mạch sẵn sàng ứng cứu để xử trí kịp thời những biến chứng nếu có.

Tại Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E, đã có hơn 20 ca TAVI được triển khai thành công, chủ yếu dành cho người bệnh cao tuổi, mắc nhiều bệnh lý nền và có nguy cơ cao khi phẫu thuật mổ mở.

TS.Phan Thảo Nguyên khẳng định, các trường hợp can thiệp TAVI tại Trung tâm đều cho kết quả khả quan, người bệnh phục hồi nhanh chóng và có chất lượng cuộc sống tốt hơn. Đây là bước tiến quan trọng, mở ra hy vọng lớn cho người bệnh tim mạch cao tuổi đang đối mặt với bệnh lý hẹp van động mạch chủ nguy hiểm.

Tuy nhiên, chi phí để thực hiện một ca can thiệp thay van động mạch chủ qua da vẫn còn khá lớn, là rào cản khiến nhiều người bệnh chưa thể tiếp cận kỹ thuật này. Do đó, các bác sỹ khuyến nghị cơ quan Bảo hiểm Xã hội có thể xem xét đưa kỹ thuật này vào danh mục thanh toán bảo hiểm y tế để ngày càng nhiều người bệnh được hưởng lợi từ phương pháp điều trị tiên tiến.

Phòng ngừa, phát hiện sớm bệnh phổi tắc nghẽn

Thông tin từ Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết, COPD là một bệnh lý có đặc điểm tắc nghẽn luồng khí kéo dài, gây ra bởi phản ứng viêm mạn tính của đường thở và nhu mô phổi. Đây là một trong những nguyên nhân tử vong hàng đầu trên toàn cầu, chỉ sau bệnh tim mạch và ung thư.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính, mỗi năm có hàng triệu ca tử vong do COPD và con số này dự kiến tiếp tục tăng khi dân số già đi. Ở giai đoạn đầu, các triệu chứng thường bị nhầm lẫn với bệnh hô hấp thông thường. Người cao tuổi (chủ yếu là nam giới) có nguy cơ cao mắc bệnh COPD do hút thuốc, ô nhiễm không khí và sự lão hóa phổi.

Triệu chứng điển hình ban đầu, phổ biến nhất của COPD là ho dai dẳng. Ho thường kéo dài, có thể kèm theo đờm, đặc biệt vào buổi sáng. Nhiều người hút thuốc lá chủ quan coi đây là “ho của người hút thuốc” mà bỏ qua. Khó thở khi gắng sức tăng dần theo thời gian hoặc cảm giác nặng ngực, thở khò khè là dấu hiệu cho thấy đường thở bị hẹp, cũng là triệu chứng của COPD.

Nguyên nhân hút thuốc lá là thủ phạm hàng đầu, chiếm tới hơn 80% các trường hợp mắc COPD. Ngoài ra, các yếu tố môi trường như ô nhiễm không khí, khói bếp than tổ ong, hay tiếp xúc lâu với bụi nghề nghiệp trong môi trường làm việc (công nhân khai thác mỏ, xây dựng, luyện kim…) cũng góp phần quan trọng gây bệnh.

COPD là bệnh lý không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể phòng ngừa và kiểm soát được. Tuyệt đối không hút thuốc lá và tránh khói thuốc thụ động là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.

Cần hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm bằng cách sử dụng khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt khi di chuyển qua khu vực bụi bẩn, ô nhiễm; bảo đảm không gian sống sạch sẽ, thoáng khí, không đun nấu bằng bếp than, củi trong nhà. Tiêm vắc xin cúm hằng năm và vắc xin phế cầu là cách hiệu quả để giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp, yếu tố thường gây ra các đợt cấp nguy hiểm của COPD.

Phát hiện sớm nguy cơ ung thư cổ tử cung nhờ khám sức khỏe tổng quát định kỳ

Trong một lần khám sức khỏe tổng quát định kỳ tại Phòng khám Đa khoa MEDLATEC, cô gái 23 tuổi bất ngờ phát hiện nhiễm virus HPV nguy cơ cao, yếu tố hàng đầu dẫn đến ung thư cổ tử cung và được điều trị ngay để ngăn chặn sự tồn tại, tiến triển của virus HPV.

Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Tây Hồ vừa tiếp nhận chị T.L (23 tuổi, trú tại Hà Nội) đến kiểm tra sức khỏe tổng quát, trong đó có danh mục tầm soát sớm ung thư cổ tử cung, bất ngờ phát hiện nhiễm HPV nguy cơ cao là tác nhân hàng đầu gây ung thư cổ tử cung.

Thời điểm đến khám, chị L. hoàn toàn khỏe mạnh, không có biểu hiện bất thường như dịch âm đạo, đau bụng dưới hay rối loạn kinh nguyệt. Trước đó, chị chưa từng điều trị bệnh lý phụ khoa và đã tiêm phòng HPV đầy đủ.

Kết quả thăm khám tổng quát cho thấy các chỉ số sinh tồn của chị đều bình thường. Khi khám phụ khoa, bác sỹ ghi nhận cổ tử cung và phần phụ không tổn thương, tuy nhiên xét nghiệm 12 type HPV nguy cơ cao cho kết quả dương tính. Sau khi phát hiện nhiễm HPV, chị L. được chỉ định làm thêm xét nghiệm tế bào cổ tử cung, âm đạo (ThinPrep).

Kết quả cho thấy HSIL, tức tổn thương nội biểu mô vảy độ cao. Tiếp tục soi cổ tử cung và sinh thiết, bác sỹ xác định tổn thương nội biểu mô vảy độ thấp (LSIL), chẩn đoán LSIL/HPV (+). Bệnh nhân được bác sỹ tư vấn về hướng điều trị phù hợp với độ tuổi và tình trạng tổn thương.

Do chị còn trẻ, hệ miễn dịch tốt, vùng chuyển tiếp cổ tử cung rõ, vi sinh âm đạo cân bằng nên được chỉ định điều trị bằng thuốc giúp tăng đào thải virus HPV, không cần can thiệp xâm lấn. Đồng thời, chị được bác sỹ hẹn tái khám sau 6 tháng để theo dõi tiến triển.

HPV (Human Papilloma Virus) là virus lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất, đồng thời là nguyên nhân của hơn 99% trường hợp ung thư cổ tử cung (UTCTC). HPV có thể lây truyền qua quan hệ tình dục bằng đường miệng, âm đạo hoặc hậu môn. Phụ nữ có nhiều bạn tình, quan hệ tình dục sớm hoặc không sử dụng biện pháp bảo vệ an toàn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Ngoài ra, HPV còn có thể lây qua tiếp xúc da, niêm mạc giữa người nhiễm và người lành, bao gồm cả trường hợp lây qua dụng cụ y tế không vô trùng. Các type HPV nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung gồm: 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59. Các type HPV nguy cơ thấp chủ yếu gây mụn cóc sinh dục, ít dẫn đến ung thư: 6, 11.

BSCKI.Dương Ngọc Vân, chuyên khoa Sản Phụ khoa, Phòng khám Đa khoa MEDLATEC Tây Hồ cho biết, ung thư cổ tử cung là bệnh lý phụ khoa phổ biến và nguy hiểm, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được sàng lọc định kỳ. Thời gian từ khi nhiễm HPV đến khi phát triển thành ung thư có thể kéo dài tới 10 năm, đây chính là “khoảng trống vàng” để phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.

Nếu phát hiện nhiễm HPV nguy cơ cao, người bệnh có thể được chỉ định điều trị bằng thuốc giúp tăng đào thải virus HPV, hỗ trợ phục hồi tổn thương cổ tử cung, hạn chế tiến triển thành ung thư.

Ngày nay, nhờ tiến bộ y học, đã có những hướng tiếp cận mới giúp tăng khả năng đào thải HPV tự nhiên và phục hồi tổn thương cổ tử cung, mở ra triển vọng điều trị an toàn, hiệu quả, không xâm lấn.

Những phụ nữ có hệ miễn dịch yếu, suy giảm miễn dịch hoặc căng thẳng kéo dài thường có nguy cơ phát triển tổn thương do HPV cao hơn. Vì vậy, việc tăng cường miễn dịch tự nhiên là yếu tố quan trọng trong chiến lược điều trị và phòng ngừa ung thư cổ tử cung.

Bác sỹ Vân lưu ý điều trị tổn thương ở giai đoạn tiền ung thư mang lại hiệu quả rất cao, giúp ngăn ngừa tiến triển thành ung thư cổ tử cung xâm lấn và bảo tồn khả năng sinh sản của phụ nữ. Với các phương pháp điều trị không xâm lấn dựa trên cơ chế tái tạo biểu mô, cân bằng hệ vi sinh và tăng cường miễn dịch đã chứng minh hiệu quả rõ rệt, được giới chuyên môn khuyến khích áp dụng.

Vì vậy, chị em phụ nữ nên chủ động sàng lọc ung thư cổ tử cung định kỳ, đặc biệt khi đã có quan hệ tình dục, để kịp thời phát hiện và điều trị sớm các bất thường, bảo vệ sức khỏe sinh sản lâu dài.