Tại bữa tiệc chiêu đãi nhà nước chào mừng Tổng thống Barack Obama tới thăm Việt Nam, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã nhấn mạnh việc Việt Nam - Hoa Kỳ đã “kết thúc một chương buồn trong lịch sử hai nước và mở ra nhiều triển vọng mới”. Nhắc tới bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh viết cho Tổng thống Truman, bày tỏ mong muốn xây dựng một mối quan hệ toàn diện giữa hai nước, Chủ tịch nước Trần Đại Quang nói rằng, sau 70 năm và với 21 năm bình thường hóa quan hệ song phương, “chúng ta đã cùng đi trên một con đường như mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh”.

Đáp lại, Tổng thống Barack Obama kể rằng, ông được biết câu chuyện của những cựu chiến binh Mỹ đầu tiên đến Việt Nam, khi được người dân hỏi, họ đã không ngần ngại trả lời “chúng tôi là cựu binh”. Nhưng rồi, họ bắt tay nhau và những người Việt đã nói rằng: “Giờ chúng ta là bạn”.

Tổng thống Obama phát biểu trước giới trí thức, sinh viên, doanh nhân Việt Nam trước khi rời Hà Nội vào TP.HCM.

Việt Nam - Hoa Kỳ, từ cựu thù đã trở thành đối tác toàn diện, là bạn và đang cùng đi trên một con đường, với những  nền tảng được xây dựng kể từ sau khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao từ 21 năm trước.

Mối quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam - Hoa Kỳ cũng đã được thể hiện ngay trong Tuyên bố chung Việt Nam - Hoa Kỳ, đó là “thông qua Ký kết hợp tác toàn diện Hoa Kỳ - Việt Nam năm 2013 và Tuyên bố tầm nhìn chung có được trong chuyến thăm lịch sử tới Hoa Kỳ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vào tháng 7/2015, mối quan hệ Hoa Kỳ - Việt Nam đã có sự phát triển nhanh chóng, bền vững, toàn diện trong những năm qua”.

Một chương mới trong quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ đã mở ra sau tuyên bố của Tổng thống Obama về việc Hoa Kỳ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam. Đây là động thái được dư luận quốc tế đánh giá cao và ngay chính bản thân Tổng thống Obama cũng đã khẳng định, điều này đã “nhấn mạnh cam kết của Hoa Kỳ bình thường hóa hoàn toàn quan hệ với Việt Nam”.

Mối quan hệ song phương càng trở nên nồng ấm, khi hai bên tuyên bố thắt chặt quan hệ chính trị và ngoại giao; thắt chặt hợp tác kinh tế cao cấp… sau khi Tổng thống Obama hội đàm với Chủ tịch nước Trần Đại Quang, hội kiến Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, tiếp xúc với Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và chào xã giao Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Tuyên bố chung Việt Nam - Hoa Kỳ cũng khẳng định, hai nước kiên quyết tập trung thúc đẩy hợp tác kinh tế, trong đó có thương mại, đầu tư, khoa học và công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực và biến đổi khí hậu. Và cả hai bên đều nhận thấy rằng, Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) có vai trò quan trọng, góp phần tăng cao đầu tư và thương mại giữa hai nước, gia tăng phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm.

Bởi vậy, nỗ lực sớm tìm kiếm sự phê chuẩn và thực hiện đầy đủ thỏa thuận khắt khe này, trong đó phải kể đến thực hiện đầu tư, phát triển cơ sở và doanh nghiệp, quyền sở hữu trí tuệ, dệt may, dịch vụ, lao động và môi trường đã được khẳng định. Hai bên cũng đã cam kết tăng cường đầu tư, thương mại song phương và tiếp tục làm việc hướng tới đột phá trong công nghiệp, nông nghiệp và mặt hàng thủy sản…

Một chương mới trong quan hệ hợp tác giữa hai nước cũng đang được mở ra, đặc biệt trong thương mại và đầu tư, khi ngay trong ngày đầu tiên trong chuyến công du tới Việt Nam, Tổng thống Obama và các nhà lãnh đạo Việt Nam đã chứng kiến việc ký kết các hợp đồng hợp tác giữa doanh nghiệp hai nước. Lớn nhất là hợp đồng VietJet mua 100 máy bay Boeing và động cơ Pratt&Whitney, với tổng giá trị lên tới trên 14 tỷ USD; cũng như hợp đồng hợp tác phát triển năng lượng gió giữa GE và Chính phủ Việt Nam, quy mô 1.000 MW, vốn đầu tư khoảng 2 tỷ USD.

Cùng với đó, chiều 23/5, trong khuôn khổ sự kiện kết nối doanh nghiệp do Phòng Thương mại Mỹ (Amcham) và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), thêm hàng chục thỏa thuận hợp tác nữa được ký kết. Từ việc Hồ Tràm Strip rót thêm 75 triệu USD để CotecCons xây dựng tòa tháp thứ hai của Dự án tới các biên bản ghi nhớ về thay đổi khí hậu tại Đồng bằng sông Cửu Long; hợp tác nghiên cứu hạ lưu sông Mê Kông; thỏa thuận đào tạo an toàn hạt nhân; chương trình an toàn giao thông…

Bên cạnh đó, tại sự kiện, Công ty Đầu tư và Xây dựng Thiên Tân đã ký 2 hợp đồng lớn mua các tấm pin mặt trời trị giá 35 triệu USD để phục vụ các dự án điện mặt trời ở Quảng Ngãi và Ninh Thuận. Thỏa thuận hợp tác chiến lược giữa Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) và Honeywell cũng được ký kết. Cùng với đó là biên bản ghi nhớ giữa PVN và Công ty Dầu Murphy, biên bản ghi nhớ về Nhà máy Biomass Minnesota nhằm phát triển điện sinh khối tại Việt Nam.

Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius nhấn mạnh rằng, những động thái này sẽ thúc đẩy quan hệ kinh tế song phương Việt Nam - Hoa Kỳ lên tầm cao mới. 

Trong Tuyên bố chung Việt Nam - Hoa Kỳ, các nhà lãnh đạo hai nước cũng đã thống nhất thắt chặt quan hệ dài lâu, đồng ý tăng cường hợp tác toàn diện Hoa Kỳ - Việt Nam, làm mối quan hệ thêm sâu sắc, bền vững, hiệu quả hơn nhằm phục vụ tốt hơn lợi ích chung của hai dân tộc cho hòa bình, ổn định, hợp tác trong khu vực và trên thế giới.

Tổng thống Obama đã viết trong sổ ghi cảm tưởng tại nhà sàn Hồ Chủ tịch: “Mong rằng quan hệ nồng ấm giữa nhân dân chúng ta tiếp tục phát triển”. Và khi giải thích lý do tại sao ông lại thăm Việt Nam vào cuối nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Obama cười và trích thành ngữ quen thuộc của người Mỹ: “Save the best for last” (Dành điều tốt đẹp cho cái cuối cùng).

Đúng là, những điều tốt đẹp hơn đang đến với hai quốc gia trước đây từng ở hai bên chiến tuyến, nay trở thành đối tác cùng đi trên một con đường. Điều này càng được thể hiện rõ hơn khi hôm qua (24/5), trước khi rời Hà Nội vào TP.HCM, Tổng thống Obama đã có bài phát biểu trước giới trí thức, sinh viên, doanh nhân Việt Nam. Và một lần nữa, Tổng thống Obama đã nhấn mạnh việc hai bên cần “nỗ lực hàn gắn những vết thương, mang lại nhiều lợi ích cho hai nước”.

“Với vai trò Tổng thống, tôi muốn tiếp tục hàn gắn quan hệ, hai nước chúng ta đã trở thành bạn bè, đối tác với nhau. Việt Nam là quốc gia có chủ quyền, không có nước nào có thể áp đặt. Chúng tôi muốn ưu tiên đối tác toàn diện với Việt Nam, đem lại những cơ hội thịnh vượng cho người dân của chúng ta”, Tổng thống Obama nói trong tiếng vỗ tay vang dội tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Mỹ Đình.