Lô đất ở Thụy Khuê là trụ sở chính của Hãng phim truyện Việt Nam.

Các nghệ sĩ của Hãng Phim truyện Việt Nam (VFS) vừa có đơn kêu cứu sau gần ba tháng hãng được Tổng công ty Vận tải thủy (Vivaso) mua lại. Cuộc đối thoại giữa nghệ sĩ hãng phim truyện và ban lãnh đạo mới cũng vừa diễn ra chiều ngày 19/9 trong bầu không khí căng thẳng, gay gắt.

Như vậy là từ sau quá trình đấu giá cổ phần VFS diễn ra hồi tháng 4 năm ngoái với 3,25 triệu cổ phần (65% vốn điều lệ) được bán cho Vivaso với giá 32,5 tỷ đồng, những lùm xùm xung quanh thương vụ này vẫn chưa có hồi kết.

Được ví như “anh cả” của nền điện ảnh Việt Nam, tuy nhiên khoảng 20 năm gần đây, VFS rơi vào cảnh thua lỗ triền miên với con số lỗ lũy kế tính đến tháng 9/2014 là gần 40 tỷ đồng. Việc một doanh nghiệp vận tải thủy cũng kinh doanh bết bát mua cổ phần một hãng phim có số lỗ lũy kế liên tục tăng lên, cùng với nợ phải trả cũng lên tới gần 47 tỷ đồng, trong khi tổng tài sản tại thời điểm đó chỉ đạt 78,7 tỷ đồng khiến nhiều người đặt câu hỏi: Vivaso kỳ vọng gì vào thương vụ này?.

Điểm sáng duy nhất của Hãng phim truyện Việt Nam mà các chuyên gia, nghệ sĩ cho rằng doanh nghiệp vận tải này muốn nhắm tới là các mảnh đất đắc địa mà VFS đang quản lý dưới hình thức thuê đất đã được giao, hoặc đang hoàn tất thủ tục pháp lý.

Theo công bố thông tin bán đấu giá cổ phần lần đầu ra công chúng của VFS vào đầu năm 2016, tại thời điểm đó hãng đang quản lý và sử dụng 4 khu đất ở Hà Nội và TP HCM. Trong đó có 2 khu đất “vàng” là số 4 Thụy Khuê, quận Tây Hồ, Hà Nội và số 6, Thái Văn Lung, phường Bến Nghé, quận 1, TP HCM.

Khu đất số 4 Thụy Khuê (Tây Hồ, Hà Nội) có diện tích sử dụng gần 5.500 m2. Tuy là đất thuê và đã hết hiệu lực hợp đồng từ năm 2003 và chưa có hợp đồng mới, nhưng công ty vẫn đang sử dụng làm trụ sở, còn một phần cho thuê lại. Tuy nhiên, giữa VFS và bên thuê đất cũng xảy ra những tranh chấp dẫn đến việc khởi kiện ra tòa nhưng chưa được giải quyết dứt điểm.  

Một trong những tài sản bất động sản giá trị khác của hãng là khu đất rộng hơn 1.200 m2 tại Thái Văn Lung, TP HCM. Dù cũng là đất thuê, nhưng hãng đang hợp tác kinh doanh với một đơn vị khác để xây dựng 2 công trình, trong đó một công trình 74 m2, cao 4 tầng được dành làm văn phòng, phòng dựng phim, phòng lồng tiếng, phòng nghỉ cho đạo diễn... Riêng khối nhà 11 tầng được xây dựng trên diện tích 1.134 m2 thì đang được khai thác cho thuê làm văn phòng. Tuy nhiên, trước thời điểm cổ phần hóa, giữa hãng phim và đơn vị đối tác cũng xảy ra bất đồng liên quan đến việc quản lý tòa nhà.  

Ngoài ra, hãng còn có 905 m2 đất trên phố Hoàng Hoa Thám (quận Ba Đình) được dùng làm khu chứa đạo cụ, đoàn xe và khu đất rộng 6.382 m2 tại Đông Anh (Hà Nội). Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch đã có công văn giao đất và VFS đang hoàn tất thủ tục pháp lý của 2 tài sản này. 

Kể từ khi chuyển đổi sang mô hình công ty cổ phần từ cuối tháng 6 đến nay, VFS chỉ có đúng một dự án liên quan đến điện ảnh - vốn được đặt hàng từ trước đó. Các nghệ sĩ, diễn viên cũng cho biết, Vivaso yêu cầu nhân sự trong hãng sáp nhập 4 phòng vào một phòng để lấy đất kinh doanh chứ không để làm phim. 

"Cổ phần hóa là chủ trương đúng nhưng điều đáng tiếc là cổ đông chiến lược lại là đối tượng buôn đất", một nghệ sĩ chia sẻ trong một cuộc họp gần đây. 

Về những bất động sản do VFS quản lý, Thứ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao & Du lịch - Huỳnh Vĩnh Ái từng khẳng định các khu đất trên phố Thuỵ Khuê, Hoàng Hoa Thám đang nằm trong quy hoạch Khu chính trị Ba Đình nên sẽ không được phép sử dụng tùy tiện. Sau khi cổ phần hóa, nếu nhà đầu tư chiến lược dùng sai mục đích đã cam kết thì sẽ phải bồi thường thiệt hại và sẽ kiến nghị thu hồi quyền thuê đất nếu có sai phạm.

Về phía VFS, lãnh đạo hãng cũng thừa nhận, hãng "rất giàu" đất đai, nhưng không có giấy tờ sở hữu. Vì vậy, dù nhiều nhà đầu tư đã đến tìm hiểu nhưng đều "một đi không trở lại", chỉ có Vivaso là chấp nhận các điều kiện do Bộ đặt ra.

Tại cuộc gặp gỡ ngày 16/9 với báo chí, các nghệ sĩ một lần nữa cho rằng việc định giá hãng phim là quá thấp, chưa tính đến giá trị thương hiệu cũng như hàng nghìn m2 đất của đơn vị. Họ cũng đưa ra nghi ngờ rằng Vivaso mua lại đơn vị với giá rẻ để lấy các mảnh đất có giá trị cao.

Tại cuộc đối thoại ngày 19/9, ông Nguyễn Thủy Nguyên - Chủ tịch Vivaso phủ nhận thông tin này. Ông cho biết các mảnh đất của hãng phim là đất thuê của nhà nước và hãng thậm chí còn nợ 21 tỷ đồng. Trước câu hỏi lý do mua một đơn vị đang nợ và hoạt động bấp bênh như vậy, ông Nguyên trả lời đây là kế hoạch chiến lược của công ty, không thể tiết lộ.