.

Hướng đến xã hội phi tiền mặt

Phát biểu tại Hội thảo “Hướng đến xã hội không dùng không dùng tiền mặt”, do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa tổ chức, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Kim Anh cho biết, một số nghiên cứu cho thấy, nhờ các lợi thế về tốc độ, bảo mật tăng cường, khả năng truy vết, thanh toán điện tử có thể tạo ra tác động kép là vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, vừa mở rộng tài chính toàn diện đến những người dân chưa có tài khoản ngân hàng. Chính vì vậy, việc hướng đến xã hội phi tiền mặt là một quá trình không thể đảo ngược.

Cũng theo ông Nguyễn Kim Anh, với người tiêu dùng, thanh toán điện tử đem lại tiện ích, bảo mật cao hơn do không phải phiền phức với việc nắm giữ, xử lý tiền mặt, đồng thời dễ tiếp cận nguồn tiền trong tài khoản ngân hàng. Các đơn vị bán hàng được hưởng sự tiện lợi, hiệu quả và giảm thiểu rủi ro. Trong khi đó, Chính phủ được hưởng lợi qua tăng cường tính minh bạch của nền kinh tế và thu hẹp nền kinh tế ngầm.

Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN), ông Phạm Tiến Dũng cũng cho biết, trong năm 2018, ngành ngân hàng đã đạt được một số kết quả nổi bật trong lĩnh vực thanh toán. Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng đã xử lý an toàn 137,6 triệu giao dịch với giá trị 73 triệu tỷ đồng, gấp 13 lần GDP, tương ứng mức tăng 25% và 24% so với năm 2017. Hệ thống thanh toán điện tử bù trừ tự động cho các giao dịch bán lẻ với nhiều tính năng, tiện ích mới đang được gấp rút xây dựng, hoàn thiện để sớm đi vào vận hành trong năm 2019.

Thực tế cũng cho thấy, thanh toán qua Internet tăng trưởng mạnh. Trong số các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, có 76 đơn vị đã triển khai dịch vụ thanh toán qua Internet, 41 đơn vị triển khai thanh toán qua di động. Một số ngân hàng triển khai hoạt động thanh toán trên thiết bị di động như xác thực sinh trắc học, mã phản hồi nhanh (QR Code), mã hóa thông tin thẻ, thanh toán phi tiếp xúc, công nghệ mPOS...

Năm 2018, NHNN đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 241/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Đẩy mạnh thanh toán qua ngân hàng đối với dịch vụ công như thuế, điện, nước, học phí, viện phí, các chương trình an sinh xã hội…

Mua bán nhà đất phải thanh toán qua ngân hàng

Theo Vụ trưởng Vụ Thanh toán, năm 2019, NHNN bám sát chỉ đạo, triển khai các nhiệm vụ về thanh toán theo Nghị quyết 01/NQ-CP (về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2019) và Nghị quyết 02/NQ-CP (về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021), tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển thanh toán không dùng tiền mặt. NHNN sẽ phối hợp với Bộ Tài chính để nghiên cứu và công khai chi tiết danh mục giao dịch bắt buộc thanh toán qua ngân hàng, đề xuất Chính phủ sửa đổi một số quy định pháp luật để khuyến khích không dùng tiền mặt đối với giao dịch bất động sản. Thậm chí, trong thời gian tới, các giao dịch có giá trị lớn như mua bán bất động sản phải thanh toán qua ngân hàng.

Đồng thời, việc trả học phí, viện phí... qua ATM, POS, QR Code kỳ vọng sẽ thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt phát triển mạnh mẽ hơn.

Tuy nhiên, về hành lang pháp lý cho hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, theo Vụ trưởng Vụ Thanh toán, cần thêm nhiều sản phẩm, dịch vụ thanh toán mới, được thiết kế phù hợp với hành vi, nhu cầu người sử dụng, đặc biệt là ở khu vực nông thôn. Ngoài ra, cần tăng cường sự kết nối, tích hợp giữa đơn vị cung ứng dịch vụ với các hệ thống thanh toán để tạo cơ sở triển khai các sản phẩm, dịch vụ thanh toán; cần có cơ chế khuyến khích thích hợp để mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt, bên cạnh đẩy mạnh hạ tầng thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt. Công tác an toàn, bảo mật cũng được các ngân hàng đặc biệt quan tâm.

Ông Lê Mạnh Hùng, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (NHNN) chia sẻ, để đảm bảo an toàn cho các hệ thống công nghệ thông tin cung cấp dịch vụ ngân hàng, NHNN đã thường xuyên, liên tục rà soát, ban hành mới hoặc sửa đổi nhiều văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn các tổ chức tín dụng trong việc tăng cường đảm bảo an ninh, bảo mật các giao dịch ngân hàng và hệ thống thanh toán.