Tuyến đường cao tốc Bến Lức - Long Thành đang hoàn thành và sẽ đưa vào khai thác toàn bộ trong năm 2026. Ảnh: Lê Toàn

Không gian mới từ hạ tầng liên kết vùng

Hàng loạt dự án hạ tầng quan trọng được khởi công hoặc khánh thành ngay trước thềm đại lễ Quốc khánh 2/9, mở ra diện mạo phát triển mới cho TP.HCM sau sáp nhập.

Đơn cử, đoạn Tân Vạn - Nhơn Trạch (8,1 km) thuộc đường Vành đai 3 đã chính thức thông xe, trở thành cửa ngõ mới và giảm tải cho cao tốc TP.HCM - Long Thành. Tuyến Vành đai 3 dài hơn 76 km kết nối các khu công nghiệp, cảng biển của TP.HCM, Đồng Nai, Tây Ninh khi vào khai thác toàn bộ năm 2026 sẽ mở ra hành lang công nghiệp, kết nối cảng biển, giảm thời gian và chi phí logistics, tạo động lực mới cho cả vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Cùng Vành đai 3, Dự án đường Vành đai 4 được khởi công, tạo thành “vòng tay thứ hai” bao quanh các đô thị, khu công nghiệp, cảng biển của TP.HCM và vùng phụ cận. Với chiều dài 207 km, dự kiến hoàn thành năm 2028, tuyến đường hứa hẹn trở thành trục phát triển chiến lược, đưa cả vùng phía Nam “cất cánh”.

Song song đó, các tuyến cao tốc liên vùng cũng được đẩy mạnh. Trong đó, cao tốc Bến Lức - Long Thành giúp rút ngắn quãng đường từ miền Tây Nam Bộ tới cảng Cái Mép - Thị Vải và sân bay Long Thành, giúp hàng triệu tấn hàng nông sản, thủy sản của Đồng bằng sông Cửu Long đến cảng nhanh hơn, giảm chi phí logistics cho doanh nghiệp.

Hàng loạt các công trình khác như cao tốc TP.HCM - Mộc Bài dài hơn 51 km, tổng mức đầu tư 19.600 tỷ đồng; cao tốc TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành dài 68,7 km; cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu cũng dự kiến thông xe đoạn qua TP.HCM cuối năm nay. Trong 3 năm tới, khi toàn bộ mạng lưới này đi vào khai thác, Thành phố sẽ có hệ thống giao thông hiện đại, giảm chi phí vận chuyển, thúc đẩy giao thương, tăng cường liên kết vùng.

Không chỉ hạ tầng đường bộ, TP.HCM còn mở rộng mạng lưới đường sắt đô thị để “kéo gần” các khu vực trong địa giới mới trải dài hơn 200 km.

Theo Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR), quy mô mạng lưới đường sắt đô thị của TP.HCM (mới) tăng từ 355 km lên hơn 1.000 km. Trước mắt, TP.HCM sẽ tập trung đầu tư tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) và chuẩn bị đầu tư tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành.

Riêng tuyến metro nối trung tâm TP.HCM với Cần Giờ dài hơn 48 km dự kiến khởi công cuối năm nay, hoàn thành năm 2028, được kỳ vọng trở thành “biểu tượng xanh” kết nối trung tâm đô thị với Khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ.

Song hành với đó là các dự án cảng biển và hàng không.  Đơn cử  Dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ đang hoàn tất thủ tục khởi công. Khi đi vào khai thác, cảng này sẽ đóng góp cho ngân sách từ 34.000 - 40.000 tỷ đồng mỗi năm, đồng thời tạo thêm hàng chục nghìn việc làm.

TP.HCM sau sáp nhập hình thành bốn khu thương mại tự do gồm: Cái Mép Hạ (3.764 ha), Cần Giờ (1.000-2.000 ha), Bàu Bàng (100 ha) và An Bình (100 ha).

Hiện nay, 4 khu thương mại tự do tại TP.HCM đang thu hút sự quan tâm của các tập đoàn trong nước và ngoài nước như DP World, VinGroup, Geleximco...

Ông Thái Văn Chuyện, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Thành Thành Công - Biên Hòa kỳ vọng, có khu thương mại tự do, hàng hóa hàng hóa được lưu thông nhanh hơn, sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam có cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu nhiều hơn.

Trung tâm tài chính, khu đô thị xanh: xung lực mới

Một điểm nhấn lớn là Khu đô thị lấn biển Cần Giờ 2.870 ha phát triển theo mô hình ESG (môi trường - xã hội - quản trị). Dự án hướng tới đô thị xanh, thông minh, sinh thái, nổi bật với tòa tháp 108 tầng thuộc top 10 thế giới - một biểu tượng phồn vinh mới của TP.HCM nói riêng và Việt Nam nói chung.

Không chỉ hạ tầng và đô thị, việc khánh thành Tòa tháp Saigon Marina IFC - một trọng điểm của trung tâm tài chính quốc tế tại Thành phố - đánh dấu bước tiến quan trọng trong thu hút dòng vốn toàn cầu.

Bên cạnh đó, lĩnh vực công nghiệp cũng chứng kiến dòng vốn FDI chất lượng cao đổ vào các ngành công nghệ xanh, sản xuất sạch. Tiêu biểu là Khu công nghiệp thế hệ mới VSIP III đạt chuẩn xanh, nơi dự án Lego trị giá 1,3 tỷ USD vừa chính thức khánh thành.

Có thể thấy, những “siêu dự án” hạ tầng, như đường Vành đai 3, 4, các tuyến cao tốc, metro, cảng biển, cùng các khu đô thị và trung tâm tài chính đang tạo nên cộng hưởng sức mạnh, định hình diện mạo mới cho TP.HCM trong thập niên tới.

Thành phố không chỉ là trung tâm tài chính, công nghiệp, logistics của Việt Nam mà còn vươn lên, trở thành điểm đến quốc tế, nơi hội tụ sức sống, sự sáng tạo và cơ hội đầu tư. Với tầm vóc và sức mạnh ấy, TP.HCM sau sáp nhập được kỳ vọng tiếp tục là “đầu tàu” kinh tế của đất nước, đồng thời vươn tầm cạnh tranh với nhiều đô thị lớn trong khu vực châu Á.