Tàu HP-3555 vận chuyển trái phép 2.300 tấn than bị bắt giữ ngày 26/6/2014. Ảnh: TTXVN.

Thủ tướng Chính phủ vừa yêu cầu Bộ Công Thương định kỳ tổ chức thanh tra, kiểm tra tình hình thực hiện sản xuất và kinh doanh than, công tác bảo đảm an toàn lao động trong hoạt động sản xuất than; kiểm tra các điểm khai thác, vận chuyển, chế biến, các bãi tập kết, mua bán than nhằm phát hiện và xử lý kịp thời việc khai thác, vận chuyển và kinh doanh than trái phép.

Bộ Quốc phòng chỉ đạo các lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam, Bộ đội Biên phòng phối hợp với các lực lượng chức năng liên quan (Quản lý thị trường, Công an,...) tăng cường kiểm tra, kiểm soát các tuyến biên giới, vùng biển và hải đảo để kịp thời ngăn chặn việc kinh doanh, xuất khẩu than trái phép, đặc biệt là thông qua đường biển.

Bộ Công an chỉ đạo lực lượng Công an (đặc biệt là Công an các tỉnh biên giới) phối hợp với các lực lượng chức năng liên quan (Quản lý thị trường, Cảnh sát biển, Bộ đội Biên phòng,...) tăng cường các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn và xử lý nghiêm minh theo quy định đối với các hành vi buôn lậu và gian lận thương mại trong hoạt động kinh doanh than trên đất liền và các vùng nước thuỷ nội địa.

Bộ Công Thương phê duyệt biểu đồ cấp than cho sản xuất điện từ nguồn than trong nước do Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và Tổng công ty Đông Bắc sản xuất và chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam mua than trong nước cho sản xuất điện từ hai đơn vị này.

Đẩy nhanh tiến độ thẩm định, cấp phép đầu tư mỏ than

Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ cũng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường đẩy nhanh tiến độ thẩm định, cấp phép để thực hiện các đề án thăm dò, dự án đầu tư mỏ than theo tiến độ theo Quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tại vùng than Quảng Ninh, trước mắt chỉ cấp Giấy phép thăm dò, khai thác cho Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và Tổng công ty Đông Bắc theo Quy hoạch đã được duyệt.

Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát, khoanh định và công bố khu vực khoáng sản phân tán, nhỏ lẻ đối với than theo quy định (đặc biệt là khu vực lộ vỉa than nhỏ lẻ trong ranh giới các mỏ than nằm xen kẽ trong các khu dân cư đã giao cho ngành than quản lý, khai thác); tập trung thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường trong khai thác, vận chuyển và kinh doanh than.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương liên quan nghiên cứu, đề xuất các biện pháp liên quan đến quản lý tài chính (hoá đơn, thuế, phí, lệ phí) nhằm nâng cao hiệu quả việc ngăn chặn gian lận thương mại trong hoạt động kinh doanh than, đặc biệt là hoạt động xuất khẩu than.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có hoạt động sản xuất, kinh doanh than tăng cường công tác quản lý nhà nước trong hoạt động sản xuất và kinh doanh than để ngăn chặn, xử lý kịp thời theo quy định của pháp luật việc khai thác, chế biến, vận chuyển, tập kết và kinh doanh than trái phép; khẩn trương hoàn thành việc cập nhật, điều chỉnh hoặc lập và phê duyệt Quy hoạch các bến cảng, kho bãi kinh doanh than trên địa bàn quản lý theo thẩm quyền.

Đồng thời chỉ đạo các cơ quan chức năng của địa phương (Thuế, Quản lý thị trường, Tài nguyên và Môi trường, Công an, Cảnh sát biển, Bộ đội Biên phòng, Hải quan) đẩy mạnh kiểm tra việc thực hiện quy định về môi trường đối với các dự án khai thác, chế biến than trên địa bàn; kiểm tra các tuyến đường vận chuyển, bến bãi, cảng biển tập kết than; duy trì thường xuyên các lực lượng tuần tra, kiểm soát trên các tuyến đường bộ, sông, biển để phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp kinh doanh than trái phép theo quy định.

UBND tỉnh Quảng Ninh chủ trì cùng với hai đơn vị được phép khai thác than trên địa bàn là Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và Tổng công ty Đông Bắc phối hợp với các tỉnh, thành phố có liên quan đến hoạt động sản xuất và kinh doanh than ký Quy chế phối hợp trong công tác quản lý, trao đổi thông tin để kiểm tra, kịp thời xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về khai thác, kinh doanh than.

Tăng cường công tác chế biến để nâng cao chất lượng than

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Tổng công ty Đông Bắc quản lý chặt chẽ ranh giới mỏ được giao; tăng cường công tác quản lý nguồn than từ nơi khai thác, trên đường vận chuyển đến các bãi, cảng tiêu thụ; quản lý tốt các phương tiện vận chuyển than đi tiêu thụ nội địa; quản lý chặt chẽ đất đá thải mỏ, bã sàng, đá xít có than.

Rà soát, hoàn thiện quy chế cung cấp than cho các hộ tiêu thụ trong nước; tăng cường kiểm tra để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý theo quy định các hoạt động khai thác, kinh doanh than trái phép trong ranh giới quản lý được giao; chủ động phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng và triển khai thực hiện tốt quy chế phối hợp trong việc quản lý, bảo vệ tài nguyên, ranh giới mỏ được giao; thường xuyên cung cấp thông tin có liên quan cho địa phương có hoạt động sản xuất, kinh doanh than về các quy định tiêu thụ than để phối hợp quản lý các hoạt động khai thác, kinh doanh than.

Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Tổng công ty Đông Bắc Tăng cường công tác chế biến để nâng cao chất lượng than đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước, giảm tồn kho các loại than chất lượng thấp; chỉ đạo các đơn vị thành viên thực hiện nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường, bảo đảm an toàn lao động, các quy định của pháp luật về khoáng sản và pháp luật khác có liên quan trong hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến và kinh doanh than.