Ông Tim Evans, Tổng giám đốc HSBC Việt Nam

Tin xấu nối đuôi

“Năm 2022 khởi đầu trong bối cảnh chưa dễ dàng. Đôi khi họa vô đơn chí, tin xấu dường như cứ nối đuôi nhau xảy ra”, ông Tim Evans, Tổng giám đốc HSBC Việt Nam nhận định về nền kinh tế thế giới khi nhìn lại 4 tháng đầu năm vừa trải qua.

Biến chủng Omicron ảnh hưởng nặng nề đến các nền kinh tế đang trên đà phục hồi khi nhiều quốc gia phải áp dụng trở lại các hạn chế đi lại kéo theo gián đoạn chuỗi cung ứng cùng với giá nhiên liệu tăng dẫn đến lạm phát cao và xảy ra trên diện rộng hơn mức dự báo ban đầu.

Tiêu dùng cá nhân phục hồi chậm hơn kỳ vọng cũng hạn chế triển vọng tăng trưởng của một số quốc gia. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo tăng trưởng toàn cầu sẽ giảm từ mức 5,9% của năm 2021 xuống 4,4% cho năm nay, nghĩa là giảm nửa điểm phần trăm so với mức dự báo đưa ra trong báo cáo Triển vọng Kinh tế Thế giới (World Economic Outlook) tháng 10 năm ngoái.

Bên cạnh những thách thức đó là tác động do xung đột ở Ukraine khiến thị trường năng lượng thế giới trở nên bất ổn và các dự báo tăng trưởng trở nên kém chắc chắn.

Đối mặt với những tình huống trên, CEO của HSBC Việt Nam cho rằng, không ngạc nhiên khi nhu cầu "tự cung tự cấp" và các chính sách bảo hộ trở nên phổ biến trong hai năm qua trong bối cảnh các nước kiểm soát đường biên chặt chẽ để phòng chống dịch. Tuy nhiên, ông Tim Evan cũng khẳng định, điều này không phải con đường nên đi.

“Hơn bao giờ hết, các nước cần hợp tác kinh tế là chìa khóa để đảm bảo tất cả cùng thoát khỏi đại dịch một cách êm thấm. Đó còn là cách giúp giảm thiểu chi phí lâu dài do những hệ quả nghiêm trọng của Covid và tối đa lợi ích từ những nỗ lực tái thiết của các nước do đại dịch”.

Lời giải từ hợp tác và khai phóng kinh tế số

Đông Nam Á với những nỗ lực hợp tác là ví dụ điển hình mà vị CEO này nhắc đến. Theo ông, với việc chuỗi cung ứng chuyển hướng sang Đông Nam Á, sự tăng cường hợp tác đang nâng tầm khu vực trở thành tâm điểm thế giới về sự cởi mở và kết nối.

Như tại Việt Nam, đầu tháng 1/2022, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã ký quyết định phê duyệt Kế hoạch thực hiện Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP). Kế hoạch nhằm phân công nhiệm vụ, trách nhiệm cho các cơ quan, tổ chức liên quan, quyết định biện pháp chỉ đạo, điều hành và các biện pháp khác để triển khai thực hiện đầy đủ và có hiệu quả Hiệp định này.

Nhiều thay đổi nhằm cải cách đầu tư nước ngoài – một biện pháp nhằm kích thích sản xuất và tăng trưởng xuất khẩu cho các nền kinh tế cũng đã được trình lên quốc hội các nước và nhiều khả năng các đề xuất này sẽ được thông qua.

Dẫn báo cáo của Google, Bain và Temasek, CEO HSBC Việt Nam cho biết, khu vực Đông Nam Á hai năm qua cũng đã chứng kiến sự bùng nổ của kinh tế số, với mức tăng trưởng không khu vực nào có thể sánh kịp. Trong năm 2020, 40 triệu người dân Đông Nam Á lần đầu gia nhập thế giới trực tuyến, nâng số người sử dụng internet lên 400 triệu người. Việc người tiêu dùng chuyển sang tìm kiếm giải pháp trực tuyến để giải quyết khó khăn trong những đợt giãn cách là cơ sở đưa tiêu dùng trực tuyến trở thành một phần của đời sống.

Với nhiều doanh nghiệp Đông Nam Á, hai năm qua là quãng thời gian tập trung triển khai ứng dụng công nghệ và duy trì hoạt động trên không gian mạng. Tuy nhiên, nhiều thay đổi chỉ là giải pháp tình thế tạm thời, nên theo ông Tim Evans, cần tiếp tục đẩy mạnh và ứng dụng sâu rộng thay đổi này. Nguyên nhân bởi, chính người tiêu dùng Đông Nam Á về cơ bản cũng dần chuyển sang mua sắm online.

Sự kiện Singapore và Thái Lan kết nối thành công hệ thống thanh toán theo thời gian thực (PayNow and PromptPay) vào năm 2021 đánh dấu sự ra đời của một liên kết thanh toán xuyên biên giới đầu tiên trên thế giới, đồng thời, là cột mốc quan trọng trong tiến trình hiện thực hóa tiềm năng kinh tế số của Đông Nam Á.

Trong lần hợp tác này, Cơ quan Tiền tệ Singapore và Ngân hàng Thái Lan hướng tới một mục tiêu chung là mở rộng mạng lưới liên kết này thành hệ thống thanh toán bán lẻ phủ khắp ASEAN. Vị CEO của HSBC Việt Nam cũng cho rằng việc hợp tác này cần nhân rộng ra.

“Đã đến lúc ngân hàng trung ương và các hiệp hội ngân hàng ở các nước Đông Nam Á khác cần tính đến nước cờ tiếp theo cho bản thân”.

Câu chuyện phát triển thanh toán tại Việt Nam theo ông cũng không kém phần thú vị. Điển hình là việc đã có doanh nghiệp vận chuyển hàng container quốc tế sử dụng hệ thống thanh toán thời gian thực tại địa phương để thu phí từ khách hàng. Nhờ vậy, quy trình thông quan cho hàng hóa nhập cảng được đẩy nhanh hơn, gia tăng tốc độ dòng chảy thương mại và hiệu quả giao dịch cho doanh nghiệp

Những ví dụ như vậy thúc đẩy sự tham gia mạnh mẽ hơn của cả ngành dịch vụ tài chính lẫn các thị trường Đông Nam Á khác, hướng tới mục tiêu cuối cùng là một giải pháp thực sự mang tầm cỡ khu vực, tạo điều kiện cho cả doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng giao dịch xuyên biên giới. Theo ông, Đông Nam Á sẽ sớm khai phóng tiềm năng khổng lồ của nền kinh tế số trong khu vực.

Cưỡi lên những cơn sóng để tiến về phía trước

Ông Tim Evans nhấn mạnh việc phối hợp các giải pháp quốc gia đồng thời gia tăng tốc độ dòng chảy thương mại sẽ giúp tạo dựng lòng tin cho các thị trường tài chính và cộng đồng nhà đầu tư. Ngoài ra, chia sẻ thông tin và tập hợp nguồn lực cũng cho phép cộng đồng quốc tế tìm thấy giải pháp chung cho những vấn đề của thế giới. Việc bắt tay hợp tác trong việc xây dựng nền tảng thanh toán theo thời gian thực của Thái Lan và Singapore là một ví dụ cho thấy hiệu quả của sự hợp tác khi các bên có liên quan và cùng mối quan tâm cùng ngồi lại để tìm tiếng nói chung.

Tình trạng thay đổi đã diễn ra liên tục trong vòng ba năm qua. Nhìn vào những biến đổi về địa chính trị cũng như tình hình đại dịch trong ba tháng gần đây, CEO HSBC Việt Nam cho rằng, thay đổi này sẽ kéo theo đổi thay khác. Điều quan trọng, theo ông, chúng ta cần tận dụng đà này, cưỡi lên những cơn sóng đó để tiến về phía trước.