Theo đó, tại văn bản, Bộ Y tế yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cùng các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur khu vực tập trung đánh giá lại công tác tiêm chủng chiến dịch vắc xin phòng sởi trong năm 2024 và 2025 để rút ra bài học kinh nghiệm trong triển khai và quản lý đối tượng.

Bệnh nhân sởi đang điều trị tại cơ sở y tế.

Bộ Y tế nhấn mạnh cần tiếp tục rà soát, không bỏ sót đối tượng chưa được tiêm chủng, đặc biệt tại những khu vực có tỷ lệ tiêm chủng thấp và nguy cơ bùng phát dịch cao. Chiến dịch tiêm chủng cần triển khai với phương châm "đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng" nhằm đạt tỷ lệ bao phủ trên 95% ở quy mô xã, phường, không để tồn tại khoảng trống tiêm chủng.

Các địa phương được chỉ đạo tăng cường công tác giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi mắc sởi tại cộng đồng và cơ sở y tế, đồng thời xử lý kịp thời và triệt để các ổ dịch mới phát sinh. Bộ Y tế cũng đề nghị phối hợp chặt chẽ với các Viện Vệ sinh dịch tễ và Viện Pasteur để đánh giá nguy cơ và đề xuất các giải pháp phòng chống dịch phù hợp.

Công tác truyền thông cũng được đặc biệt quan tâm với vai trò phối hợp giữa ngành Y tế và các cơ quan truyền thông, báo chí nhằm cập nhật thông tin về dịch bệnh và khuyến cáo phòng bệnh cho người dân. Đồng thời, truyền thông phải tập trung vận động gia đình đưa trẻ em đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch.

Bộ Y tế cũng yêu cầu các cơ sở y tế thực hiện nghiêm ngặt công tác phân luồng khám bệnh, thu dung, điều trị, kiểm soát nhiễm khuẩn nhằm hạn chế tối đa tử vong do sởi và các biến chứng liên quan. Mọi trường hợp mắc bệnh, ổ dịch đều phải được báo cáo đầy đủ, kịp thời theo quy định hiện hành.

Ngoài ra, Bộ Y tế đề nghị các sở ngành như Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đài Truyền hình, Đài Phát thanh, các cơ quan báo chí tiếp tục tăng cường tuyên truyền, vận động người dân thực hiện biện pháp phòng chống sởi hiệu quả và ngăn chặn những thông tin sai lệch gây hoang mang dư luận.

Về nguồn kinh phí, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương đảm bảo bố trí đầy đủ kinh phí từ ngân sách địa phương cho công tác phòng chống bệnh sởi.

Bộ Y tế đề nghị các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur khu vực hướng dẫn và phối hợp với Sở Y tế địa phương tổ chức đánh giá nguy cơ, giám sát chặt chẽ và đề xuất giải pháp phòng chống dịch hiệu quả, không để dịch sởi bùng phát trở lại.

Các địa phương cần hoàn thành việc đánh giá, gửi báo cáo kết quả về Viện Vệ sinh dịch tễ và Viện Pasteur khu vực để tổng hợp, báo cáo Bộ Y tế trước ngày 4/7/2025.

Bộ Y tế một lần nữa kêu gọi UBND các tỉnh, thành phố quan tâm chỉ đạo quyết liệt công tác phòng chống dịch sởi, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Về dịch sởi, vừa qua, PGS-TS.Đỗ Duy Cường, Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai thông tin, đơn vị này vừa ghi nhận một trường hợp tử vong do sởi ở người lớn. Bệnh nhân là ông N.Đ.H, 51 tuổi, trú tại Hà Nội.​

Theo PGS-TS.Đỗ Duy Cường, hiện nay các ca mắc sởi nhập viện có xu hướng diễn biến nặng hơn so với những năm trước. Độ tuổi trung bình của các bệnh nhân mắc sởi nhập viện dao động từ 30 đến 65 tuổi, thậm chí có trường hợp 70 tuổi phải thở máy do biến chứng nặng.​

Ông cảnh báo, sởi không thể xem nhẹ, kể cả ở người lớn. Khi mắc bệnh, nguy cơ biến chứng nặng vẫn rất cao, đặc biệt ở người có bệnh nền hoặc suy giảm miễn dịch.”

Đại diện của Bệnh viện Bạch Mai cũng cho biết thêm, có đến 75% bệnh nhân không nhớ mình đã từng tiêm vắc-xin sởi hay chưa. Từ cuối năm 2024 đến nay, Viện Y học Nhiệt đới Bạch Mai đã tiếp nhận và điều trị hàng trăm ca mắc sởi, trong đó nhiều trường hợp diễn biến nặng, gặp biến chứng như viêm phổi, suy hô hấp, tăng men gan; một số ca phải thở máy xâm nhập, thậm chí sử dụng ECMO.​

Các chuyên gia khuyến cáo, sởi không chỉ ảnh hưởng đến trẻ nhỏ mà còn xuất hiện ở người lớn, đặc biệt là những người có bệnh nền hoặc hệ miễn dịch suy yếu. Với nhóm đối tượng này, cần tiêm nhắc lại vắc-xin nếu chưa được tiêm hoặc không nhớ rõ lịch sử tiêm chủng.​

Tại Việt Nam, vắc-xin phòng sởi được chỉ định tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi với phác đồ đầy đủ 2 mũi tiêm. Qua khảo sát và nghiên cứu, Bộ Y tế Việt Nam quyết định chọn mốc 9 tháng tuổi vì đây là thời điểm trẻ không còn kháng thể thụ động bảo vệ từ mẹ, tiêm vắc-xin sẽ đáp ứng miễn dịch cao.

Tại vùng dịch và vùng có nguy cơ cao, trẻ có thể tiêm từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi. Đây là mũi sởi 0 phòng bệnh sớm, sau đó trẻ vẫn tiếp tục thực hiện phác đồ tiêm mũi 1 vào lúc 9 tháng hoặc 12 tháng tuổi.

Đối với những trẻ dưới 6 tháng tuổi, các chuyên gia y tế khuyến cáo phòng bệnh cho trẻ bằng cách tiêm ngừa cho những người thân trong gia đình thường xuyên tiếp xúc với trẻ.

Người lớn có thể vô tình trở thành nguồn lây trung gian cho trẻ, việc phòng ngừa cho chính bản thân sẽ tạo “tấm khiên” vô hình bảo vệ trẻ cho đến khi đủ tuổi tiêm phòng. Đồng thời, điều này cũng tạo miễn dịch chéo với các đối tượng dễ bị tổn thương khác như phụ nữ mang thai, người cao tuổi, người có bệnh lý nền, người suy giảm miễn dịch.

Bác sỹ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, tuy hiệu quả vắc-xin phòng sởi cao, nhưng cần thực hiện tiêm chủng đầy đủ mũi theo quy định, vì nếu chỉ tiêm một mũi vắc-xin hiệu quả phòng bệnh chỉ đạt 85% nên phải thực hiện tiêm chủng đủ 2 mũi mới mang lại hiệu quả bảo vệ tối ưu. Hầu như đã tiêm đủ mũi vắc-xin sẽ không có nguy cơ mắc sởi hoặc nhiễm sởi biểu hiện rất nhẹ.