Ngày 15/12, Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức Hội thảo “Đa dạng vốn cho phát triển bền vững” nhằm cung cấp bức tranh toàn diện về nhu cầu vốn, xu hướng huy động nguồn lực và các giải pháp chính sách trong thời gian tới.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Phạm Văn Hoành - Tổng biên tập Báo Tài chính - Đầu tư khẳng định, thực thi phát triển bền vững là yêu cầu với mọi quốc gia nhằm cân bằng ba trụ cột kinh tế - xã hội - môi trường, đảm bảo tăng trưởng thịnh vượng mà không ảnh hưởng đến thế hệ tương lai. 

Ông Phạm Văn Hoành - Tổng biên tập Báo Tài chính - Đầu tư phát biểu khai mạc hội thảo. Ảnh: Dũng Minh

Tại Việt Nam, việc thực thi có hiệu quả phát triển bền vững là yêu cầu cấp bách nhằm đạt mục tiêu trở thành nước công nghiệp phát triển thu nhập cao vào năm 2045, vừa giải quyết các thách thức lớn như biến đổi khí hậu khiến thiên tai bão lũ ngày càng khốc liệt, tình trạng ô nhiễm môi trường vẫn ở mức báo động. 

Trong vòng 5 năm trở lại đây, Việt Nam đã ký hàng loạt các cam kết quốc tế về phát triển bền vững như giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2025 tại Hội nghị COP 21, cam kết giảm phát thải khí methane, chấm dứt nạn phá rừng vào năm 2030.

Đồng thời, ban hành nhiều văn bản để thực thi cam kết như Nghị quyết số 136/NQ-CP về phát triển bền vững, trong đó đặt 17 mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030; Quyết định 689 năm 2022 Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu giai đoạn đến năm 2050; Quyết định 687 năm 2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án kinh tế tuần hoàn; Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải; kế hoạch hành động giảm phát thải khí mê-tan đến năm 2030; Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

Mới đây nhất, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 21/2025/QĐ-TTg ngày 4/7/2025 thiết lập bộ tiêu chí và quy trình xác nhận dự án đầu tư "xanh", tạo cơ sở cho các dự án đủ điều kiện được hưởng ưu đãi tín dụng, hỗ trợ nhà nước, góp phần định hướng dòng vốn đầu tư xanh tại Việt Nam. 

Với Quyết định này của Thủ tướng Chính phủ, Việt Nam lần đầu tiên ban hành danh mục xanh quốc gia - một bước đi quan trọng nhằm thiết lập bộ tiêu chí môi trường chính thức, thúc đẩy các dự án phát triển bền vững và mở rộng không gian cho thị trường tài chính xanh tại Việt Nam.

Ông Phạm Văn Hoành cho rằng, mặc dù việc thực thi phát triển bền vững tại Việt Nam là cấp bách, tuy nhiên, để thực thi thành công đòi hỏi một nguồn vốn rất lớn. Với sự quan tâm chỉ đạo của Chính phủ, sự vào cuộc của ngành ngân hàng, trong 5 năm gần đây, hoạt động huy động vốn cho phát triển bền vững tại Việt Nam đã có bước tiến quan trọng. 

Cụ thể, tại hội nghị cấp cao kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN - EU năm 2022, nhóm đối tác quốc tế gồm nhiều nước phát triển đã cam kết huy động 15,5 tỷ USD từ nguồn tài chính công và tư nhân trong 3 đến 5 năm để hỗ trợ Việt Nam đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050; Các tổ chức tài chính quốc tế gồm Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Phát triển châu Á đã cung ứng cho các dự án năng lượng tái tạo và hạ tầng xanh với nguồn vốn đạt khoảng 3,8 tỷ USD trong giai đoạn 2020 - 2024.

Đồng thời, tính đến hết 2024, Việt Nam thu hút gần 32 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài liên quan đến năng lượng tái tạo, kinh tế tuần hoàn và công nghệ giảm phát thải. Nhiều dự án điện gió, điện mặt trời lớn thuộc nhóm nhà đầu tư Đan Mạch, Singapore, Thái Lan, Nhật Bản tiếp tục mở rộng trong giai đoạn 2023 - 2025.

Đáng chú ý, theo Báo cáo tín dụng xanh 2025 của Ngân hàng Nhà nước, ước tới cuối năm 2025, dư nợ tín dụng xanh toàn hệ thống ước đạt khoảng 850.000 tỷ đồng, tăng 30% so với năm 2023 và chiếm gần 6% tổng dư nợ nền kinh tế. Các ngân hàng thương mại là nguồn cung lớn nhất, chiếm khoảng 88% tổng dư nợ tín dụng xanh.

Nguồn vốn xanh mà các ngân hàng huy động được chủ yếu thông qua hoạt động phát hành trái phiếu xanh, từ nguồn vốn vay quốc tế. Theo IFC, trong giai đoạn 2020-2025, giá trị phát hành trái phiếu xanh tại Việt Nam đạt hơn 1,5 tỷ USD.

“Mặc dù đã có những bước tiến lớn trong huy động vốn cho phát triển bền vững, nhưng thực tế 5 năm qua cho thấy, nguồn vốn huy động được vẫn còn khiêm tốn so với nhu cầu. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, Việt Nam cần khoảng 20 tỷ USD mỗi năm cho chuyển đổi xanh. Đây là con số rất lớn so với quy mô nền kinh tế, đòi hỏi phải đa dạng hóa mạnh mẽ hơn nữa nguồn huy động vốn, bổ sung nhiều công cụ tài chính phù hợp để thu hút dòng vốn trong nước và quốc tế, đồng thời tạo nền tảng bền vững cho quá trình chuyển đổi xanh”, ông Hoành nói. 

Bên cạnh đó, để nguồn vốn cho phát triển bền vững được cung ứng đúng đối tượng, mục tiêu và phát huy hiệu quả thì khung khổ pháp lý vẫn cần phải tiếp tục hoàn thiện tiệm cận hơn với các chuẩn mực cao của quốc tế. Trong hoạt động cho vay của các ngân hàng thương mại cũng cần nhiều hơn các gói giải pháp về hỗ trợ kỹ thuật bên cạnh các gói vay để giúp khách hàng chuẩn hóa báo cáo, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

Đối với cộng đồng doanh nghiệp, cần thay đổi tư duy quản trị, phải coi minh bạch hóa thông tin, cam kết dài hạn là tài sản để tiếp cận dòng vốn rẻ và bền vững. Đồng thời, cần đưa các chuẩn mực quốc tế trong báo cáo để tăng độ tin cậy với các định chế tài chính, đầu tư vào hạ tầng kỹ thuật số để đo lường phát thải.

Các vấn đề này sẽ được thảo luận trong Hội thảo ngày hôm nay, tiếp nối chủ đề Phát triển bền vững, chuyển đổi kép mà Báo Tài chính - Đầu tư thực hiện nhiều năm vừa qua. Tổng biên tập Báo Tài chính - Đầu tư kỳ vọng, sự có mặt của đại diện cho các cơ quan quản lý nhà nước, các chuyên gia kinh tế và cộng đồng doanh nghiệp trong Hội thảo “Đa dạng vốn cho phát triển bền vững” sẽ tiếp tục tạo ra thêm những nội dung hữu ích trong dòng chảy thông tin đó.