Mô hình dự án công - tư đồng kiến tạo

“Chúng tôi thiết tha kêu gọi tất cả những anh em trong cộng đồng doanh nghiệp, những ai có những ý tưởng, có những dự án đang khát khao muốn làm, nhưng còn lo ngại, còn do dự vì không thấy có sự hỗ trợ, vì không thấy có sự chung tay của các bên, hãy bước ra. Đây là cơ hội tốt nhất để chúng ta thực hiện được”.

Ông Mai Hữu Tín (thứ 2, bên phải) và các gương mặt chủ chốt của Ủy ban 2 Phát triển hạ tầng và các ngành có lợi thế cạnh tranh quốc gia

Ông Mai Hữu Tín, Chủ tịch Tập đoàn U&I phát biểu tại Lễ công bố Mô hình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam trong khuôn khổ Chương trình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam (ViPEL) lần thứ I của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV).

Đây không phải lần đầu ông Tín nói về các dự án có thể chung tay cùng làm, nhưng lần này ông đang nói trong vai trò một thành viên Hội đồng Điều hành ViPEL, một trong những nhân sự chủ chốt của Ủy ban 2, về phát triển hạ tầng và các ngành có lợi thế cạnh tranh quốc gia. Điểm đặc biệt, ông khẳng định, chúng ta cùng làm ở đây không phải là giữa các doanh nghiệp với nhau mà là giữa doanh nghiệp và nhà nước, với tinh thần “công tư kiến quốc” mà mô hình ViPEL chính thức khởi xướng.

“Trong những ngày vừa qua, Ủy ban 2 của chúng tôi đã làm việc theo tinh thần này và xác định sẽ tham gia ít nhất 1/3 trong số 20 dự án cấp quốc gia mà anh Trương Gia Bình nhắc tới”, ông Tín nói tại Lễ công bố ViPEL.

Đây là con số ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT, Trưởng ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), cũng là một thành viên Hội đồng Điều hành ViPEL đã rất hào hứng chia sẻ khi giới thiệu về Chương trình này. Cụ thể, sẽ có ít nhất 20 dự án công tư kiến quốc tầm quốc gia với sự tham gia của các doanh nghiệp hàng đầu, 200 dự án cấp tỉnh và 2.000 dự án ở cấp xã được thực hiện trong Chương trình này.

Cách đây tròn đúng 1 năm, nhiều doanh nghiệp tham dự ViPEL đã có mặt trong cuộc làm việc của Thường trực Chính phủ với các doanh nghiệp tư nhân lớn, nghe Chính phủ đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào những việc lớn, việc khó, đột phá... để tạo động lực cho phát triển đất nước, như dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam...

Nhưng lần này, các doanh nghiệp đang chủ động đặt đầu bài cho Chính phủ, không chỉ một vài dự án trong một vài năm. Chính mục tiêu rất cụ thể này sẽ khiến Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam không phải là một sự kiện mà là một hành trình, thậm chí là một hành trình dài. 

“ViPEl có thể kéo dài cho đến khi Việt Nam phồn vinh”, ông lý giải bằng một hình ảnh chứa đựng nhiều cảm xúc, nhưng cách làm rất thực tế.

ViPEL sẽ đi theo từng dự án từ giai đoạn ý tưởng, thực thi, nguyên tắc là vướng ở đâu, gỡ thế nào sẽ được đề xuất cụ thể. Hoạt động của các ủy ban và các nhóm công tác sẽ không chỉ dừng ở đối thoại chính sách, theo nghĩa phát hiện vướng mắc, khó khăn và kiến nghị cơ chế giải quyết, mà sẽ là vừa đánh giá bối cảnh, các vấn đề chiến lược cho các ngành, lĩnh vực nhưng mặt khác là sẽ bàn giải pháp cụ thể để thực hiện bằng được các dự án trọng điểm theo đúng cơ chế công – tư.

Đặc biệt, những chương trình, dự án tính chất công tư này không phải chỉ là đề xuất một chiều từ phía doanh nghiệp, mà sẽ được thảo luận kỹ cùng với khu vực công. Trong đó, phía doanh nghiệp sẽ cam kết về nguồn lực tài chính, về công nghệ kỹ thuật, năng lực vận hành, nhân sự chất lượng cao và kể cả những cái cam kết về giám sát thực thi, đảm bảo tiến độ. Khu vực công sẽ đóng góp khung pháp lý, cơ chế chính sách để đảm bảo thực thi.

Toàn bộ cam kết này sẽ có cơ chế giám sát minh bạch, thường xuyên.

“Trong sự kiện ngày 10/10 tới đây, chúng tôi sẽ đưa ra các nguyên tắc, yêu cầu, cơ chế cụ thể để các doanh nghiệp đề xuất dự án, cùng với đó là cơ chế thực thi với trách nhiệm cụ thể của Nhà nước và doanh nghiệp. Nhưng nguyên tắc đầu tiên có thể nói ngay, đó là các dự án sẽ phải thúc đẩy các doanh nghiệp đi cùng nhau, tạo nên hệ sinh thái của các doanh nghiệp Việt trong các ngành, lĩnh vực. Nhà nước cũng sẽ có những giao kết rõ ràng”, ông Bình làm rõ.

Cuộc tập hợp lực lượng 

Lễ công bố ViPEL 2025 của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV) 2025 như một cuộc tập hợp lực lượng doanh nghiệp tư nhân. Rất nhiều doanh nhân tên tuổi của Việt Nam đã xuất hiện, cả trực tiếp và trực tuyến.

Những thành viên đầu tiên của Hội đồng Điều hành mô hình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân

Ngoài ông Bình, ông Tín, có thể kể tới ông Vũ Văn Tiền (Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Geleximco), bà Nguyễn Thị Phương Thảo (Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sovico), bà Cao Thị Ngọc Dung (Chủ tịch HĐQT CTCP Vàng bạc đá quý Phú Nhuận - PNJ), ông Don Lâm (Tổng giám đốc VinaCapital)... Lãnh đạo nhiều doanh nghiệp lớn cũng không bỏ lỡ sự kiện, như Gemadept, Shinec, Eurowindow, Đại Dũng, Thái Hưng, AA Coporation, Vĩnh Hiệp, Hanel PT, TMG…

Đây là nhân sự của Hội đồng Điều hành Chương trình, cũng như nhân sự chủ chốt 4 Ủy ban và các nhóm công tác của ViPEL. 

Nhưng đây mới là các nhân sự ban đầu và cũng không chỉ có doanh nghiệp lớn tham gia. Nhiều doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp có mặt tại Lễ công bố cũng sẵn sàng góp sức. Ông Trương Gia Bình cho biết, các doanh nghiệp, doanh nhân, trí tuệ người Việt ở nước ngoài cũng sẽ được mời gọi.

“Đây là thời điểm không thể bỏ qua. Chưa bao giờ ý chí của Đảng, Nhà nước, Chính phủ lại thống nhất cao độ với khát vọng của dân tộc, của người dân, của doanh nghiệp như bây giờ. Đây là thời điểm chúng ta phải cùng nhau kiến quốc, chứ không chỉ thực hiện dự án PPP”, ông Trương Gia Bình hào hứng chia sẻ với các doanh nghiệp, cũng để lý giải việc ông tin rằng, mô hình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam sẽ là cuộc tập hợp lực lượng khối doanh nghiệp tư nhân có quy mô lớn nhất, tầm vóc nhất, chính quy nhất.

Có thể thấy ngay điều này khi nhìn vào cơ cấu các ủy ban và các nhóm công tác của ViPEL vừa công bố, với sự có mặt của hầu hết các ngành, lĩnh vực trọng tâm, đang được ưu tiên phát triển của nền kinh tế.

Đó là, Ủy ban 1 là các ngành công nghệ mới nổi, đổi mới sáng tạo với các nhóm công tác về bán dẫn và AI, công nghệ tài chính và tài sản số với sự tham gia của FPT, VinaCapital, Sovico.

Ủy ban 2 là phát triển hạ tầng và các ngành có lợi thế cạnh tranh quốc gia, với các nhóm công tác trong lĩnh vực phát triển hạ tầng, cảng biển, logistics, năng lượng mới, nông sản. thủy sản... với sự tham gia của U&I, Gemadept, Shinec...

Ủy ban 3 là các ngành công nghiệp, sản xuất, chế biến, chế tạo, trong đó có các nhóm công tác trong lĩnh vực công nghiệp điện tử, công nghiệp phụ trợ, chế biến kim loại và vật liệu xây dựng, công nghiệp ô tô... với các doanh nghiệp chủ chốt như Geleximco, Eurowindow, Đại Dũng, Hanel PT, Thái Hưng...

Ủy ban 4 là phát triển nguồn lực và dịch vụ, gồm các nhóm công tác phát triển nguồn nhân lực, bán lẻ và thương mại điện tử, hàng không – du lịch, chăm sóc sức khỏe... với các doanh nghiệp PNJ, Vietjet Air, Thiên Minh...

Nhưng đây chỉ là các con số đầu tiên. Theo bà Phạm Thị Ngọc Thủy, Giám đốc Văn phòng Ban IV, thành viên Ban thư ký chuyên môn ViPEL, cấu trúc các ủy ban và nhóm công tác đang được thiết kế cho năm 2025 và sẽ tiếp tục được căn chỉnh, bổ sung, mở rộng các nhóm công tác hoặc có những cái điều chỉnh phù hợp trong những cái thời gian tiếp theo.

Với cách làm việc là hoạt động quanh năm, với cơ chế liên tục và trực tiếp phản ánh hiện trạng, không mang tính lợi ích nhóm mà vì trách nhiệm thiết kế, thực thi các giải pháp tổng thể vì sự phát triển của nền kinh tế và của từng ngành, từng lĩnh vực, thay vì chỉ kêu khó, kêu vướng một cách đơn thuần như trước nay, doanh nghiệp nào cũng có thể tham gia.

Đặc biệt, mô hình đang thúc đẩy các liên minh, liên kết doanh nghiệp trong các ngành, lĩnh vực cùng tham gia theo hình thức chuỗi giá trị, giải được bài toán khó lâu nay của doanh nghiệp Việt là khó liên kết. Hơn thế, tư duy công tư đồng kiến tạo,cao hơn nữa là  công tư kiến quốc sẽ thúc đẩy tinh thần tham gia giải những bài toán phát triển đất nước của cộng đồng doanh nghiệp, không kể doanh nghiệp lớn hay nhỏ.

Thậm chí, phát biểu tại Lễ công bố, bà Nguyễn Thị Phương Thảo, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Sovico tin rằng, ViPEL như lời hiệu triệu các doanh nghiệp cùng viết tiếp hành trình phát triển kinh tế của Việt Nam.

Mô hình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam  hướng đến mục tiêu “Công- tư kiến quốc: Hùng cường, thịnh vượng”

Theo thông tin của Ban IV, Chương trình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam lần thứ I dự kiến được tổ chức ngày 10/10/2025 tại Hà Nội. Trong đó, các phiên làm việc giữa các Ủy ban và các bộ, ngành, địa phương và Diễn đàn Doanh nhân nữ Việt Nam sẽ diễn ra vào buổi sáng. Phiên Toàn cảnh giữa khu vực Kinh tế tư nhân và Chính phủ sẽ diễn ra vào buổi chiều, sẽ công bố Báo cáo đánh giá triển vọng phát triển doanh nghiệp tư nhân Việt Nam năm 2025; đề xuất mô hình và danh mục Dự án công tư đồng kiến tạo...
Cũng tại Phiên toàn cảnh sẽ có đối thoại công tư về cơ chế, phương thức hợp tác mới cùng cơ chế đảm bảo thực thi các dựa án phát triển kinh tế quốc gia...
Mô hình Toàn cảnh Kinh tế tư nhân Việt Nam hướng đến mục tiêu “Công- tư kiến quốc: Hùng cường, thịnh vượng ”, thúc đẩy cơ chế cùng làm, cùng chia sẻ trách nhiệm giữa khu vực tư nhân và các cơ quan nhà nước trong phát triển kinh tế.