Cấm Chủ tịch ngân hàng đồng thời là chủ tịch công ty sân sau

Sáng nay, Quốc hội đã thông qua dự thảo Luật các tổ chức tín dụng sửa đổi. So với các quy định hiện hành, dự thảo Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) quy định rất chặt chẽ về tiêu chuẩn với người quản lý ngân hàng.

Đặc biệt, dự thảo Luật quy định rất chặt về những trường hợp không cùng đảm nhiệm chức vụ (Điều 43) nhằm giảm tình trạng sở hữu chéo, công ty sân sau, nâng cao quản trị ngân hàng.

Thực tế, Luật Các TCTD được sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định: Chủ tịch Hội đồng quản trị của một ngân hàng không được đồng thời là Chủ tịch Hội đồng quản trị, thành viên Hội đồng quản trị, Chủ tịch Hội đồng thành viên, thành viên Hội đồng thành viên, Chủ tịch công ty, Tổng giám đốc (Giám đốc), Phó Tổng giám đốc (Phó giám đốc) hoặc các chức danh tương đương của doanh nghiệp khác.

Tuy nhiên, theo NHNN báo cáo, trên thực tế vẫn có tình trạng việc “lựa chọn” của các lãnh đạo ngân hàng còn mang tính hình thức, lách quy định (phần lớn chỉ thôi đảm nhiệm chức vụ đứng đầu nhưng vẫn tiếp tục làm Phó chủ tịch hoặc thành viên Hội đồng quản trị).

Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) vừa thông qua quy định chặt chẽ hơn về những trường hợp không cùng đảm nhiệm chức vụ.

Theo Ủy ban thường vụ Quốc hội, việc cùng đảm nhiệm chức vụ quản lý, điều hành tại TCTD có thể tác động hoặc hỗ trợ việc quyết định cấp tín dụng đối với doanh nghiệp mà họ đồng thời là người quản lý, điều hành. Điều này sẽ ảnh hưởng đến việc ra quyết định cấp tín dụng của TCTD, dẫn đến việc ưu tiên cấp tín dụng cho các doanh nghiệp “sân sau” của TCTD.

Ngoài ra, việc đồng thời cùng đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ quản lý, điều hành tại TCTD và các doanh nghiệp khác có thể ảnh hưởng phần nào đến chất lượng quản lý điều hành tại TCTD.

Do đó, quy định hạn chế việc đồng thời đảm nhiệm các chức vụ quản lý điều hành tại TCTD và các doanh nghiệp khác là cần thiết nhằm tránh việc các người quản lý, điều hành can thiệp đến hoạt động của TCTD, đưa ra những quyết định có lợi cho doanh nghiệp khác mà họ đang đồng thời quản lý, điều hành. 

Bớt khắt khe với thành viên độc lập HĐQT

Tuy nhiên, đối với thành viên độc lập của Hội đồng quản trị, Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi) đã có sự điều chỉnh về việc không cùng đảm nhiệm chức vụ của nhân sự này nhằm giải quyết khó khăn của TCTD trong việc tìm kiếm các ứng viên là thành viên độc lập đủ điều kiện theo quy định của Luật.

Theo đó, sửa đổi theo hướng thành viên độc lập của Hội đồng quản trị của TCTD không được đồng thời đảm nhiệm một trong các chức vụ sau đây: (1) Người điều hành của TCTD đó; (2) Người quản lý, người điều hành của TCTD khác, người quản lý của nhiều hơn 02 doanh nghiệp khác; (3) Thành viên Ban kiểm soát của TCTD khác, doanh nghiệp khác.

Tương ứng với điều chỉnh quy định này, tại Điều 41 về tiêu chuẩn, điều kiện đối với người quản lý, người điều hành chỉnh sửa quy định về tỷ lệ sở hữu trực tiếp, gián tiếp của thành viên độc lập và người có liên quan từ 01% vốn điều lệ hoặc vốn cổ phần có quyền biểu quyết trở lên (giảm từ 05% theo dự thảo trình tại Kỳ họp thứ 5) để bảo đảm tính độc lập của thành viên độc lập cũng như hạn chế trường hợp thao túng, chi phối khi điều chỉnh quy định về không cùng đảm nhiệm chức vụ đối với thành viên độc lập.