Tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương, sau Tết Nguyên đán, lượng bệnh nhân nhập viện vì các bệnh lý rối loạn chuyển hóa tăng mạnh, trong đó phần lớn có liên quan đến tăng cân hoặc do chế độ dinh dưỡng thiếu cân bằng.

Do áp dụng các biện pháp giảm cân không đúng cách, do cố gắng ép cân quá mức, hoặc do sử dụng phải những sản phẩm giảm cân không đảm bảo nên nhiều người đã phải trả giá đắt.

ThS.Lê Hữu Thành, Khoa Dinh dưỡng lâm sàng và tiết chế, Bệnh viện Nội tiết Trung ương cho biết, nguyên nhân của việc nhiều người dễ dàng tăng cân trong dịp Tết là do chế độ ăn dư thừa năng lượng, ăn uống nhiều bữa, sử dụng nhiều rượu bia, cùng với chế độ sinh hoạt hàng ngày bị đảo lộn và nhất là hạn chế vận động, thể dục.

Sau Tết, nhiều người tiếp tục tăng cân nặng hoặc cố kiểm soát nhưng khó giảm. Số bệnh nhân nhập viện liên quan đến giảm cân cũng thường tăng lên.

Đáng chú ý, rất nhiều chị em cố gắng ép cân, tìm mọi cách để có thể giảm cân nhanh chóng. Không ít người áp dụng những phương pháp giảm cân thiếu khoa học như nhịn ăn, uống giấm chua, uống cà phê pha chanh, chỉ ăn rau... chẳng những không giảm được cân mà còn gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, thời điểm sau Tết cũng thường xuyên tiếp nhận các trường hợp nhập viện do sử dụng các dịch vụ giảm cân, giảm béo.

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Thùy Linh, Khoa Nội tiết, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, đa số bệnh nhân đến viện khi đã có các biến chứng đi kèm.

Thực tế có những bệnh nhân giảm cân rất nhanh, giảm từ 10 - 20kg trong vòng 1 - 2 tuần, song cũng phải trả giá đắt vì vấn đề sức khỏe. Lý do vì việc ép giảm cân quá nhanh trong thời gian ngắn có thể khiến cơ thể đối diện nhiều tổn thương.

Hơn nữa, các loại thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc có thể gây ra tình trạng mất nước cấp tính, suy thận cấp, rối loạn chuyển hóa rất nặng nề, suy tim, nhiễm độc gan cấp, thậm chí là tử vong.

Trước đó không lâu, Cục An toàn thực phẩm phát đi cảnh báo về sản phẩm được quảng cáo là hỗ trợ giảm cân có tên gọi Feo dứa và viên uống thảo mộc Mộc slim chứa chất cấm Sibutramine.

Sibutramine có khả năng làm giảm cảm giác thèm ăn, hỗ trợ quá trình giảm cân, nhưng lại có tác dụng phụ nguy hại như gây mất ngủ, tăng huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Vì vậy, từ tháng 10/2010, Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đã ban hành quyết định cấm lưu hành tất cả sản phẩm có chứa Sibutramine.

Hiện tại, Cục Quản lý dược, Bộ Y tế đã ngưng cấp phép nhập khẩu nguyên liệu Sibutramine và thu hồi các sản phẩm chứa hoạt chất này.

Một vụ việc khác được phát hiện cũng khiến nhiều người giật mình vì những tác hại khôn lường nếu không may dùng phải thực phẩm giảm cân không đảm bảo chất lượng.

Theo đó, dịp cuối năm 2021 vì muốn giảm cân cấp tốc, một người phụ nữ ở Quảng Ninh đã mua 2 lọ thuốc giảm cân Baschi hồng, được quảng cáo 100% từ thảo dược thiên nhiên để uống.

Sau 1 tháng uống liên tục mỗi ngày 2 viên, chị A. đã giảm được 3 kg. Tuy nhiên, chưa kịp mừng, chị A. đã phải nhập viện vì nôn ra máu. Sau khi được cấp cứu tại cơ sở y tế địa phương, chị được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng suy kiệt nghiêm trọng.

Chuyên gia khuyến cáo việc sử dụng các loại sản phẩm hỗ trợ giảm cân không đúng cách, quá liều có thể gây ra những tác dụng phụ, như chóng mặt, buồn nôn, chán ăn, chân tay bủn rủn, mệt mỏi. Nguyên nhân là do các sản phẩm này có chứa thành phần làm ức chế thần kinh trung ương gây chán ăn, giảm hấp thụ chất béo.

Tác dụng phụ của sản phẩm này có nguy cơ làm suy giảm trí nhớ, gây cường giáp, căng thẳng, khó ngủ, lâu ngày sẽ có nguy cơ về tim mạch, đột quỵ.

Dạng tác dụng phụ nữa là làm tim đập nhanh, khó thở, hồi hộp, lo âu. Nguyên nhân là khi các tế bào bị thiếu nước hay dưỡng chất, tim phải tăng tần suất co bóp để đẩy máu đi nuôi tế bào, khiến nguy cơ suy tim tăng lên…

TS. Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho rằng, vì lợi nhuận, nhà sản xuất đã sử dụng cả chất cấm trong thành phần thuốc giảm cân hay các loại thực phẩm chức năng giảm cân. Những chất này khi vào cơ thể tác động lên não hoặc gây đầy bụng để tạo cảm giác chán ăn, gây nguy hiểm cho sức khỏe.

Theo ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, những người thừa cân, đặc biệt là chị em phụ nữ, không nên vì bất kỳ lý do gì mà làm liều, mua những thực phẩm chức năng, trà giảm cân bán trôi nổi trên mạng để sử dụng.

Khi quyết định sử dụng bất kỳ một loại sản phẩm hỗ trợ giảm cân nào, người dân cần tìm hiểu thật kỹ các thông tin quan trọng của sản phẩm như thành phần, công dụng, hướng dẫn sử dụng, lưu ý trong sử dụng, nhà sản xuất - phân phối, được Bộ Y tế cấp phép lưu hành, số công bố sản phẩm và khuyên dùng của các chuyên gia, bác sĩ uy tín để tránh tác hại cho sức khỏe.

Để có kết quả như mong muốn, bên cạnh việc sử dụng sản phẩm hỗ trợ giảm cân, các chuyên gia của Viện Dinh dưỡng khuyến cáo người dùng phải kết hợp chế độ tập luyện và ăn uống phù hợp.

Theo TS.Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, người dân không nên tin vào những lời quảng cáo có tác dụng giảm cân như “thần dược”.

Biện pháp giảm cân an toàn và hiệu quả là chế độ dinh dưỡng khoa học và luyện tập hợp lý, tránh tin lời quảng cáo, giới thiệu giảm cân nhanh chóng, thần tốc để rồi rước họa vào thân.