Khu “đất vàng” trên đường Trần Phú (TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa) mà Trường Sỹ quan Không quân được giao quản lý.

Những sai phạm “dây chuyền”

Theo hồ sơ mà phóng viên Báo Đầu tư thu thập được, ngày 19/8/2008, Trung đoàn 920 có Tờ trình số 611, trình Hiệu trưởng Trường SQKQ về việc xin sử dụng khu đất trống giáp đường Trần Phú (TP. Nha Trang, do Trường SQKQ quản lý) để làm vườn hoa, cây cảnh. Hiệu trưởng Trường SQKQ lúc đó là ông Nguyễn Thăng Thắng đã bút phê: “Đồng ý cho đơn vị tự tổ chức trồng cây giống, chăm sóc cây cảnh (thuê kỹ thuật)”.

Sau khi có ý kiến của ông Thắng, trên cơ sở Tờ trình số 665 (ngày 8/9/2008) của Tiểu đoàn Bảo đảm kỹ thuật sân bay (thuộc Trung đoàn 920) về việc quản lý, khai thác, chăm sóc kỹ thuật vườn cây tại khu đất giáp đường Trần Phú, Trung đoàn trưởng Trung đoàn 920 (khi đó là Thượng tá Phùng Văn Thường) ký Quyết định số 664 giao Tiểu đoàn Bảo đảm kỹ thuật sân bay quản lý, tổ chức trồng và chăm sóc vườn cây cảnh của Trung đoàn tại khu đất nói trên.

Ngày 9/9/2008, Tiểu đoàn Bảo đảm kỹ thuật sân bay (bên A, đại diện là Trung tá Nguyễn Khắc Lâm, Tiểu đoàn trưởng) đã ký Biên bản thỏa thuận số 666 về việc thỏa thuận liên kết chăm sóc cây cảnh giữa Tiểu đoàn và Công ty cổ phần Bất động sản Nam Khánh (bên B, đại diện là ông Trần Quốc Khánh, Tổng giám đốc) với thời hạn 10 năm, có giá trị từ ngày 1/12/2008.

Tuy nhiên, Văn bản số 556 (ngày 2/3/2018) của Trường SQKQ xác định: “Do thẩm quyền ký không đúng và thống nhất giữa các bên lúc đó, nên ngày 9/10/2008, Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành đã ký Hợp đồng liên kết chăm sóc kỹ thuật cây cảnh”.

Theo đó, Hợp đồng số 666 (ngày 9/10/2008) giữa bên A là Trung đoàn 920 (đại diện là Thượng tá Phùng Văn Thường, Trung đoàn trưởng) và bên B là Công ty TNHH Tân Thành (đại diện là bà Dương Thị Việt Thành, Giám đốc) ký với nội dung: Bên A giao cho bên B chăm sóc kỹ thuật một vườn cây giáp đường Trần Phú của Trung đoàn với diện tích 6.416 m2. Thời hạn chăm sóc kỹ thuật là 5 năm (có hiệu lực từ ngày 1/12/2008).

Bên A trả công chăm sóc kỹ thuật cho bên B bằng cách cho phép bên B sử dụng 2.000 m2 phía Bắc vườn cây để trồng, mua bán và trao đổi cây cảnh để tạo nguồn thu hàng tháng là 6 triệu đồng/tháng trong 2 năm đầu; từ năm thứ 3 đến năm thứ 4 là 7 triệu đồng/tháng; năm thứ 5 là 8 triệu đồng/tháng. Hết thời hạn hợp đồng, hai bên tiến hành xem xét và có thể ký hợp đồng tiếp theo.

Cũng trong ngày 9/10/2008, Trung đoàn 920 và Công ty cổ phần Nam Khánh đã ký “Hợp đồng liên kết chăm sóc cây cảnh”. Hợp đồng cũng ghi số 666 (ngày 9/10/2008) giữa bên A và Trung đoàn 920 (đại diện là Thượng tá Phùng Văn Thường, Trung đoàn trưởng) và bên B là Công ty cổ phần Nam Khánh (đại diện là ông Trần Quốc Khánh, Tổng giám đốc) ký với nội dung: Bên A giao bên B chăm sóc kỹ thuật vườn cây giáp đường Trần Phú 10 năm (hiệu lực từ 1/12/2008). Giá trị thỏa thuận ban đầu là 6 triệu đồng/tháng trong 2 năm đầu; từ năm thứ 3 đến năm thứ 4 là 7 triệu đồng/tháng; từ năm thứ 5 đến năm thứ 6 là 8 triệu đồng/tháng; từ năm thứ 7 đến năm thứ 8 là 9 triệu đồng/tháng; từ năm thứ 9 đến năm thứ 10 là 10 triệu đồng/tháng.

“Thực tế, hợp đồng giữa Trung đoàn 920 và Công ty cổ phần Nam Khánh không thực hiện, mà chỉ thực hiện hợp đồng giữa Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành (được thể hiện qua các công văn, thông báo, phiếu thu tiền giữa Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành)”, Văn bản số bản số 556 do Đại tá Ngô Vĩnh Phúc, Hiệu trưởng Trường SQKQ ký, nêu rõ.

Văn bản số 556 còn chỉ ra, quá trình thực hiện hợp đồng nêu trên có nhiều vi phạm so với nội dung cam kết, như việc ký kết không đúng thẩm quyền quân đội cho phép; tổ chức sự kiện Hội chợ hoa Xuân 2009; xây dựng trái phép; mở cổng tiếp giáp với đường Trần Phú phá vỡ cảnh quan đô thị; trồng cây cổ thụ vượt quá độ cao tĩnh không khu vực cất hạ cánh của sân bay.

Từ những khuyết điểm trên, tại Kết luận số 355, ngày 25/2/2009, Thường vụ Đảng ủy Trường SQKQ đã yêu cầu dừng ngay hợp đồng với Công ty Tân Thành.

Ngày 9/3/2009, Hiệu trưởng Trường SQKQ đã ra Chỉ thị số 316 về việc thực hiện quy chế, quản lý sử dụng đất quốc phòng và chấn chỉnh các điểm đất liên doanh, liên kết làm kinh tế.

Tiếp đó, ngày 8/4/2009, Hiệu trưởng Trường SQKQ ra Quyết định số 524 về việc thanh lý hợp đồng kinh tế, yêu cầu Trung đoàn 920 phải làm các thủ tục thanh lý Hợp đồng số 666 (ngày 9/10/2008) với Công ty Tân Thành, thời gian hoàn thành trước ngày 30/4/2009.

“Tấm mạng nhện” khó gỡ

Chấp hành Quyết định số 524 của Hiệu trưởng Trường SQKQ, Trung đoàn 920 và Công ty  Tân Thành đã tiến hành thanh lý Hợp đồng số 666 (ngày 9/10/2008). Theo đó, thời gian hết hiệu lực hợp đồng là ngày 30/4/2009, với điều khoản bồi thường nêu rõ: đây là nguyên nhân khách quan, nên về cơ sở vật chất, bên nào tự trang bị và mua sắm thuộc quyền quản lý, sử dụng của bên đó. Sau khi thanh lý hợp đồng, không bên nào còn nợ bên nào. Mọi thắc mắc, tranh chấp liên quan đến hợp đồng này sẽ không có giá trị pháp lý sau khi biên bản thanh lý có hiệu lực.

Trước đó, ngày 18/2/2009, Công ty Tân Thành có Tờ trình về xây dựng bản lộ trình thực hiện tháo dỡ nhà, cổng, chuyển cây cao cổ thụ theo tinh thần biên bản ngày 17/2/2009 của Đoàn Thanh tra Quân chủng Phòng không - Không quân.

Vậy nhưng, tại Văn bản 556 (ngày 2/3/2018), Trường SQKQ khẳng định: “Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành đã không thực hiện đúng với nội dung biên bản thanh lý Hợp đồng số 311 (ngày 28/4/2009)”.

Cụ thể, ngày 1/6/2009, Tiểu đoàn Đảm bảo kỹ thuật hậu cần sân bay, Trung đoàn 920 và Công ty Tân Thành lại ký Biên bản ghi nhớ số 381 về việc trồng và chăm sóc vườn cây cảnh của Trung đoàn. Trong đó, bên A là Trung đoàn 920 (đại diện là Trung tá Nguyễn Khắc Lâm, Chủ nhiệm Hậu cần Trung đoàn 920) và bên B là Công ty TNHH Tân Thành (đại diện là bà Dương Thị Việt Thành, Giám đốc), thời gian 3 năm (có hiệu lực kể từ ngày 1/6/2009). Đây là văn bản cuối cùng về việc liên kết chăm sóc vườn cây cảnh giữa Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành.

Sau khi Biên bản ghi nhớ này hết hiệu lực (vào tháng 6/2012), Trung đoàn 920 đã nhiều lần thông báo cho Công ty Tân Thành đến Trung đoàn để giải quyết, nhưng Công ty Tân Thành không đến và không có ý kiến trả lời.

Ngày 6/1/2014, Trung đoàn 920 có Công văn số 10 thông báo về việc thu hẹp cổng ra vào vườn cây, thì Công ty Tân Thành mới có văn bản phúc đáp. Trong văn bản phúc đáp của Công ty Tân Thành có nhắc tới Biên bản thỏa thuận số 666 (ngày 9/9/2008), nhưng biên bản thỏa thuận này không có giá trị, vì ngày 9/8/2008, Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành đã ký hợp đồng liên kết chăm sóc cây cảnh.

Từ diễn biến trên, Trường SQKQ khẳng định, Biên bản thỏa thuận liên kết chăm sóc cây cảnh ký kết giữa Tiểu đoàn Bảo đảm kỹ thuật sân bay và Công ty cổ phần Bất động sản Nam Khánh với thời hạn 10 năm, có giá trị từ ngày 1/12/2008 là ký không đúng thẩm quyền, nên cấp trên trực tiếp của Tiểu đoàn Bảo đảm kỹ thuật sân bay là Trung đoàn trưởng Trung đoàn 920 không cho phép thỏa thuận liên kết nữa. Đồng thời, Biên bản thỏa thuận số 666 (ngày 9/9/2008) chưa có giá trị, vì bản thỏa thuận có giá trị từ ngày 1/12/2008, nhưng trước đó, ngày 9/10/2008, Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành đã ký Hợp đồng liên kết chăm sóc cây cảnh.

“Việc ký hợp đồng giữa Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành không đúng thẩm quyền mà quân đội cho phép. Trong thực hiện có nhiều vi phạm và đã được cấp có thẩm quyền (Hiệu trưởng Trường SQKQ) ra quyết định yêu cầu thanh lý hợp đồng. Trung đoàn 920 đã thống nhất với Công ty TNHH Tân Thành để thực hiện Quyết định của Hiệu trưởng Trường SQKQ (thể hiện ở Biên bản số 311, ngày 28/4/2009). Tuy nhiên, sau khi thanh lý hợp đồng, thì Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành tiếp tục ký Biên bản số 381 (ngày 1/6/2009) về việc liên kết chăm sóc vườn cây cảnh giữa Trung đoàn 920 với Công ty TNHH Tân Thành, thời hạn 3 năm, bắt đầu từ ngày 1/6/2009. Như vậy, kể từ tháng 6/2012, việc liên kết chăm sóc vườn cây giữa Trung đoàn 920 và Công ty TNHH Tân Thành đã chấm dứt”, Văn bản số 556 (ngày 2/3/2018) của Trường SQKQ nêu rõ.

Đáng chú ý, trong năm 2020, Bộ Tư lệnh Phòng không - Không quân có văn bản tạm bàn giao đất quốc phòng sân bay Nha Trang, đề nghị UBND tỉnh Khánh Hòa thực hiện trình tự chuyển mục đích sử dụng các vị trí đất quốc phòng đã tạm giao cho địa phương, đồng thời chỉ đạo giải quyết việc Công ty TNHH Tân Thành và Công ty cổ phần Nam Khánh chiếm dụng trái phép đất quốc phòng.

Tuy nhiên, theo UBND TP. Nha Trang, mặc dù phía quân đội đã tạm bàn giao đất quốc phòng cho địa phương, nhưng việc bàn giao này là không đúng quy định.

Cụ thể, vào năm 2018, Ủy ban Kiểm tra Trung ương ra thông báo với Ban Thường vụ Đảng ủy Quân chủng Phòng không - Không quân về việc tạm bàn giao nói trên là vi phạm Luật Đất đai 2013.

“Vì vậy, việc Trường SQKQ đề nghị UBND TP. Nha Trang cưỡng chế công trình xây dựng trên đất quốc phòng là không phù hợp quy định pháp luật”, UBND TP. Nha Trang nêu ý kiến tại thời điểm tháng 8/2020.

Đến tháng 1/2021, UBND TP. Nha Trang có văn bản cho biết, hiện trạng quản lý khu đất quốc phòng nói trên thuộc về Trường SQKQ. Nhưng, nhà trường chưa thực hiện các nội dung liên quan đến việc xử lý dứt điểm hợp đồng liên kết, làm phát sinh thêm các công trình xây dựng trái phép.

Tháng 6/2021, Trường SQKQ có văn bản gửi UBND tỉnh Khánh Hòa, đề xuất để xử lý tình trạng lấn chiếm đất quốc phòng. Văn bản nêu: UBND tỉnh Khánh Hòa cần chỉ đạo các cơ quan liên quan rút giấy phép kinh doanh, đồng thời, cắt điện, nước đối với Công ty Nam Khánh, Công ty Tân Thành… Tuy nhiên, theo UBND TP. Nha Trang, việc cưỡng chế các công trình vi phạm chỉ được thực hiện khi Bộ Quốc phòng bàn giao chính thức đất cho tỉnh Khánh Hòa quản lý.