Quốc hội thảo luận tại hội trường về kinh tế, xã hội

Đầu tư công tiếp tục phải là “đầu kéo”

Tiếp tục Kỳ họp thứ mười, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về kinh tế, xã hội, ngân sách, đầu tư công. Ghi nhận những kết quả tích cực của năm 2025, cũng như từ đầu nhiệm kỳ đến nay, các đại biểu Quốc hội cũng chỉ ra các vấn đề cần quan tâm trong thực hiện kế hoạch năm tới.

Báo cáo Quốc hội trong phiên khai mạc Kỳ họp thứ mười, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nêu các chỉ tiêu chủ yếu của kế hoạch năm sau, như tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên; GDP bình quân đầu người đạt 5.400 - 5.500 USD; CPI bình quân tăng khoảng 4,5%; năng suất lao động xã hội bình quân tăng khoảng 8%; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm khoảng 1 - 1,5%...

Theo đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai), Ủy viên hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Quốc phòng - An ninh và Đối ngoại của Quốc hội, để đạt được tăng trưởng 2 con số, trước hết, phải giữ vững ổn định vĩ mô, bởi đó là nền tảng cho phát triển bền vững, ổn định xã hội, là điểm tựa niềm tin cho nhà đầu tư, người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế.

“Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, cũng phải giữ cho được ổn định vĩ mô. Để bảo đảm được mục tiêu này, Chính phủ cần phối hợp hài hòa chính sách tài khóa và tiền tệ, vừa kích thích tăng trưởng, vừa chủ động kiểm soát lạm phát và tỷ giá. Việc kiểm soát lạm phát cần đi vào thực chất, ổn định vĩ mô cần đi đôi với an sinh và công bằng xã hội, người lao động phải nhận được đồng lương xứng đáng để không phải vật lộn với đà tăng của giá hàng hóa và chi phí sinh hoạt”, ông An phát biểu.

Vẫn theo đại biểu An, đầu tư công tiếp tục phải là “đầu kéo”, dẫn dắt đầu tư xã hội, nhưng cần phải được tái cơ cấu, nâng cao hiệu quả giải ngân thực chất. Bày tỏ đồng tình với chủ trương ngân sách trung ương chỉ đầu tư không quá 3.000 dự án, ông An đề nghị, rà soát để có thể hạ thấp hơn nữa để ưu tiên đầu tư trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên các dự án hạ tầng chiến lược, tạo mạch máu cho phát triển.

Từ kinh nghiệm, thực tiễn triển khai đầu tư công giai đoạn vừa qua và nhất là năm 2025, ông An đề nghị, Chính phủ nên đổi mới phương thức triển khai đầu tư công theo nhóm, dựa trên kết quả đầu ra, thay vì cơ chế  “phân tán - chia nhỏ - giải ngân theo năm” như hiện nay.

Để tăng trưởng 2 con số, vị đại biểu Đồng Nai cho rằng, Chính phủ cần tập trung phát triển mạnh các động lực tăng trưởng mới. Tăng trưởng 2 con số không thể chỉ dựa vào mở rộng đầu tư và lao động như trước đây, mà phải dựa vào đổi mới sáng tạo, khoa học - công nghệ và chuyển đổi số.

“Chúng ta cần coi kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế tri thức là ba trụ cột mới, mở đường cho một mô hình tăng trưởng bền vững. Cùng với đó, đề nghị Chính phủ hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường tín chỉ carbon, kinh tế tuần hoàn, năng lượng tái tạo và khuyến khích khu công nghiệp sinh thái, đặc biệt tại các trung tâm công nghiệp lớn như Đồng Nai”, ông An nói.

Cho rằng, chỉ tiêu năm 2026 tăng trưởng GDP trên 10% dù cao, nhưng có cơ sở, đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) đề nghị, bên cạnh đẩy mạnh việc xúc tiến thương mại, khai thác thị trường truyền thống và tận dụng hiệu quả 17 FTA đã ký kết, cần tăng hàm lượng xanh, số, khoa học, công nghệ, giá trị gia tăng trong hàng xuất khẩu của Việt Nam.

“Cần hết sức lưu ý đến thị trường 106 triệu dân và 30 triệu lượt khách quốc tế, cùng với 1 triệu doanh nghiệp và hơn 3 triệu hộ sản xuất, kinh doanh. Điều lưu ý trong những năm gần đây, các đơn hàng nhập khẩu hàng nông sản, hàng trái cây, rau quả đã về Việt Nam rất nhiều. Đây là thế mạnh của Việt Nam, nên Chính phủ và doanh nghiệp phải có giải pháp cho vấn đề này, nhóm trung lưu của Việt Nam hiện nay đã tăng rất cao, nằm trong top 10 của thế giới về mặt tăng trưởng, cho nên thị hiếu tiêu dùng cũng đã có sự thay đổi”, ông Ngân góp ý.

Tiền của dân nên đầu tư vào sản xuất - kinh doanh

Nhìn thẳng vào những hạn chế hiện tại, từ thảo luận tổ cho đến hội trường, nhiều đại biểu đề nghị, phải mạnh tay chấn chỉnh thị trường vàng, bất động sản ngay trong năm 2025.

Nguyên quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng nói, nhìn lại cả nhiệm kỳ và dài hơn là 2-3 nhiệm kỳ gần đây, có những vấn đề được nói đi nói lại, bàn đi bàn lại rất nhiều lần, nhưng dường như chẳng có sự cải thiện gì đáng kể, cần được tập trung tháo gỡ ngay ở kỳ họp này, ngay trong năm nay.

Ông Đồng dẫn chứng thị trường bất động sản với giá nhà tăng phi mã. Theo báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, giá bất động sản tại Hà Nội và TP.HCM tăng nhanh, nằm trong top 8 trong số 220 thành phố lớn trên thế giới về mức độ đắt đỏ của bất động sản so với thu nhập, mỗi người dân có thu nhập trung bình phải mất trên 30 năm mới có thể mua được 1 căn nhà có mức giá trung bình ở hai thành phố này.

Tiếp tục cắt giảm mạnh điều kiện đầu tư kinh doanh

Tại Dự thảo Nghị quyết về Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, Quốc hội yêu cầu năm 2026, cắt giảm, đơn giản hóa 100% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết hoặc mâu thuẫn, chồng chéo hoặc quy định chung chung, không cụ thể, không rõ ràng; bãi bỏ 100% điều kiện đầu tư kinh doanh của các ngành, nghề không thuộc danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện của Luật Đầu tư; cắt giảm 50% thời gian giải quyết thủ tục hành chính, 50% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính so với năm 2024.

Trong khi đó, trong nhiệm kỳ này, Quốc hội đã đồng loạt sửa hàng loạt luật về kinh doanh bất động sản, nhà ở, đặc biệt là Luật Đất đai mất tới 4 kỳ họp mới có thể bấm nút thông qua.

“Rồi thị trường vàng, Quốc hội cũng nói hoài từ 2-3 nhiệm kỳ trước, đến giờ vẫn diễn biến rất phức tạp, gây rủi ro cho ổn định tài chính, tiền tệ. Ngân hàng Nhà nước cứ loay hoay ứng phó, nhưng dường như càng can thiệp thì càng tuột xa mục tiêu quản lý. Vậy bản chất ở đây là gì, do thể chế hay do tổ chức thực hiện?”, vị đại biểu Quảng Trị nêu vấn đề.

Trao đổi thêm với phóng viên, ông Hà Sỹ Đồng cho rằng, muốn tăng trưởng 2 con số vào năm sau, thì tín dụng không thể đổ quá nhiều vào bất động sản, tiền của và sức lực của người dân nên đầu tư vào sản xuất - kinh doanh, thay vì vật vã xếp hàng để mua từng chỉ vàng từ ngày này sang ngày khác.

Cũng đề cập thị trường vàng, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, thị trường vàng hiện nay bất định, khó lường. Chênh lệch vàng trong nước và ngoài nước lúc thấp, lúc cao, mà cao lại nhiều hơn. “Nghịch lý giá vàng nhẫn lại cao hơn giá vàng miếng, doanh nghiệp được nhập khẩu vàng cũng mới có bước chuẩn bị thủ tục mà thôi”, ông Hòa nói.

Ông đề nghị, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cần có giải pháp hữu hiệu hơn để giá vàng ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đủ điều kiện nhập khẩu vàng trong thời gian sớm nhất để ổn định thị trường vàng.

Theo đại biểu Lê Thị Thanh Lam (Cần Thơ), đối với hoạt động kinh doanh vàng, cần quản lý linh hoạt, hiệu quả, hướng dẫn cấp giấy phép sản xuất, kinh doanh và quy định hạn mức xuất nhập khẩu vàng. Nghiên cứu thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia tạo nền móng cho một thị trường vàng minh bạch, chuyên nghiệp, hội nhập kinh tế quốc tế nhằm quản lý hiệu quả thị trường vàng.

“Cần mạnh tay xử lý những bất cập đã tồn tại bấy lâu nay về thị trường vàng, thị trường bất động sản để đưa các mặt hàng này về đúng giá trị, tránh để ảnh hưởng niềm tin của người dân vào VND và thổi phồng thêm bong bóng bất động sản”, đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị.

Tại Dự thảo Nghị quyết về Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội năm 2026, Quốc hội yêu cầu hướng dòng vốn tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất - kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, các động lực tăng trưởng của nền kinh tế; kiểm soát tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, quản lý hiệu quả thị trường vàng.

Theo nghị trình, sáng 13/11, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Nghị quyết về Kế hoạch Phát triển kinh tế - xã hội năm 2026.