Việc Mỹ áp dụng các quy định mới đối với hoạt động xuất khẩu chip AI sang Trung Quốc có nguy cơ làm phức tạp thêm các nỗ lực ngoại giao của hai nước. Ảnh: Reuters

Động thái trên là một phần trong các hành động sắp tới của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden nhằm ngăn chặn xuất khẩu thêm chip trí tuệ nhân tạo (AI) sang Trung Quốc, Reuters dẫn lời một quan chức giấu tên của Mỹ cho biết.

Các quy định mới sẽ được bổ sung vào các lệnh hạn chế sâu rộng mà Mỹ áp dụng đối với việc xuất khẩu chip và thiết bị sản xuất chip tiên tiến sang Trung Quốc được công bố vào tháng 10/2022. Các quy định mới cập nhật sẽ được công bố áp dụng trong tuần này, mặc dù thời hạn công bố thường bị bỏ lỡ, theo các nguồn thạo tin khác của Reuters.

Quan chức Mỹ giấu tên cho biết các quy định mới sẽ ngăn chặn xuất khẩu một số chip AI có thông số kỹ thuật hiện hành, đồng thời yêu cầu các công ty báo cáo lô hàng của các dòng chip khác.

Người phát ngôn của Bộ Thương mại Mỹ, cơ quan giám sát kiểm soát xuất khẩu của nước này, đã từ chối bình luận về vấn đề trên.

Cần lưu ý rằng cuộc nắn gân pháp lý mới nhất của Mỹ đối với hoạt động xuất khẩu công nghệ sang Trung Quốc trùng hợp với nỗ lực của Washington nhằm "phá băng" mối quan hệ nguội lạnh giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Một số thành viên cấp cao của chính quyền Tổng thống Biden đã gặp những người đồng cấp Trung Quốc trong những tháng gần đây. Việc áp dụng các quy định mới đối với hoạt động xuất khẩu chip AI sang Trung Quốc có nguy cơ làm phức tạp thêm nỗ lực ngoại giao của hai nước.

Chính quyền Tổng thống Biden cho biết họ dựng hàng rào hạn chế xuất khẩu để ngăn chặn chip và thiết bị của Mỹ bị sử dụng vào mục đích tăng cường sức mạnh cho quân đội Trung Quốc.

Trong khi đó, Bắc Kinh cáo buộc Washington lạm dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu để đàn áp các công ty Trung Quốc. Những quy định hạn chế trên đánh dấu một bước thay đổi lịch sử trong chính sách công nghệ Mỹ - Trung.

Năm ngoái, các quy định hạn chế của chính phủ Mỹ đã khiến Nvidia - nhà sản xuất chip có giá trị nhất thế giới - không thể xuất khẩu hai trong số các dòng con chip AI tiên tiến nhất của mình sang Trung Quốc. Đáng nói, đây là những dòng chip đã trở thành tiêu chuẩn ngành để phát triển chatbot và các hệ thống AI khác.

Thế nhưng, Nvidia đã sớm tung ra các chip biến thể mới cho thị trường Trung Quốc, với độ phức tạp ít hơn để vượt qua sự kiểm soát xuất khẩu của Mỹ. Cụ thể, Nvidia đã phát triển sản phẩm chip H800 có sức mạnh tính toán ở một số cài đặt được sử dụng trong hoạt động AI tương đương với dòng chip mạnh hơn như H100 đang bị cấm xuất khẩu.

Quan chức Mỹ giấu tên cho biết Washington hiện có kế hoạch đưa ra các quy định mới về chip AI nhằm hạn chế một số dòng chip AI dùng cho trung tâm dữ liệu nhưng chưa vào tầm ngắm. Vị này từ chối cung cấp thông tin về loại chip sẽ bị bổ sung vào danh sách bị cấm xuất khẩu. Tuy nhiên, dòng chip H800 của Nvidia nổi lên là nguồn chất bán dẫn mà chính quyền Mỹ muốn chặn.

Vào tháng 6 vừa qua, giám đốc tài chính của Nvidia cho biết nếu chip H800 và một dòng chip liên quan có tên A800 bị hạn chế xuất khẩu, họ sẽ không lường trước được điều đó "sẽ tác động đáng kể ngay lập tức đến kết quả tài chính".

Quan chức Mỹ cho biết, các dòng chip sử dụng cho đồ điện tử tiêu dùng như máy tính xách tay sẽ được miễn áp dụng các biện pháp hạn chế mới. Tuy nhiên, các công ty vẫn cần phải báo cáo Bộ Thương mại Mỹ khi thực hiện các đơn đặt hàng chip đó, để đảm bảo rằng chúng không bị sử dụng theo những cách đe dọa đến an ninh quốc gia.

Mỹ cũng đã lên kế hoạch loại bỏ một trong các thông số - "thông số băng thông" - mà nước này đã áp dụng nhằm hạn chế xuất khẩu một số chip nhất định dùng cho trung tâm dữ liệu AI. Việc loại bỏ thông số này giúp mở rộng phạm vi chip bị hạn chế xuất khẩu. Như vậy, sự gắn kết giữa các chip AI khác nhau sẽ bị hạn chế.

Điều này rất quan trọng bởi việc xây dựng các mô hình AI lớn nhất không thể dựa vào một con chip, mà cần gắn kết nhiều chip với nhau.

Các quy định mới của Mỹ cũng nhắm đến áp dụng cho các dòng chip AI với công nghệ phát triển. Mỹ sẽ yêu cầu các công ty báo cáo chính phủ nước này về các chất bán dẫn có hiệu suất thấp hơn quy định, trước khi chúng được xuất sang Trung Quốc. Chính phủ Mỹ sẽ quyết định từng trường hợp cụ thể khi xem xét liệu các sản phẩm chip đó có gây rủi ro an ninh quốc gia hay không.

Theo Reuters, các quy định cập nhật so với nội dung công bố vào tháng 10/2022 có thể lấp đi lỗ hổng mà các công ty Trung Quốc có thể tận dụng để tiếp cận chip AI của Mỹ thông qua các đơn vị Trung Quốc đặt ở nước ngoài.

Các quy định mới được cho là không bao gồm các hạn chế đối với quyền truy cập vào dịch vụ điện toán đám mây của Mỹ hoặc của các đồng minh, nhưng Washington sẽ xác định và đánh giá rủi ro của việc truy cập đó và tìm cách giải quyết chúng.