Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc

Áp dụng chính sách thuế khoán với hộ kinh doanh nhỏ, chính sách thuế vẫn “khoan sức dân”

Chiều nay (19/6),  Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc tham gia trả lời chất vấn, làm rõ thêm một số vấn đề đại biểu quan tâm, đặc biệt là về chính sách thuế, thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công, nợ công, huy động vốn cho đầu tư phát triển...

Về thu thuế với hộ kinh doanh, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân của Bộ Chính trị đã yêu cầu bỏ thuế khoán từ đầu năm 2026, đây là chủ trương đúng đắn. Tuy nhiên, Phó thủ tướng cho rằng, Bộ Tài chính cần nghiên cứu, tham mưu với cấp có thẩm quyền quy định áp dụng thuế khoán ở những mức doanh thu tính thuế phù hợp, nhằm tạo thuận lợi cho hộ nghèo, hộ kinh doanh nhỏ lẻ, đảm bảo an sinh xã hội.

Ông ví dụ, hộ kinh doanh nhỏ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng một tháng thì nên áp dụng thuế khoán, bởi các hộ này thường không có hóa đơn đầu vào, đồng nghĩa họ sẽ không được hoàn thuế.

Theo Phó thủ tướng, bản chất hộ kinh doanh phải nộp 3 loại thuế, gồm thuế môn bài, thuế giá trị gia tăng (VAT), thuế thu nhập cá nhân. Việc áp dụng chính sách thuế khoán với hộ doanh thu nhỏ thì sẽ đảm bảo thuận lợi cho cơ quan thuế, hộ kinh doanh mà vẫn không thất thu ngân sách.

Riêng với hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng, có địa điểm kinh doanh cố định thì cần thu theo hóa đơn để minh bạch, chống thất thu.

Phản bác quan điểm thuế suất của Việt Nam cao, Phó Thủ tướng khẳng định thuế suất của Việt Nam hiện ở mức thấp so với mức trung bình trên thế giới.

Chẳng hạn, thuế VATcủa Việt Nam hiện là 10%, trong 5 năm qua giảm 2% (chỉ còn 8%) với nhiều hàng hóa, dịch vụ trong khi thuế VAT tại nhiều nước trên thế giới là 17-27%. Thuế suất thuế TNDN ở Việt Nam cao nhất là 20%, một số đối tượng giảm còn 5-10% trong khi loại thuế này trung bình trên thế giới là 20-30% (tại châu Á là 20-35%).

Phó Thủ tướng khẳng định, Chính phủ đang tập trung miễn giảm, gia hạn thuế, minh bạch các khoản thu, áp dụng công nghệ trong thu thuế. Nhìn chung, chính sách thuế hiện nay của Việt Nam đang rất ưu đãi, khoan sức dân và công khai minh bạch.   

Các nguyên nhân chậm giải ngân vốn đầu tư công đã được tháo gỡ  

Đối với đầu tư công, Phó Thủ tướng thừa nhận, giải ngân vốn đầu tư công quý I/2025 chậm đã ảnh hưởng đến tăng trưởng, lao động, việc làm và các vấn đề liên quan khác. Nguyên nhân dẫn tới hiện tượng này là: tình trạng vốn chờ dự án, dự án chờ vốn; giải phóng mặt bằng không đi trước một bước; Phê duyệt dự án chậm, đấu thầu mất nhiều thời gian (khâu chuẩn bị đầu tư); thiếu nguyên liệu (trong khâu đầu tư)…

Tuy vậy, Phó Thủ tướng vui mừng cho biết, nguyên nhân gây ra giải ngân đầu tư công chậm đã được Quốc hội giải quyết nhờ việc đã và sắp thông qua một loạt luật liên quan (Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư công, Luật Khoáng sản…).

“Sắp tới, Chính phủ sẽ chỉ đạo các bộ, ngành, chủ đầu tư thúc đẩy đầu tư công, biến đầu tư động lực dẫn dắt”, Phó Thủ tướng khẳng định.

Đối với 3 động lực tăng trưởng hiện nay là xuất khẩu, đầu tư, tiêu dùng, Phó Thủ tướng cho hay, hiện Chính phủ đang tích cực đàm phán với Hoa Kỳ về chính sách thuế, tích cực tìm kiếm thị trường mới để đảm bảo xuất khẩu tăng trưởng ổn định; đổi mới toàn diện với đầu tư; thúc đẩy tiêu dùng qua các giải pháp như: nâng lương, chi trả tinh giản sắp xếp bộ máy, đẩy mạnh thương mại điện tử, ổn định giá cả, giảm thuế VAT...  

Phó Thủ tướng nhấn mạnh Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình, kiến tạo những công trình thế kỷ ví dụ đường sắt cao tốc Bắc - Nam, đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, sân bay Long Thành, các tuyến đường sắt đô thị, các tuyến đường bộ cao tốc… Do vậy, nhu cầu vốn thời gian tới là rất lớn, đây cũng là vấn đề nhiều đại biểu quan tâm. 

Phó Thủ tướng cho biết, theo tính toán, nhu cầu vốn để tăng trưởng từ nay đến 2030 (tăng trưởng 10%/năm) vào khoảng 800 tỷ USD. Như vậy tính bình quân 5 năm khoảng 650 tỷ USD. Mỗi năm cầu đầu tư khoảng 8 triệu tỷ đồng.

Năm 2025, vốn đầu tư ngân sách trung ương và địa phương là 902.000 tỷ đồng, như vậy hơn 7 triệu tỷ đồng còn lại phải huy động từ FDI, PPP, ODA và các nguồn đầu tư khác. Ông cho biết Chính phủ cố gắng kiểm soát để nợ trần không vượt mức cho phép (tỷ lệ nợ công hiện chỉ 34,7%).

Theo Phó Thủ tướng, Chính phủ sẽ điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ một cách hợp lý với tinh thần tiết kiệm để phục vụ cho đầu tư phát triển, từ đó quay trở lại phát triển kinh tế đất nước, tăng thu ngân sách, phục vụ cho an sinh xã hội.