Đó là khẳng định của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khi trả lời câu hỏi của phóng viên tại buổi họp báo quốc tế về kết quả Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị cấp cao liên quan chiều 15/11.

Trước đó, phóng viên của AFP chúc mừng Việt Nam tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao ASEAN 37 và đặt câu hỏi cho Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, nếu ông Joe Biden đắc cử thì sẽ chú ý đến vấn đề nhân quyền tại ASEAN.

“Vậy các nhà lãnh đạo ASEAN có thảo luận về vấn đề này chưa, kết quả như thế nào”, phóng viên nêu vấn đề.

Trả lời các câu hỏi này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ Việt Nam tôn trọng quyết định của người dân Mỹ và dù ai thắng cử thì nước Mỹ vẫn là người bạn, có quan hệ tốt đẹp với Việt Nam trên tinh thần hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau.

Quan hệ ASEAN - Hoa Kỳ cũng tốt đẹp như vậy. ASEAN chưa thảo luận xung quanh vấn đề nhân quyền mà ông Joe Biden (nếu có) đặt ra vì đây không phải là chủ đề mà các nước ASEAN đưa ra thảo luận.

Hợp tác lớn nhất của ASEAN - Hoa Kỳ là kinh tế, thương mại, đầu tư vì đối tác thương mại lớn thứ hai của ASEAN là Hoa Kỳ, đồng thời là nhà đầu tư FDI lớn nhất với tổng mức đầu tư 330 tỷ USD vào ASEAN.

“Có thể nói, sự phát triển không ngừng của thương mại và đầu tư của Hoa Kỳ, hợp tác kinh tế thương mại giữa hai bên đã thực sự trở thành cơ sở cho sự phát triển lâu dài của quan hệ, kể cả Việt Nam và các nước ASEAN”, Thủ tướng nêu rõ.

Các nước ASEAN đánh giá cao mối quan hệ đối tác chiến lược với Hoa Kỳ trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền lẫn nhau, cùng mong muốn xây dựng khu vực hòa bình, ổn định, phát triển và phồn vinh.

Hoa Kỳ cũng là đối tác quan trọng của ASEAN trong việc hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực thông qua nhiều chương trình, dự án. Bên cạnh đó, Hoa Kỳ cũng tích cực tham gia vào nỗ lực thu hẹp khoảng cách phát triển của ASEAN.

“Tôi tin rằng quan hệ đối tác ASEAN - Hoa Kỳ đã phát triển trong hơn 4 thập kỷ qua, sẽ tiếp tục phát triển tốt trong thời gian tới”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì họp báo quốc tế về kết quả Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 37 và các hội nghị cấp cao liên quan (Ảnh: Đức Thanh)

Ngoài ra, Thủ tướng cũng trả lời câu hỏi xoay quanh vấn đề cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn. Đây được coi là một trong những thách thức lớn đối với ASEAN trong năm 2020 và ảnh hưởng đến đoàn kết, thống nhất của ASEAN.

Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, các nước lớn đóng vai trò quan trọng trong bảo đảm hòa bình, duy trì ổn định và thúc đẩy thịnh vượng toàn cầu, trong đó có các nước Đông Nam Á. ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng đều mong muốn các nước lớn có quan hệ tích cực, cạnh tranh lành mạnh, tôn trọng vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực, từ đó đóng góp hiệu quả, thực chất cho hòa bình, an ninh, hợp tác và phát triển khu vực và trên thế giới…

Trên tinh thần đó, Việt Nam đã đoàn kết cùng các nước thành viên ASEAN “thống nhất trong lập trường, nhất quán trong hành động, chân thành trong hợp tác” cùng với đối tác phấn đấu vì một khu vực rộng mở, minh bạch và hoạt động dựa trên luật lệ.

Trước đó, thông báo với các phóng viên trong nước và quốc tế, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết Hội nghị đã thành công tốt đẹp với hơn 20 phiên họp cấp cao, trên 80 văn kiện đã được thông qua, số lượng lớn nhất từ trước đến nay.

Hội nghị đã thảo luận, bàn bạc những vấn đề hết sức thiết thực, cụ thể đối với các nước, đặc biệt với gần 63 triệu người dân ASEAN, bao gồm các giải pháp cần thiết để ứng phó dịch Covid-19  thực hiện mục tiêu kép, vừa phòng, chống dịch bệnh, vừa phát triển sản xuất kinh doanh; thảo luận các vấn đề về an ninh, hòa bình trong khu vực, nhất là vùng biển ASEAN và các đối tác liên quan; ký kết Hiệp định RCEP gồm 10 nước ASEAN và 5 nước đối tác...

"Đây là sự kiện quan trọng không chỉ với ASEAN mà còn quan trọng đối với thương mại toàn cầu với những biện pháp khắc phục đứt gãy chuỗi cung ứng để dòng lưu chuyển thương mại, đầu tư trong nội khối ASEAN và các đối tác trong bối cảnh dịch bệnh", Thủ tướng đánh giá về Hiệp định RCEP.

Thủ tướng cho biết, tại hội nghị lần này, các nhà lãnh đạo đều khẳng định trong giai đoạn khó khăn do Covid-19 và tình hình quốc tế, khu vực, vấn đề hợp tác, bảo đảm hòa bình, ổn định trở nên cấp thiết hơn lúc nào hết. Một tinh thần thượng tôn pháp luật, tôn trọng chủ quyền, các quyền chính đáng của các quốc gia theo luật pháp quốc tế được các nước đề cao và nhấn mạnh.

Lãnh đạo các nước đều quyết tâm và khẳng định hướng tới xây dựng khu vực Biển Đông hòa bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác, nơi tự do hàng hải và hàng không được bảo đảm, mọi hoạt động trên biển đều dựa trên khuôn khổ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước UNCLOS 1982. Các nước đề cao việc kiềm chế, thực hiện nghiêm túc Tuyên bố DOC, ASEAN và Trung Quốc sớm xây dựng Bộ Quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.