Thứ Tư, Ngày 02 tháng 07 năm 2025,
Tin mới y tế ngày 2/7: Người trẻ không được chủ quan với tăng huyết áp
D.Ngân - 02/07/2025 07:54
 
Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 25% nam và 21,6% nữ trưởng thành bị tăng huyết áp, song không phải ai cũng điều trị đầy đủ hoặc đạt được huyết áp mục tiêu.

Người trẻ không được chủ quan với tăng huyết áp

Nguyên, 33 tuổi, từng được bác sỹ cảnh báo về tình trạng tăng huyết áp trong một lần kiểm tra sức khỏe. Tuy nhiên, anh bỏ ngoài tai lời khuyên, cho rằng "chắc do uống cà phê và stress công việc". Ít lâu sau, anh bất ngờ đột quỵ trong nhà vệ sinh, méo miệng, tay chân không cử động, được chẩn đoán nhồi máu não do tăng huyết áp không kiểm soát.

Ảnh minh họa.

Bác sỹ Đoàn Dư Mạnh, chuyên gia mạch máu và đột quỵ, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa Phương Đông cho biết, vùng não trái của bệnh nhân bị tổn thương nặng, để lại di chứng yếu nửa người và rối loạn ngôn ngữ. Nguyên phải bước vào hành trình phục hồi chức năng kéo dài, mất khả năng tự chăm sóc bản thân trong thời gian đầu.

Trường hợp của Nguyên không phải cá biệt. Bác sỹ Nguyễn Tiến Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, từng tiếp nhận một bệnh nhân 30 tuổi, có tiền sử xuất huyết não do tăng huyết áp.

Dù được kê đơn thuốc điều trị duy trì, bệnh nhân tự ý ngưng thuốc vì nghĩ mình đã khỏi bệnh. Kết quả, anh nhập viện lần hai trong tình trạng hôn mê, huyết áp tăng kịch phát 180/100 mmHg, phải thở máy và điều trị hồi sức tích cực, tiên lượng nặng.

Còn theo GS.Huỳnh Văn Minh, Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam, nước ta là một trong những quốc gia có tỷ lệ đột quỵ do biến chứng tăng huyết áp cao. Nhiều người trẻ không biết mình mắc bệnh hoặc biết nhưng không điều trị, không thay đổi lối sống.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ người bị tăng huyết áp trên toàn cầu dao động từ 23-37%, tức là cứ 3 - 4 người thì có một người mắc. Riêng tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 25% nam và 21,6% nữ trưởng thành bị tăng huyết áp, song không phải ai cũng điều trị đầy đủ hoặc đạt được huyết áp mục tiêu.

Tăng huyết áp có thể gây cả hai dạng đột quỵ phổ biến là nhồi máu não và xuất huyết não. Theo bác sỹ Mạnh, huyết áp cao làm tổn thương lớp nội mạc mạch máu, tạo điều kiện hình thành mảng xơ vữa. Những mảng này có thể nứt vỡ, gây tắc mạch máu dẫn lên não, hậu quả là nhồi máu não.

Trong khi đó, tăng huyết áp kéo dài cũng làm thành mạch yếu đi, dễ vỡ khi áp lực tăng đột ngột gây xuất huyết não. Ngoài đột quỵ, bệnh còn có thể gây suy thận, mù lòa, rối loạn cương dương, loét hoại tử chân, thậm chí phải đoạn chi.

Điều đáng lo ngại là tăng huyết áp thường diễn tiến âm thầm, không triệu chứng. Người trẻ tuổi thường bỏ qua các dấu hiệu như đau đầu nhẹ, choáng váng khi thay đổi tư thế, mệt mỏi kéo dài. Khi bệnh bùng phát, hậu quả để lại thường nghiêm trọng và lâu dài.

Các chuyên gia khuyến cáo: nếu đã được chẩn đoán tăng huyết áp, cần điều trị đều đặn, không tự ý ngừng thuốc, đồng thời thay đổi lối sống một cách nghiêm túc. Đo huyết áp định kỳ, đặc biệt ở người trên 50 tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh, là bước quan trọng để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.

Bác sỹ cũng khuyên mỗi người cần duy trì chế độ ăn ít muối (dưới 5g mỗi ngày), hạn chế bia rượu, bỏ thuốc lá, kiểm soát cân nặng, tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày và giữ tinh thần thoải mái.

Dấu hiệu cảnh báo ung thư đại tràng di căn phổi

Bà N.T.H.P. (64 tuổi, TP.HCM) bị táo bón liên tục suốt 3 tháng, phân nhỏ cứng như phân dê, kèm theo đau quặn bụng và căng tức. Mặc dù đã tăng cường ăn rau xanh, uống nhiều nước, tình trạng không cải thiện.

Khi đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bà được nội soi đại tràng phát hiện khối u nghi ngờ ác tính. Kết quả sinh thiết xác định ung thư đại tràng. Tiếp tục chụp CT toàn thân, bác sỹ phát hiện tổn thương ở phổi trái, được xác định là di căn từ ung thư đại tràng.

Bà P. đã trải qua phẫu thuật cắt đại tràng trái, nạo hạch, đồng thời được điều trị hóa chất tích cực. Sau 12 chu kỳ hóa trị, tình trạng bệnh ổn định, tổn thương phổi trái giảm kích thước, bác sỹ tiếp tục theo dõi và duy trì điều trị để ngăn ngừa ung thư phát triển.

Theo bác sỹ Anh Thư, đại tràng là phần gần cuối ống tiêu hóa, chịu trách nhiệm hấp thu nước và muối khoáng từ thức ăn để tạo phân. Ung thư đại tràng thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn sớm, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh tiêu hóa thông thường như táo bón, tiêu chảy. Khi phát hiện muộn, khối u ác tính phát triển, gây rối loạn tiêu hóa, tiêu ra máu, thay đổi thói quen đi tiêu, mệt mỏi, sụt cân.

Ung thư đại tràng có 4 giai đoạn, trong đó giai đoạn 4 là ung thư di căn tới các cơ quan khác như phổi, gan. Việc phát hiện sớm ung thư đại tràng giúp điều trị dễ dàng hơn và tăng thời gian sống cho người bệnh. Ở giai đoạn muộn, bác sỹ kết hợp hóa trị và thuốc nhắm trúng đích để kéo dài thời gian sống và nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

Bác sỹ lưu ý một số dấu hiệu cảnh báo ung thư đại tràng như đau bụng kéo dài, đau quặn từng cơn, cảm giác đầy bụng khó tiêu, thay đổi thói quen đại tiện, phân nhỏ dẹt, đi ngoài ra máu hoặc nhầy máu, sút cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi kéo dài. Khi có những dấu hiệu này, người dân nên đi khám sớm tại các chuyên khoa ung bướu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Đặc biệt, việc khám sức khỏe định kỳ và tầm soát ung thư đại tràng, phát hiện và cắt bỏ polyp đại tràng trước khi chúng phát triển thành ung thư là cách phòng ngừa hiệu quả nhất.

Phẫu thuật cắt tử cung chữa ung thư không một vết rạch

Phẫu thuật cắt tử cung và nạo vét hạch chậu ung thư qua đường âm đạo giúp bệnh nhân không phải mổ rạch bụng, không để lại sẹo ngoài da và hồi phục nhanh chóng. Đây là kỹ thuật nội soi xâm lấn tối thiểu tiên tiến đang được áp dụng thành công tại Bệnh viện K.

Vừa qua, Bệnh viện K tổ chức Hội thảo khoa học chuyên đề về “Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu qua hốc tự nhiên - Tiến bộ mới trong điều trị ung thư phụ khoa”, thu hút hơn 150 chuyên gia đầu ngành sản phụ khoa, ung bướu trong nước.

Cùng ngày, PGS-TS.Phạm Văn Bình và TS.Lê Trí Chinh đã trình diễn thành công 2 ca phẫu thuật nội soi cắt tử cung và nạo vét hạch chậu qua đường âm đạo (vNOTES) cho hai bệnh nhân nữ lớn tuổi.

Hai bệnh nhân được điều trị gồm một trường hợp rong kinh do đa u xơ tử cung 62 tuổi và một trường hợp ung thư nội mạc tử cung giai đoạn sớm 64 tuổi. Nhờ kỹ thuật vNOTES, cả hai không cần rạch bụng, không để lại sẹo, thời gian hồi phục nhanh, giảm thiểu biến chứng sau mổ.

TS.Lê Trí Chinh cho biết, trước đây những ca bệnh này thường phải mổ mở bụng hoặc nội soi qua ổ bụng, gây đau đớn và lâu hồi phục. Kỹ thuật vNOTES mới được Bệnh viện K triển khai từ tháng 4/2025 và đến nay đã thực hiện gần 30 ca từ u lành tính đến ung thư phụ khoa.

PGS-TS.Phạm Văn Bình nhấn mạnh đây là phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, hạn chế tối đa tổn thương thành bụng và các cơ quan khác, nhưng vẫn đảm bảo loại bỏ triệt để tổn thương ung thư và vét hạch.

Phẫu thuật qua các hốc tự nhiên mang lại nhiều ưu điểm như không có vết mổ, không cần dẫn lưu, giảm đau hiệu quả, hồi phục nhanh và có thể xuất viện sau 48 giờ. Bệnh nhân còn được bảo đảm yếu tố thẩm mỹ quan trọng đối với phụ nữ.

TS.Chinh cho biết kỹ thuật vNOTES được ứng dụng trên thế giới từ năm 2012 và chủ yếu điều trị bệnh lý phụ khoa lành tính cũng như ung thư phụ khoa giai đoạn sớm như ung thư cổ tử cung, nội mạc tử cung và buồng trứng.

Vì ung thư phụ khoa giai đoạn đầu thường không có triệu chứng rõ ràng, việc sàng lọc định kỳ giúp phát hiện bệnh sớm, nâng cao hiệu quả điều trị và tỷ lệ khỏi bệnh. Phụ nữ được khuyến cáo nên đi khám sức khỏe định kỳ và sàng lọc ung thư vú, ung thư phụ khoa theo hướng dẫn chuyên môn.

Bình luận bài viết này
Xem thêm trên Báo Đầu Tư