Thông tin trên lập tức thu hút sự chú ý của truyền thông và giới phân tích thương mại, bởi nó được đưa ra trước thềm cuộc gặp giữa các quan chức cấp cao của Mỹ và Trung Quốc dự kiến diễn ra tại Thụy Sĩ vào ngày 10/5.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AFP

Theo Reuters, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer sẽ có cuộc gặp với Phó thủ tướng Trung Quốc He Lifeng (Hà Lập Phong) để thảo luận về việc kiềm chế cuộc chiến thương mại gây thiệt hại cho cả hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, đồng thời làm xáo trộn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Khi được hỏi cơ sở nào mà Tổng thống Trump đưa ra mức thuế 80%, người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết: "Đó là con số mà Tổng thống đưa ra, chúng ta sẽ xem điều gì sẽ xảy ra vào cuối tuần này".

Tuy nhiên, phát ngôn viên Nhà Trắng lưu ý rằng, Tổng thống Trump sẽ không đơn phương hạ thuế đối với Trung Quốc.

"Chúng tôi cũng cần thấy sự nhượng bộ từ họ", bà Leavitt nhấn mạnh.

Trung Quốc cũng sẽ cử một quan chức an ninh cấp cao đến các cuộc đàm phán ở Geneva, Reuters dẫn một nguồn tin thân cận cho biết. Động thái này, trước đó được tờ Wall Street Journal đưa tin đầu tiên, cho thấy tầm quan trọng của vấn đề buôn bán fentanyl đối với các cuộc đàm phán và mối quan hệ Mỹ - Trung.

Tổng thống Trump trước đó đã viện dẫn fentanyl là lý do chính đáng cho việc áp dụng thuế nhập khẩu trừng phạt ban đầu đối với hàng hóa từ Trung Quốc, Canada và Mexico vào đầu năm nay.

"Trung Quốc nên mở cửa thị trường của mình cho Mỹ - điều đó sẽ rất tốt cho họ!!! Thị trường đóng cửa không còn hiệu quả nữa!!!" Tổng thống Trump viết trong một bài đăng trên mạng xã hội. "Thuế quan 80% đối với Trung Quốc có vẻ hợp lý. Tùy thuộc vào Scott B (Bộ trưởng Tài chính Mỹ - BTV)", ông bình luận thêm sau đó vài phút.

Tổng thống Mỹ hôm 8/5 cho biết ông hy vọng sẽ có các cuộc đàm phán thực chất vào cuối tuần này cùng với dự đoán thuế quan của Mỹ có thể sẽ giảm xuống.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lên án những gì họ gọi là chiến thuật kinh tế lạm dụng và bắt nạt của Mỹ, đồng thời khẳng định Bắc Kinh vẫn kiên quyết phản đối những gì họ gọi là cách tiếp cận thương mại không bền vững của Mỹ.

Ông Ryan Majerus, luật sư đối tác tại công ty luật King & Spalding và là cựu quan chức cấp cao của Bộ Thương mại Mỹ, cho biết sự suy giảm về lưu lượng cảng và thương mại có thể đã tạo ra một số áp lực để bắt đầu giải quyết bế tắc thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc tại Geneva.

"Tôi không thấy một lối thoát dễ dàng cho cả hai bên", ông Majerus nhận định. "Chúng ta có thể thấy một thỏa thuận hạn chế hơn, giúp giảm thuế suất xuống một mức độ nào đó, tùy thuộc vào những gì Trung Quốc sẵn sàng làm", ông Majerus nói thêm.

Khi được một phóng viên tại Phòng Bầu dục hỏi vào ngày 9/5 rằng liệu ông có cho Bộ trưởng Bessent một mức thuế thấp mà ông sẵn sàng giảm hay không, Tổng thống Trump khẳng định là có, mặc dù ông không nói rõ liệu con số cuối cùng của ông có giống với mức 80% mà ông đã công khai hay không.

"Chúng tôi phải đạt được một thỏa thuận lớn cho nước Mỹ", Tổng thống Trump cho biết. "Hôm nay tôi đưa ra một con số, 80%, vì vậy chúng tôi sẽ xem mọi chuyện diễn ra như thế nào".

Mặc dù, Tổng thống Trump đã nhiều lần ám chỉ rằng ông kỳ vọng mức thuế quan đối với Trung Quốc sẽ giảm xuống, nhưng cho đến nay ông vẫn chưa đề xuất một phương án thay thế chính xác.

Mặc dù 80% chỉ cao hơn một nửa mức thuế 145% hiện tại, nhưng vẫn ở mức cao bất thường, thậm chí cao hơn cả mức thuế 60% mà ông Trump đề xuất khi vận động tranh cử tổng thống vào năm ngoái.

Không rõ Trung Quốc sẽ đón nhận mức thuế 80% ra sao, trong khi Bộ trưởng Bessent cho rằng mức thuế quan cao như hiện nay tương đương như lệnh cấm vận thương mại có hiệu lực giữa hai nước.

Đại diện cho nước chủ nhà, Phó tổng thống Thụy Sĩ Guy Parmelin đã xuất hiện từ các cuộc họp song phương riêng biệt tại Geneva với các phái đoàn Mỹ và Trung Quốc.

"Đó đã là một thành công", Phó tổng thống Parmelin nói với các phóng viên. "Hai bên đang trao đổi ... Nếu một lộ trình có thể xuất hiện và họ (Mỹ và Trung Quốc - BTV) quyết định tiếp tục các cuộc thảo luận, điều đó sẽ làm giảm căng thẳng", ông Parmelin nói thêm.

Kể từ khi trở lại nắm quyền Nhà Trắng vào tháng 1, Tổng thống Trump đã tăng thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc lên 145%, bên cạnh mức thuế mà ông đã áp dụng đối với nhiều hàng hóa Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình và các mức thuế khác do chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden áp đặt.

Trung Quốc đáp trả bằng cách áp đặt lệnh hạn chế xuất khẩu một số nguyên tố đất hiếm, đồng thời tăng thuế đối với hàng hóa của Mỹ lên 125%. Nước này cũng áp đặt thêm thuế đối với một số sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm đậu nành và khí đốt tự nhiên hóa lỏng.