Bài 2: Trên nóng, dưới... kệ trên?

Từ năm 2018, Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu cơ quan chức năng xử lý quyết liệt, nghiêm minh. Hơn 6 năm qua, dù có hàng loạt văn bản chỉ đạo xử lý của lãnh đạo Thành phố, nhưng giờ này, thuế vẫn… chưa thu được, 15 căn nhà xây trái phép vẫn… sừng sững. Trong khi đó, sở này cho rằng việc thực hiện chỉ đạo thuộc chuyên môn của sở kia.

Lãnh đạo Thành phố yêu cầu xử lý quyết liệt

Ngày 9/5/2018, Văn phòng UBND TP.HCM ra Thông báo số 286/TB-VP, truyền đạt kết luận của Chủ tịch UBND TP.HCM đồng ý nội dung kết luận của Thanh tra TP.HCM đối với Dự án Khu dân cư Tân An Huy.

Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu Công ty Tân An Huy phải nộp ngân sách các khoản thuế và tiền phạt nộp chậm (hơn 154 tỷ đồng); đề ra kế hoạch cụ thể, cam kết về tiến độ, khả năng tài chính để khẩn trương bồi thường giải phóng mặt bằng, tiếp tục xây dựng hệ thống hạ tầng… Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè, Giám đốc các sở: Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, Cục Thuế xử lý các sai phạm và hậu quả liên quan, đặc biệt là truy thu thuế.

Một góc Dự án Khu dân cư Tân An Huy còn dở dang (Ảnh: N.S).

Tới tháng 10/2018, Văn phòng UBND TP.HCM lại có Thông báo số 672/TB-VP ngày 26/10/2018 về kết luận của Phó chủ tịch UBND TP.HCM đôn đốc xử lý.

Tiếp đó, tại Thông báo số 986/TB-VP ngày 27/12/2019 của Văn phòng UBND TP.HCM truyền đạt chỉ đạo của ông Võ Văn Hoan (Phó chủ tịch UBND Thành phố) nêu rõ, ngoài việc nợ đọng các nghĩa vụ thuế, tài chính với Nhà nước, Công ty Tân An Huy còn thiếu thiện chí hợp tác, nhiều lần không phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước, dẫn đến kéo dài việc giải quyết sai phạm/khắc phục hậu quả. Công ty còn có nhiều tranh chấp dân sự (hợp tác đầu tư hoặc ký kết hợp đồng mua bán sản phẩm hình thành trong tương lai, hợp đồng chuyển nhượng…), gây khó khăn trong việc thực hiện, hoàn thành các nghĩa vụ, cam kết theo giao dịch dân sự, dẫn đến nhiều đơn thư khiếu nại, tố cáo.

Để xử lý triệt để, UBND TP.HCM giao UBND huyện Nhà Bè chủ trì phối hợp với cơ quan chức năng rà soát toàn bộ hồ sơ pháp lý, dừng việc điều chỉnh quy hoạch Dự án, giữ nguyên tình trạng pháp lý và hiện trạng của công trình xây dựng cho đến khi có giải pháp xử lý.

UBND TP.HCM còn đặc biệt yêu cầu cơ quan thuế thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để truy thu nghĩa vụ tài chính/thuế mà Công ty Tân An Huy còn nợ đọng; xem xét phong tỏa tài khoản/ngăn chặn giao dịch theo quy định nếu công ty này không chấp hành… Tất cả biện pháp để “xử lý triệt để, xử lý dứt điểm, tránh tạo điểm nóng khiếu kiện đông người” và phải “báo cáo kết quả trước tháng 3/2020”.

Tới tháng 6/2020, UBND TP.HCM có Văn bản số 2313/UBND-NCPC nhắc nhở Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường và UBND huyện Nhà Bè về việc chậm trễ thực hiện các kết luận, chỉ đạo của UBND Thành phố tại nhiều văn bản chỉ đạo từ năm 2018, 2019.

Thu nợ thuế: Bất lực?

Với những chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo UBND TP.HCM nêu trên, “thượng đế” khốn khổ của Dự án Công ty Tân An Huy tràn ngập hy vọng bao nhiêu, thì lại thất vọng bấy nhiêu, bởi tới giờ này, các vấn đề chủ chốt nhất vẫn… như cũ.

Cụ thể, ngày 24/7/2024, Thanh tra TP.HCM và nhiều sở, ngành liên quan (Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Quy hoạch - Kiến trúc, Cục Thuế, UBND huyện Nhà Bè) và đại diện Công ty Tân An Huy có buổi làm việc về kết quả thực hiện chỉ đạo của UBND TP.HCM từ năm 2018.

Đại diện Cục Thuế TP.HCM cho biết, tới thời điểm này, tiền nợ thuế của Công ty vẫn… chưa thu được. Chi cục Thuế khu vực quận 7 - huyện Nhà Bè đã áp dụng nhiều biện pháp thu hồi nợ, nhưng Công ty Tân An Huy không chấp hành. Ngày 25/11/2022, Đội kiểm tra số 4 của Chi cục Thuế khu vực quận 7 - huyện Nhà Bè kết hợp với chính quyền địa phương xác minh tình trạng hoạt động của Công ty và được biết, Công ty đã bỏ địa chỉ kinh doanh.

Tháng 5/2024, Chi cục Thuế khu vực quận 7 - huyện Nhà Bè có công văn đề nghị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp của Công ty Tân An Huy theo quy định của Luật Quản lý thuế.

Ngày 1/6/2024, Phòng Đăng ký kinh doanh (Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM) ra thông báo gửi Công ty Tân An Huy về việc vi phạm của doanh nghiệp thuộc trường hợp bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp/giấy chứng nhận đăng ký hoạt động chi nhánh/văn phòng đại diện.

Nhưng tại buổi làm việc ngày 24/7/2024, đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư báo cáo: “Đến nay, Công ty Tân An Huy chưa đến trụ sở Phòng Đăng ký kinh doanh để giải trình theo yêu cầu”.

Vị đại diện sở này nêu rõ: “Công ty khẩn trương liên hệ với Phòng Đăng ký kinh doanh; Công ty phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước và những nội dung theo chỉ đạo trước đây của UBND Thành phố”.

Còn Cục thuế TP.HCM thì “đề nghị Công ty phải chấp hành nộp các khoản nợ ngân sách nhà nước theo quy định!”.

Xử lý 15 căn nhà sai quy hoạch cũng bế tắc

Nội dung quan trọng thứ 2 mà từ năm 2018, Chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu xử lý là 14 căn nhà xây dựng sai quy hoạch do Công ty Tân An Huy làm chủ đầu tư và một căn nhà phát sinh do người dân xây dựng trong năm 2019.

Cũng tại cuộc họp tháng 7/2024 với Thanh tra TP.HCM, đại diện Sở Xây dựng cho hay, Sở đã thực hiện xong việc xử phạt vi phạm hành chính, còn việc tổ chức thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả thuộc trách nhiệm của UBND huyện Nhà Bè.

Sở Xây dựng cũng có công văn từ tháng 9/2018 đôn đốc UBND huyện Nhà Bè thực hiện các quyết định xử lý theo đúng quy định.

Báo cáo nội dung này, UBND huyện Nhà Bè cho hay, huyện đã lập phương án cưỡng chế, nhưng có vướng mắc theo Thông báo số 986 ngày 27/12/ 2019 do ông Võ Văn Hoan, Phó chủ tịch UBND TP.HCM ký, nên huyện vẫn phải giữ nguyên hiện trạng (Phó chủ tịch UBND TP.HCM yêu cầu UBND huyện Nhà Bè dừng việc điều chỉnh quy hoạch của Dự án, giữ nguyên tình trạng pháp lý và hiện trạng của công trình xây dựng cho đến khi có giải pháp xử lý).

Trách nhiệm của sở, ngành nào?

Đối với chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP.HCM giao kiểm tra, xử lý hành vi triển khai xây dựng dự án chậm tiến độ, cũng tại buổi làm việc với Thanh tra TP.HCM, Sở Xây dựng cho rằng, theo hồ sơ pháp lý, Dự án triển khai căn cứ vào Quyết định số 6520/QĐ-UBND ngày 26/12/2005 của UBND TP.HCM về giao đất cho Công ty Tân An Huy và Quyết định số 425/QĐ-UBND ngày 13/9/2007 của UBND huyện Nhà Bè về phê duyệt Đồ án Quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị 1/500 khu nhà ở của Công ty. Cả hai quyết định có tính pháp lý trên không có nội dung phê duyệt thời gian, tiến độ thực hiện.

“Do vậy, Sở Xây dựng không có cơ sở pháp lý để tiến hành tham mưu xử lý đối với hành vi triển khai xây dựng dự án chậm tiến độ đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt theo quy định”, đại diện Sở Xây dựng nói. Đồng thời, Sở Xây dựng kiến nghị giao Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát, kiểm tra lại những sai phạm của chủ đầu tư để có đề xuất xử lý, không để chủ đầu tư chậm trễ thực hiện Dự án, gây lãng phí đất đai, ảnh hưởng đến công tác chỉnh trang đô thị của Thành phố.

Tương tự, với chỉ đạo kiểm tra năng lực của Công ty Tân An Huy trong việc thực hiện Dự án, đại diện Sở Xây dựng cũng thẳng thừng rằng, Dự án trước đây được Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND Thành phố ban hành quyết định giao đất, trong đó giao trách nhiệm cho Công ty Tân An Huy xây dựng công trình công cộng và giao Sở Tài nguyên và Môi trường lập thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty. Do đó, chỉ có thể chế tài thông qua việc sử dụng đất theo quyết định giao đất và việc này thuộc trách nhiệm của Sở Tài nguyên và Môi trường.

Từ đó, đại diện Sở Xây dựng kiến nghị giao Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát, đánh giá đầy đủ tình hình quản lý, sử dụng đất đai của chủ đầu tư, đề xuất hình thức xử lý và chế tài phù hợp.

Liên quan ý kiến trên, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường phản bác ngay tại cuộc họp: “Kiểm tra năng lực chủ đầu tư không phải chỉ là kiểm tra về đất đai, nên không chỉ thuộc trách nhiệm của Sở Tài nguyên và Môi trường, mà thuộc trách nhiệm của nhiều cơ quan chuyên môn”.

(Còn tiếp)