Giao dịch tại một cửa hàng của PNJ. Ảnh: Đ.T

Lợi nhuận rơi tự do

Những ngày gần đây, diễn biến giá vàng tăng vọt chưa đủ để làm vui lòng các nhà đầu tư và cổ đông của Công ty cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (Vàng Phú Nhuận), nhất là khi những con số kinh doanh không thành công lắm trong quý II/2020, với những khoản chi phí tăng cao trong một giai đoạn dài chưa được kiểm soát hiệu quả.

Quý II/2020, Vàng Phú Nhuận đạt doanh thu thuần hợp nhất là 2.744,8 tỷ đồng, giảm 7,33% so với cùng kỳ năm 2019; lợi nhuận hợp nhất sau thuế quý II/2020 chỉ đạt 31,7 tỷ đồng, giảm tới 81,28% so với cùng kỳ năm trước.

Kết quả kinh doanh của riêng công ty mẹ tuy có tăng doanh thu, nhưng lợi nhuận vẫn giảm sâu. Cụ thể, doanh thuần công ty mẹ đạt 2.464,9 tỷ đồng, tăng 12,62%. Trong khi đó, lợi nhuận sau thuế vẫn sụt giảm tới 71,69%, đạt 42,9 tỷ đồng.

Covid-19 vẫn là lý do được Công ty lý giải cho sự giảm sút kinh doanh của Vàng Phú Nhuận. Ông Lê Trí Thông, Tổng giám đốc Vàng Phú Nhuận, trong nội dung giải trình, đã cho biết, Công ty phải tạm đóng cửa phần lớn các cửa hàng trong nửa đầu tháng 4/2020, nên doanh thu bán lẻ trong tháng 4 bị ảnh hưởng đáng kể.

Nghịch lý lãi vay

Ngoài ảnh hưởng từ giãn cách xã hội trong tháng 4/2020, một trong những nguyên nhân tác động đến kinh doanh của Vàng Phú Nhuận trong quý II và 6 tháng đầu năm 2020 là sự tăng vọt của chi phí lãi vay.

Tại báo cáo tài chính hợp nhất, chi phí tài chính của Vàng Phú Nhuận đã tăng tới 87,4% so với cùng kỳ, khi đạt 41,8 tỷ đồng trong quý II/2020. Chi phí tài chính lũy kế 6 tháng cũng tăng mạnh, từ 46,6 tỷ đồng nửa đầu năm trước, lên 87,4 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2020.

“Thủ phạm” làm chi phí tài chính tăng vọt chủ yếu đến từ sự bùng phát của chi phí lãi vay, khi chi phí này tăng tăng tới 107% trong quý II/2020, đạt 44,3 tỷ đồng. Chi phí lãi vay hợp nhất lũy kế 6 tháng cũng tăng từ 45,4 tỷ đồng trong 6 tháng 2019 lên 84,6 tỷ đồng trong nửa đầu 2020.

Nghịch lý trong bức tranh tài chính của Vàng Phú Nhuận trong quý II và nửa đầu năm 2020 nằm ở chỗ, chi phí lãi vay tăng mạnh, nhưng thực tế quy mô vay nợ của doanh nghiệp này không hề tăng trong giai đoạn vừa qua.

Theo báo cáo tài chính quý II/2020 của Vàng Phú Nhuận, tổng nợ phải trả là 3.456,3 tỷ đồng, giảm thấp hơn so với quy mô nợ 4.025,7 tỷ đồng. Trong đó, vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn đầu kỳ và cuối kỳ vẫn ở mức xấp xỉ nhau (đầu kỳ là 2.610,9 tỷ đồng và cuối kỳ là 2.647,4 tỷ đồng). Công ty không còn số dư vay và nợ thuê tài chính dài hạn, trong khi số dư đầu kỳ là 3,7 tỷ đồng.

Lật lại báo cáo tài chính quý IV/2019, một số nghịch lý phần nào được lý giải khi thực chất, số dư nợ phải trả nói chung và vay nợ tài chính đã bị đẩy lên cao từ cuối năm trước và dư nợ vay từ cuối năm 2019 đến nay chưa cải thiện đáng kể.

Nợ phải trả của Công ty tại thời điểm cuối năm 2019 là 4.026,3 tỷ đồng, tăng tới 49% so với đầu năm. Trong đó, vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn tại thời điểm cuối năm 2019 đã tăng tới 67,5% so với đầu năm, vay và nợ thuê tài chính dài hạn tuy giảm, nhưng với quy mô chỉ vài tỷ đồng, nên ảnh hưởng của vay dài hạn đến chi phí tài chính chung là không đáng kể.

Việc gia tăng vay nợ xuất hiện từ quý IV/2019 cũng phần nào thể hiện ngay trong kết quả kinh doanh của quý cuối cùng năm 2019, với chi phí lãi vay trong quý IV/2019 đã tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước đó. Chi phí lãi vay lũy kế cả năm 2019 đã tăng gần 90% so với năm 2018.

Trong phần lý giải về kết quả kinh doanh quý II/2020, ông Lê Trí Thông còn lý giải rằng, chi phí lãi vay quý II/2020 tăng do Công ty phải chuẩn bị vốn lưu động ứng phó Covid-19. Tuy nhiên, với những diễn biến tài chính trong một năm qua, có vẻ cách lý giải này không logic lắm, bởi thực tế diễn biến tăng vọt chi phí lãi vay trong cơ cấu chi phí đã xuất hiện từ nửa cuối năm 2019, khi chưa xuất hiện Covid-19.