Bị “tuýt còi” nhiều lỗi

Lỗi thứ nhất mà Kết luận kiểm tra số 5580/BKHĐT-ĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư xác định tại gói thầu Máy phát điện dự án nói trên là trong hồ sơ mời thầu nêu yêu cầu thương hiệu, nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa không phù hợp với các quy định tại khoản 2 Điều 12 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP; điểm i, khoản 6, Điều 89, Luật Đấu thầu 2013. Cụ thể, hồ sơ mời thầu yêu cầu phạm vi cung cấp hàng hóa phải có nguồn gốc, xuất xứ từ các nước G7, EU, Singgapore, Nhật Bản, Hàn Quốc và loại nhà thầu do không đáp ứng yêu cầu này.

Thứ hai là trong khâu đánh giá hồ sơ dự thầu của tổ chuyên gia đấu thầu cũng để sảy ra nhiều sai sót. Có thể kể ra như tổ chuyên gia đấu thầu không tiến hành làm rõ các nội dung về tư cách hợp lệ, năng lực tài chính và kinh nghiệm mà vẫn đánh giá nhà thầu không đạt. Ngoài ra, tổ chuyên gia còn đánh giá nhà thầu Công ty TNHH một thành viên Kỹ thuật điện Toàn Thịnh Phát không đạt do không đáp ứng nội dung về vỏ máy phát điện 1250 KVA và vỏ máy phá điện 500 KVA. Tuy nhiên, qua kiểm tra đoàn kiểm tra của Bộ Kế hoạch Đầu tư xác định hồ sơ dự thầu của nhà thầu Toàn Thịnh Phát có chào đầy đủ nội dung này, phù hợp với yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Do đó, việc đánh giá nhà thầu Toàn Thịnh Phát không đạt đối với nội dung về vỏ máy phát điện là không chính xác.

Thứ ba là lỗi đánh giá nhà thầu trúng thầu chưa chính xác tại một số nội dung. Cụ thể, tổ chuyên gia đánh giá nhà thầu Công ty TNHH Kỹ thuật – Dịch vụ STD&T đạt tại nội dung “Yêu cầu động cơ máy phát” trong khi nhà thầu này chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu.

Vì sao không cấm tham gia hoạt động đấu thầu?

Bên cạnh việc chỉ rõ những sai sót trong đấu thấu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đề nghị UNBD tỉnh Vĩnh Long chỉ đạo xem xét, xử lý các tồn tại, sai sót nêu trên. Đồng thời, báo cáo kết quả xử lý, xử phạt các hành vi vi phạm về Bộ để tổng hợp, theo dõi và đăng tải trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia trước ngày 1/10/2015.

Song tới nay, các sai phạm tại gói thầu kể trên vẫn chưa được tỉnh Vĩnh Long xử lý thỏa đáng và báo cáo lên Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Đâu là nguyên nhân sự chậm trễ? Chính quyền địa phương có “phớt lờ” những hành vi phạm pháp luật đấu thầu?

Để tìm hiểu những nghi vấn này, sáng ngày 24/6, phóng viên Báo Đầu tư Online - Baodautu.vn có buổi làm việc với đại diện UBND tỉnh Vĩnh Long. Ông Lê Quang Trung, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh cho biết: Sau khi nhận được kết luận UBND tỉnh Vĩnh Long đã có văn bản số 3380/UBND-KTTH ngày 9/10/2015 chỉ đạo việc kiểm điểm rút kinh nghiệm trong việc tổ chức lựa chọn nhà thầu thuộc Dự án đầu tư Hệ thống điện chuyên dùng Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Vĩnh Long. Cụ thể, Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long giao Sở Kế hoạch và Đầu tư rà soát, xử lý vi phạm đối với các đơn vị, cá nhân liên quan trong công tác tư vấn lập hồ sơ mời thầu và phân tích đánh giá hồ sơ dự thầu. Theo đó, tỉnh cũng yêu cầu lãnh đạo Đài Phát thanh và Truyền hình tổ chức họp kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong vai trò là Chủ đầu tư phê duyệt Hồ sơ mời thầu không đúng quy định làm hạn chế nhà thầu dự thầu.

Sau khi nhận được chỉ đạo, ngay trong tháng 10/2015, đơn vị Chủ đầu tư là Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh Vĩnh Long đã có cuộc họp kiểm điểm rút kinh nghiệm. Kết luận cuộc họp này lãnh đạo đơn vị chủ đầu tư đã “xin nhận thiếu sót trong việc đưa ra yêu cầu xuất xứ từ các nước G7”. Tuy nhiên, chủ đầu tư chưa đồng tình với kết luận của Bộ Kế hoạch và Đầu tư khi một mặt “xin nhận thiếu sót”, mặt khác vẫn khẳng định “hành vi này (hành vi yêu cầu xuất xứ từ các nước G7 – phóng viên) không xuất phát từ việc hạn chế sử dụng hàng hóa trong nước và xin rút kinh nghiệm trong việc đưa ra yêu cầu cụ thể trong các hồ sơ mời thầu trong thời gian tới”. Tại cuộc họp này đại diện đơn vị tư vấn, Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Mỹ Thuận cũng giải trình về các lỗi đánh giá hồ sơ dự thầu của tổ chuyên gia đấu thầu.

Cùng trong diễn biến sự việc, ngày 16/10/2015 Sở Kế hoạch và Đầu tư có báo cáo số 1827/BC.SKHĐT-TTra gửi UBND tỉnh Vĩnh Long. Theo đó, Sở này nêu quan điểm: Căn cứ theo quy định của Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 và Nghị định 63/2014/NĐ-CP thì hành vi vi phạm điểm i, khoản 6 Điều 89 Luật Đấu thầu thuộc trường hợp bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 6 tháng đến 1 năm theo quy định tại khoản 3 Điều 122 Nghị định 63/2014/NĐ-CP. Bên cạnh đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư cũng nêu rằng theo quy định tại điểm a, khoản 3 Điều 90 của Luật Đấu thầu thì việc cấm tham gia hoạt động đấu thầu thuộc thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh.

Ông Lê Quang Trung lý giải: Sở dĩ tỉnh Vĩnh Long không đưa ra quyết định cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 6 tháng đến 1 năm đối với đơn vị tư vấn đấu thầu dự án là Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Mỹ Thuận bởi tỉnh cân nhắc trong bối cảnh doanh nghiệp đang khó khăn và vần đề ảnh hưởng tới việc làm của người lao động. Vị lãnh đạo tỉnh Vĩnh Long cũng cho biết thêm một yếu tố nữa khiến tỉnh “châm chước” là bởi đây vụ việc vi phạm lần đầu tại địa phương và lần đầu Công ty Mỹ Thuận phạm phải nếu cấm thầu cũng làm khó cho doanh nghiệp.

Ông Trung cũng thông tin cho phóng viên Báo Đầu tư rằng sau vụ việc sai phạm đấu thầu sảy ra tại Đài Phát thanh và Truyền hình Vĩnh Long, để tăng cường công tác quản lý, giám sát trong đấu thầu sử dụng vốn Nhà nước UBND tỉnh Vĩnh Long đã ban hành Chỉ thị 14/CT-UBND. Theo chỉ thị này thì Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long yêu cầu thủ trưởng các sở, ban ngành tỉnh và các huyên, thị xã, thành phố  và chủ đầu tư các đơn vị liên quan phải tuân thủ và thực hiện đầy đủ các quy định, hướng dẫn của Nhà nước trong công tác đấu thầu. Đặc biệt, chỉ thị này lưu ý việc thực hiện nghiêm chỉnh về mốc thời gian báo cáo, trình, thẩm định và phê duyệt các dự án đấu thầu. Chỉ thị cũng nghiêm cấm việc đưa các tiêu chí chưa phù hợp hoặc quá cao so với yêu cầu kỹ thuật của gói thầu vào hồ sơ mời thầu nhằm hạn chế sự tham gia của các nhà thầu, qua đó làm giảm tính cạnh tranh, minh ạch trong đấu thầu.

Việc chậm trễ báo cáo kết quả xử lý, xử phạt vi phạm cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư ông Trung cho biết tỉnh sẽ nhận khuyết điểm với Bộ và sẽ sớm có báo cáo trong nay mai theo tinh thần kết luận kiểm tra số 5580/BKHĐT-ĐT.