Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng (Ảnh: Chí Cường)

Sau hơn 30 năm thu hút đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, Việt Nam đã thu được nhiều kết quả tích cực, góp phần đáng kể vào tăng trưởng chung của nền kinh tế, giúp thay đổi bộ mặt kinh tế của nhiều địa phương. Tuy nhiên cũng phải khẳng định, đầu tư nước ngoài tại Việt Nam còn tồn tại nhiều hạn chế, bất cập. 

Trên cơ sở đánh giá kết quả của 30 năm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ đề án “Định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả thu hút và sử dụng đầu tư nước ngoài đến năm 2030”, thường được gọi tắt là Chiến lược thu hút FDI thế hệ mới. 

Trong đó, bám sát định hướng ưu tiên thu hút, hợp tác đầu tư nước ngoài có chọn lọc, chuyển từ số lượng sang chất lượng, có giá trị gia tăng cao, lấy hiệu quả và công nghệ sử dụng làm thước đo chủ yếu, quan trọng nhất đi cùng với bảo vệ môi trường, phát triển bền vững với nhiều giải pháp mạnh mẽ như: xây dựng bộ tiêu chí chọn lọc về suất đầu tư, sử dụng lao động; xây dựng cơ chế đánh giá an ninh và tiến hành rà soát an ninh.

Bên cạnh đó, nâng cao các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về sản phẩm, môi trường, tài nguyên và tiết kiệm năng lượng phù hợp với tiêu chuẩn của khu vực và thế giới; ưu đãi đầu tư theo kết quả đầu ra; ưu đãi đầu tư gắn với việc đáp ứng các điều kiện, cam kết cụ thể và cơ chế hậu kiểm, yêu cầu bồi hoàn khi vi phạm các cam kết; ưu đãi vượt trội mang tính cạnh tranh quốc tế đối với các dự án lớn, quan trọng; tăng liên kết giữa đầu tư nước ngoài và đầu tư trong nước; phát triển cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị,...

Ngoài ra, Bộ đã triển khai tốt công tác xúc tiến đầu tư tại một số quốc gia, vùng lãnh thổ giàu tiềm năng, lợi thế và hỗ trợ các địa phương tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư cả ở trong nước và nước ngoài, được Lãnh đạo Đảng, Nhà nước đánh giá cao và tin tưởng, được các đối tác, nhà đầu tư, doanh nghiệp trong nước và nước ngoài ủng hộ tích cực.

Báo cáo tại Hội nghị sơ kết tình hình kinh tế xã hội 6 tháng đầu năm 2019, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, trong thời gian tới, việc thu hút, quản lý đầu tư nước ngoài cần đặc biệt lưu ý đến vấn đề về công tác chuẩn bị tiếp nhận đầu tư, cần chủ động chuẩn bị cơ sở hạ tầng và các yếu tố đầu vào cho hoạt động sản xuất kinh doanh; đào tạo nguồn nhân lực phù hợp với định hướng của địa phương.

Cùng với đó, thu hút, xúc tiến đầu tư phải chọn lọc, kiên quyết từ chối các dự án công nghệ thấp, lạc hậu, tiêu tốn năng lượng, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường, những dự án có dấu hiệu núp bóng đầu tư để lẩn tránh xuất xứ, gian lận thương mại.

Theo Bộ trưởng, những địa phương khó khăn vẫn có thể thu hút dự án thâm dụng lao động nhưng phải bảo đảm các yếu tố về công nghệ, môi trường và tiết kiệm năng lượng; thận trọng trong việc đưa ra các cam kết, ưu đãi

Đặc biệt cần chú ý khâu thẩm tra, chấp thuận đầu tư, xem xét kỹ các yếu tố công nghệ, môi trường, quốc phòng an ninh, đặc biệt lưu ý phải sử dụng tiết kiệm nguồn lực đất đai; tăng cường quản lý, giám sát, hỗ trợ đầu tư, cải thiện và đơn giản hóa thủ tục đầu tư, đảm bảo sự liên thông và tổ chức thực thi hiệu quả của các cơ quan chuyên môn tại địa phương. 

“Kiên quyết chấm dứt tình trạng đầu tư “chui”, đầu tư “núp bóng”; kiểm soát, ngăn chặn chuyển giá ngay từ khi thành lập doanh nghiệp, nâng khống giá trị máy móc thiết bị; đẩy mạnh kiểm toán tổng mức đầu tư, định giá tài sản hình thành sau đầu tư, giám định độc lập về giá, chất lượng máy móc, thiết bị, thẩm định giá công nghệ; ngăn ngừa, xử lý các vi phạm về môi trường....”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng chỉ đạo.