Nhiều trường hợp diễn biến nặng

Theo công văn 2116/BYT-DP, thông tin ghi nhận từ hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm quốc gia, tình hình dịch bệnh Covid-19 trong nước có xu hướng gia tăng từ đầu tháng 4 đến nay. 

Trước diễn biến dịch Covid-19 có xu hướng gia tăng, Bộ Y tế đã gửi công văn 2116/BYT-DP đến UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị tăng cường công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Trong 7 ngày vừa qua (từ 5/4 đến 11/4/2023), cả nước đã ghi nhận 639 ca mắc mới, trung bình có 90 ca mắc mới mỗi ngày, tăng 3,8 lần so với 7 ngày trước đó;

Trong đó nhóm từ 50 tuổi trở lên ghi nhận 193 ca (chiếm 30,2% số mắc mới). Số ca nhập viện cũng có xu hướng gia tăng; số bệnh nhân nặng ghi nhận trong tuần là 10 ca, trung bình ghi nhận 1-2 ca nặng mỗi ngày. 

Tỷ lệ tiêm vắc-xin phòng Covid-19 tại một số địa phương chưa đạt mục tiêu đề ra. Hiện Tổ chức Y tế Thế giới vẫn đánh giá dịch Covid-19 là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng quốc tế trong bối cảnh tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình dịch, sự biến đổi, xuất hiện của các chủng vi rút, các biến thể mới trong tương lai. 

Mặc dù trên phạm vi toàn cầu, tỷ lệ nhập viện, chuyển nặng và tử vong đã giảm đáng kể so với một năm trước đây. Tuy nhiên, một số nhóm vẫn có nguy cơ cao chuyển nặng hoặc tử vong khi mắc bệnh, bao gồm nhóm người cao tuổi, người mắc bệnh nền, người bị suy giảm miễn dịch, phụ nữ mang thai, do đó cần tập trung ưu tiên bảo vệ các nhóm đối tượng này. 

Các dịch bệnh truyền nhiễm khác như tay chân miệng, sốt xuất huyết, cúm.... cũng có nguy cơ gia tăng số mắc dẫn đến gây nguy cơ dịch chồng dịch.

Để tiếp tục chủ động các biện pháp phòng, chống dịch, kiểm soát tình hình dịch, không để dịch bùng phát trở lại, góp phần tạo điều kiện cho việc phát triển kinh tế xã hội, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong công tác phòng chống dịch Covid-19 và các dịch bệnh truyền nhiễm khác;

Tuyệt đối không được chủ quan, lơ là, mất cảnh giác và thực hiện hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch theo Nghị quyết số 38/NQ-CP ngày 17/3/2022 của Chính phủ và Kế hoạch phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2023 tại Quyết định số 1331/QĐ-BYT ngày 10/3/2023 của Bộ Y tế.

Thúc đẩy tiêm vắc-xin phòng Covid-19 đạt mục tiêu đề ra của Chính phủ, Thủ tướng chính phủ.

Huy động sự tham gia của chính quyền địa phương và các ban, ngành, đoàn thể để triển khai quyết liệt việc rà soát, vận động các đối tượng tham gia tiêm chủng vắc-xin phòng covid-19, nhất là với các nhóm có nguy cơ cao.

Chủ động công tác giám sát, theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên địa bàn; chuẩn bị sẵn sàng ứng phó với các tình huống có thể xảy ra của dịch bệnh. 

Tăng cường triển khai các biện pháp phòng, chống dịch covid-19 tại các cơ sở giáo dục, giám sát tại các cửa khẩu, trong các cơ sở y tế và tại cộng đồng để phát hiện sớm và xử lý kịp thời, không để dịch bệnh lây lan ra cộng đồng; 

Phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của Bộ Y tế để chủ động phát hiện sớm các biến thể mới của vi rút SARS-CoV-2.

Tổ chức đánh giá cấp độ dịch theo Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ, Quyết định số 218/QĐ-BYT ngày 27/01/2022 của Bộ Y tế về hướng dẫn tạm thời về chuyên môn y tế thực hiện quy định tạm thời "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19” để kịp thời áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch phù hợp theo cấp độ dịch.

Chỉ đạo tổ chức tốt việc thu dung, cấp cứu, chăm sóc, điều trị hiệu quả các trườnghợp mắc bệnh, đặc biệt với các nhóm nguy cơ cao như phụ nữ có thai, người mắc bệnh nền, người cao tuổi, hạn chế đến mức thấp nhất các trường hợp tử vong và thực hiện nghiêm việc kiểm soát nhiễm khuẩn, không để lây nhiễm chéo trong các cơ sở điều trị; 

Chuẩn bị sẵn sàng các phương án thu dung, điều trị bệnh nhân và chủ động nâng cao năng lực điều trị, nhất là năng lực cấp cứu, hồi sức tích cực để đáp ứng yêu cầu điều trị. 

Tiếp tục đảm bảo hậu cần, kinh phí, thuốc, vắc-xin, sinh phẩm, vật tư, hóa chất, trang thiết bị, nhân lực phục vụ công tác phòng, chống dịch.

Tăng cường truyền thông phòng bệnh để nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi của người dân trong việc bảo vệ sức khoẻ của bản thân, gia đình và cộng đồng. 

Thường xuyên cập nhật thông tin về tình hình dịch bệnh và khuyến cáo người dân thực hiện các yêu cầu phòng chống dịch như đeo khẩu trang, khử khuẩn trong các cơ sở y tế, trên các phương tiện giao thông công cộng và tại các địa điểm, sự kiện tập trung đông người, đặc biệt vào dịp nghỉ lễ trong thời gian tới. 

Tập trung thông tin về lợi ích, tác dụng của vắc-xin; bám sát xu hướng tâm lý của người dân, xã hội, nâng cao tự tin tưởng của cộng đồng và vận động người dân tham gia tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch.

Nói về sự gia tăng của dịch Covid-19, bác sĩ Vũ Minh Điền, Phó giám đốc Trung tâm Phòng chống dịch và tiêm chủng vắc-xin, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, ngoài lý do là việc phòng bệnh của người dân không như trước, nguyên nhân khác là miễn dịch từ vắc-xin đã suy giảm.

Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, các bác sĩ ghi nhận có trường hợp bệnh nhân trẻ cũng phải thở oxy dù đã tiêm đủ 3 mũi vắc-xin. 

Do đó, bác sĩ cho biết người dân cần tăng cường phòng chống dịch hơn nữa, hạn chế nơi đông người, đeo khẩu trang để tránh nguy cơ dịch bùng phát trở lại.

Có cần tiêm vắc-xin nhắc lại?

Trả lời vấn đề miễn dịch với virus SARS-CoV-2 suy giảm, có cần tiêm lại vắc-xin phòng Covid-19 không? Một số chuyên gia nêu quan điểm, không phải tất cả mọi người, kể cả trẻ em, đều phải tiêm nhắc lại vắc-xin.

Trẻ em khi đi học tại trường có nguy cơ lây nhiễm cao, nhưng đa phần triệu chứng nhẹ, thậm chí không bằng cúm mùa. Do đó, học sinh không cần phải tiêm bổ sung thêm vắc-xin.

Cũng theo vị chuyên gia này, hiện nay, các quốc gia khác chỉ khuyến cáo người cao tuổi (từ 65 tuổi trở lên) và người có bệnh nền cần tiêm phòng vắc-xin Covid-19 nhắc lại hàng năm để tăng cường miễn dịch. Họ không khuyến cáo cho các đối tượng khác phải tiêm nhắc lại.

Bác sĩ Vũ Minh Điền cũng cho rằng, việc tiêm lại vắc-xin cho toàn bộ người dân là không cần thiết. Hiện, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) chỉ khuyến cáo tiêm vắc-xin Covid-19 cho các đối tượng có bệnh nền. Người khỏe mạnh bình thường không cần phải tiêm nhắc lại hàng năm.

Được biết, vừa qua Hội đồng chuyên gia tư vấn về chiến lược tiêm chủng của WHO đã ra khuyến nghị điều chỉnh lộ trình ưu tiên tiêm vắc-xin covid-19. 

Cụ thể: Nhóm ưu tiên cao: Tất cả những người lớn tuổi; những người trẻ tuổi mắc các bệnh nền nghiêm trọng (ví dụ: bệnh tiểu đường và bệnh tim);

Những người có tình trạng suy giảm miễn dịch (ví dụ: người nhiễm HIV, người được ghép tạng), bao gồm cả trẻ em đến 6 tháng tuổi; người mang thai; và nhân viên y tế tuyến đầu.

Đối với nhóm trẻ dưới 6 tháng tuổi, mặc dù tỷ lệ chung là thấp nhưng gánh nặng do mắc covid-19 nặng vẫn cao hơn so với nhóm trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi, do đó cần tiêm cho nhóm này.

Đối với phụ nữ mang thai, việc tiêm phòng bao gồm cả liều bổ sung nếu đã hơn 6 tháng trôi qua kể từ liều cuối cùng sẽ giúp bảo vệ cả mẹ và thai nhi, đồng thời giúp giảm khả năng trẻ sơ sinh phải nhập viện.

Đối với nhóm ưu tiên cao, cần tiêm nhắc lại sau 6 hoặc 12 tháng kể từ liều cuối cùng, với khoảng cách thời gian tùy thuộc vào các yếu tố như tuổi tác và tình trạng suy giảm miễn dịch.

Nhóm ưu tiên trung bình: Bao gồm người lớn khỏe mạnh dưới 50-60 tuổi, không có bệnh đi kèm và nhóm trẻ em và thanh thiếu niên có bệnh đi kèm. Cơ quan này đề xuất tiêm vắc-xin đủ liều cơ bản và thêm 1 liều nhắc lại. 

Mặc dù việc tiêm nhắc những liều tiếp theo cho nhóm này là an toàn, nhưng không khuyến nghị sử dụng thường quy do lợi ích mang đến cho sức khỏe cộng đồng tương đối thấp.

Nhóm ưu tiên thấp: Bao gồm trẻ em và thanh thiếu niên khỏe mạnh từ 6 tháng đến 17 tuổi. Tiêm liều cơ bản và liều tăng cường là an toàn và hiệu quả cho nhóm này.

Tuy nhiên, xét đến gánh nặng bệnh tật do covid-19 trong nhóm này thấp, cơ quan này kêu gọi các quốc gia đang xem xét tiêm chủng cho nhóm tuổi này nên đưa ra cân nhắc dựa trên các yếu tố khác như gánh nặng bệnh tật, hiệu quả - chi phí và các ưu tiên khác của các chương trình sức khỏe khác.

WHO nhấn mạnh tác động đối với sức khỏe cộng đồng của việc tiêm phòng vắc-xin cho trẻ em và thanh thiếu niên khỏe mạnh là tương đối thấp hơn nhiều so với lợi ích mang lại của các loại vắc-xin thiết yếu truyền thống dành cho trẻ em - chẳng hạn như các vắc-xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng, rotavirus, phế cầu khuẩn liên hợp.