Mức xử phạt hiện hành đối với các hành vi vi phạm về nghĩa vụ công bố thông tin khi mua, bán cổ phiếu của các cổ đông nội bộ hiện còn nhẹ và chưa đủ sức răn đe

Nhiều vi phạm

Liên tiếp trong thời gian gần đây, nhiều trường hợp cổ đông nội bộ tại các doanh nghiệp niêm yết vi phạm quy định về công bố thông tin trước khi thực hiện mua, bán cổ phiếu bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) xử phạt, cũng như bị Sở GDCK “tuýt còi”.

Trường hợp bị xử phạt gần nhất được công bố trên website của UBCK là ông Nguyễn Quang Trung (TP. HCM). Ông Trung bị UBCK phạt 42,5 triệu đồng vì không báo cáo UBCK, Sở GDCK Hà Nội (HNX) theo quy định trước khi thực hiện mua 119.500 cổ phiếu DLR (CTCP Địa ốc Đà Lạt) vào ngày 29/5/2015. Với việc mua “chui” lượng cổ phiếu này, ông Trung sở hữu 2,66% cổ phần của DLR. Trước khi thực hiện giao dịch, ông Trung không nắm bất kỳ cổ phiếu DLR nào.

Một cổ đông nội bộ tại CTCP Nhựa Đồng Nai (DNP) cũng vừa bị UBCK xử phạt. Theo đó, ông Nguyễn Lưu Thụy (số 92 Triệu Việt Vương, Hà Nội) bị UBCK phạt 35 triệu đồng do thực hiện giao dịch chứng khoán không đúng quy định của pháp luật (HNX công bố thông tin ông Nguyễn Lưu Thụy được bán 184.142 cổ phiếu DNP từ ngày 2 - 27/4/2015, nhưng ông Thụy đã bán toàn bộ số cổ phiếu này vào ngày 27/3/2015). Từng là Chủ tịch HĐQT của DNP, hiện ông Thụy là Ủy viên HĐQT của công ty này.

Ngoài ra, một loạt cổ đông nội bộ giao dịch “chui” cổ phiếu cũng vừa bị Sở GDCK TP. HCM (HOSE) bêu tên: ông Phạm Văn Thọ, Ủy viên HĐQT của CTCP Cao su Miền Nam (CSM) đã mua 1.500 cổ phiếu CSM vào ngày 27/8/2015 nhưng không công bố thông tin theo quy định; bà Dương Thị Tô Châu là Phó tổng giám đốc kinh doanh của CTCP Mía đường Thành Thành Công Tây Ninh (SBT) đã bán 35.470 cổ phiếu SBT vào ngày 5/8/2015, nhưng không công bố thông tin trước khi giao dịch.

Tương tự, ông Phạm Trung Thực là em ông Phạm Tất Thành, Phó giám đốc CTCP Kết cấu kim loại và lắp máy Dầu khí (PXS) đã mua 7.000 cổ phiếu PXS vào ngày 25/8/2015; đã bán 2.500 cổ phiếu PXS vào ngày 31/8/2015 và 1/9/2015, nhưng không công bố thông tin trước khi giao dịch…

Việc cổ đông nội bộ hoặc những người có liên quan đến cổ đông nội bộ tại doanh nghiệp giao dịch “chui” cổ phiếu khiến giới đầu tư bức xúc. Lý do bởi, “người trong doanh nghiệp”, cổ đông nội bộ có lợi thế trong nắm bắt sớm các thông tin có ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, nên động thái không công bố thông tin trước khi mua, bán cổ phiếu của họ luôn đặt ra mối ngờ về tính minh bạch, công bằng, có hay không cổ đông nội bộ trục lợi từ việc “ỉm” thông tin công bố? 

Cần phạt nặng hơn

Nhiều ý kiến cho rằng, mức xử phạt hiện hành đối với các hành vi vi phạm về nghĩa vụ công bố thông tin khi mua, bán cổ phiếu của các cổ đông nội bộ còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe. Để giảm đến mức thấp nhất tình trạng cổ đông nội bộ giao dịch “chui” cổ phiếu, có nguy cơ gây thiệt hại cho các bên giao dịch liên quan, UBCK cần bổ sung các chế tài xử lý nặng hơn khi sửa đổi Nghị định 108/2013 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và TTCK.

Theo định hướng xây dựng chính sách trong những tháng cuối năm 2015, UBCK có kế hoạch sửa đổi nghị định này theo hướng cập nhật các hành vi vi phạm mới được sửa đổi tại Nghị định 60/2015 hướng dẫn Luật Chứng khoán và Nghị định 42/2015 về TTCK phái sinh.

Trước mắt, trong khi chờ sửa chế tài theo hướng trên, để phần nào tăng tính răn đe đối với doanh nghiệp và các đối tượng vi phạm, nhiều ý kiến cho rằng một việc mà UBCK có thể làm được ngay là khi công bố quyết định xử phạt các cổ đông nội bộ trên website của UBCK, cần công khai luôn chức danh của cổ đông nội bộ, hoặc những người có liên quan với các chức danh lãnh đạo tại công ty vi phạm, để nhà đầu tư, thị trường biết, qua đó, giúp nhà đầu tư nhận diện được các cổ đông nội bộ giao dịch cổ phiếu không đàng hoàng để phòng ngừa rủi ro.

Hiện các quyết định xử phạt của UBCK được công bố mới chỉ nêu địa chỉ của người vi phạm, khiến cho thị trường, giới đầu tư rất khó nhận diện được người vi phạm có phải là cổ đông nội bộ, hoặc những người có liên quan đến cổ đông nội bộ tại doanh nghiệp hay không.