Phiên tòa phúc thẩm do thẩm phán Hoàng Thanh Dũng làm chủ tọa. Vụ án dự kiến được xét xử từ ngày 6 đến ngày 17/1/2025. Phiên tòa được xét xử trực tiếp tại trụ sở Toà án Nhân dân Cấp cao tại TP.HCM, kết hợp với điểm cầu tại Trại tạm giam T30 Công an TP.HCM (huyện Củ Chi).

Phiên tòa được mở do có kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của 144 bị cáo trong vụ án xảy ra Cục Đăng kiểm Việt Nam, 11 trung tâm đăng kiểm trên địa bàn TP.HCM và 3 trung tâm đăng kiểm tại Long An, Bến Tre, Sóc Trăng. Đồng thời, Viện Kiểm sát Nhân dân TP.HCM cũng có kháng nghị đề nghị tăng mức hình phạt đối với 18 bị cáo.

Các bị cáo trong vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm trong phiên toà sơ thẩm.

Trước đó, trong phiên xét xử sơ thẩm, Toà án Nhân dân TP.HCM đã tuyên phạt bị cáo Trần Kỳ Hình (Cục trưởng từ tháng 1/2014 đến tháng 7/2021) 19 năm tù về tội nhận hối lộ và 6 năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; tổng hợp hình phạt là 25 năm tù.

Bị cáo Đặng Việt Hà (Cục trưởng từ tháng 8/2021 đến tháng 12/2022) 19 năm tù về tội nhận hối lộ. Bị cáo Nguyễn Vũ Hải (Cựu phó Cục trưởng) 4 năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Bị cáo Trần Anh Quân (cựu quyền trưởng phòng kiểm định xe cơ giới - Phòng VAR) 14 năm tù về tội nhận hối lộ.

Các bị cáo còn lại bị tuyên phạt từ 1 năm tù nhưng cho hưởng án treo đến 30 năm tù. Có 73/254 bị cáo được tòa sơ thẩm hưởng án treo.

Theo bản án sơ thẩm, các bị cáo vì động cơ vụ lợi đã trực tiếp xâm phạm đến hoạt động đăng kiểm xe cơ giới và phương tiện thủy nội địa. Đây là tham nhũng xảy ra trong phạm vi rộng của cả nước, có tính hệ thống từ Cục đăng kiểm đến phòng, ban đăng kiểm, trung tâm đăng kiểm nhà nước, tư nhân…

Hành vi của các bị cáo dẫn đến mất lòng tin của Nhân dân đến ngành đăng kiểm; gián tiếp gây thiệt hại tính mạng, sức khỏe của con người do các phương tiện đăng kiểm không đủ điều kiện nhưng vẫn tham gia và gây ra tai nạn, để lại hậu quả.

Trong đó, bị cáo Đặng Việt Hà phải chịu trách nhiệm hình sự chung về số tiền nhận hối lộ của Phòng VAR, 9 trung tâm đăng kiểm khối V tại TP.HCM và TP.HCM, trung tâm đăng kiểm khối D, tổng cộng hơn 40,2 tỷ đồng.

Bị cáo Trần Kỳ Hình đã nhận hối lộ hơn 7 tỷ đồng và duyệt cấp thông báo năng lực cho 63 cơ sở đóng tàu không đủ điều kiện cấp theo quy định.

Hội đồng xét xử tuyên tịch thu, sung quỹ nhà nước hơn 86 tỷ đồng và 99.000 USD do các bị cáo và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nộp khắc phục hậu quả.

Hội đồng xét xử nhận định vụ án xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các trung tâm đăng kiểm địa phương là một trong những vụ án tiêu cực nghiêm trọng, có tính chất đặc biệt phức tạp và gây hậu quả rất lớn. Hành vi tiêu cực kéo dài trong thời gian dài và có sự chỉ đạo, phối hợp chặt chẽ giữa các cấp lãnh đạo và nhân viên.

Các hành vi nhận hối lộ, làm giả tài liệu, bỏ qua sai phạm trong đăng kiểm đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn giao thông, môi trường, và làm mất niềm tin của Nhân dân vào cơ quan nhà nước.

Hội đồng xét xử xác định các bị cáo như ông Đặng Việt Hà (cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm) và các lãnh đạo trung tâm đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức, chỉ đạo và thực hiện hành vi phạm tội. Riêng ông Hà bị kết luận là chủ mưu, hưởng lợi lớn nhất, và phải chịu trách nhiệm hình sự chính.

Hội đồng xét xử nhấn mạnh rằng vụ án này là sự cấu kết có tổ chức, trong đó các bị cáo đã sử dụng vị trí công tác để trục lợi cá nhân, vi phạm nghiêm trọng đạo đức công vụ. Một số bị cáo đã nộp lại tiền để khắc phục hậu quả, nhưng Hội đồng xét xử vẫn đánh giá đây là những hành vi mang tính hình thức, không thể làm giảm nhẹ tính chất nghiêm trọng của vụ án.

Vụ án được đánh giá là điển hình của tình trạng tham nhũng có hệ thống và cần xử lý nghiêm minh để răn đe và làm gương trong lĩnh vực quản lý nhà nước.