Bộ GTVT thống nhất phương án không tiếp tục sử dụng trạm thu phí Km 286+397 Quốc lộ 1 để hoàn vốn cho toàn bộ Dự án.

Chốt phương án dời trạm

Cho đến thời điểm này, việc chuyển trạm thu phí cho Dự án BOT xây dựng Quốc lộ 1 đoạn tránh TP. Thanh Hóa (Dự án BOT Tuyến tránh TP. Thanh Hóa) từ trạm Bỉm Sơn (Km 286+397, Quốc lộ 1) về đặt tại tuyến tránh phía Tây - hạng mục bổ sung từ năm 2016 và hoàn thành vào tháng 12/2018 sẽ rất khó có thể bị đảo ngược.

Vào giữa tuần trước, Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) trong vai trò là cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã phát Công văn số 6916/BGTVT - ĐTCT gửi Tổng cục Đường bộ Việt Nam yêu cầu đơn vị này khần trương thực hiện chỉ đạo của Chính phủ đối với việc triển khai thu phí hoàn vốn Dự án BOT Tuyến tránh TP. Thanh Hóa.

Theo ông Lê Đình Thọ, Thứ trưởng Bộ GTVT, ngày 19/6/2019, Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình và Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng đã chủ trì buổi họp xử lý tồn tại, bất cập tại các dự án BOT ngành GTVT (Thông báo số 108/TB-VPCP ngày 26/6/2019 của Văn phòng Chính phủ). Kết luận cuộc họp, liên quan đến trạm thu phí Bỉm Sơn thuộc Dự án Tuyến tránh TP. Thanh Hóa, lãnh đạo Chính phủ đã chỉ đạo “khẩn trương nghiên cứu, triển khai phương án di dời trạm về tuyến tránh theo quy định; không để xảy ra tình trạng mất an ninh trật tự và ùn tắc giao thông trên địa bàn”. 

Để triển khai Thông báo số 108/TB-VPCP, Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục Đường bộ Việt Nam chủ trì, phối hợp với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án và các cơ quan chức năng của tỉnh Thanh Hóa, khẩn trương nghiên cứu, lựa chọn vị trí phù hợp để di dời trạm Bỉm Sơn về tuyến tránh phía Tây TP. Thanh Hóa thu phí hoàn vốn. Thời hạn trình kết quả nghiên cứu được Bộ GTVT ấn định là trước ngày 5/8/2019.

Được biết, một công văn có nội dung gần tương tự cũng đã được Bộ GTVT gửi tới UBND tỉnh Thanh Hóa (Công văn số 6917/BGTVT - ĐTCT) - nơi từng đóng vai trò kiến nghị đầu tư Dự án BOT Tuyến tránh TP. Thanh Hóa, cũng như hạng mục phát sinh tuyến tránh phía Đông đang gặp khó khăn trong việc thu phí hoàn vốn.

Điểm khác biệt duy nhất tại Công văn số 6917 là, Bộ GTVT đề nghị UBND tỉnh Thanh Hóa xem xét, có ý kiến về việc hỗ trợ kinh phí giải phóng mặt bằng tuyến tránh phía Tây thành phố Thanh Hóa đoạn Km 0 - Km 6 (khoảng 250 tỷ đồng) từ nguồn ngân sách của địa phương.

Được biết, không phải ngẫu nhiên mà Bộ GTVT lại đưa ra đề xuất nói trên, bởi theo tính toán của đơn vị tư vấn, phương án di dời trạm Bỉm Sơn về tuyến tránh phía Tây TP. Thanh Hóa để thu phí hoàn vốn rất khó khả thi do lưu lượng theo hướng Bắc - Nam đã phân lưu tuyến tránh phía Đông và Quốc lộ 1 song hành.

Dự án BOT Tuyến tránh TP. Thanh Hóa được thực hiện theo hình thức BOT (tuyến phía Đông và bổ sung đầu tư bổ sung hạng mục đường vành đai phía Tây TP. Thanh Hóa (giai đoạn I) đoạn Km 0 - Km 6 có tổng mức đầu tư 1.836,57 tỷ đồng, trong đó, vốn tư nhân là 1.695,55 tỷ đồng; vốn đầu tư nhà nước là 141,02 tỷ đồng.

Bấp bênh

Được biết, chỉ đạo mới nhất của hai Phó thủ tướng Chính phủ đối với Dự án BOT Tuyến tránh TP. Thanh Hóa là khá gần với phương án được Bộ trưởng Bộ GTVT chỉ đạo Tổng cục  Đường bộ Việt Nam thực hiện cách đây hơn 2 tháng.

Cụ thể, trong Thông báo số 164/TB - BGTVT thông báo kết luận Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể tại cuộc họp về Dự án Tuyến tránh TP. Thanh Hóa vừa được tổ chức vào ngày 13/5/2019, người đứng đầu Bộ GTVT đã giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam chủ trì, phối hợp các cơ quan tham mưu thuộc Bộ, khẩn trương tổ chức đàm phán với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án để thống nhất quyết toán dứt điểm hạng mục tuyến tránh phía Đông TP. Thanh Hóa.

Liên quan đến phương án hoàn vốn hạng mục đường vành đai phía Tây TP. Thanh Hóa (đoạn Km 0 - Km 6), một trong những điểm có nguy cơ trở thành điểm nóng BOT, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng, trong giai đoạn trước đây, Thủ tướng Chính phủ đã chấp thuận bổ sung tuyến tránh phía Tây vào Dự án Tuyến tránh TP. Thanh Hóa. Do vậy, việc cùng sử dụng trạm thu phí Km 286+397 Quốc lộ 1 (trạm Bỉm Sơn) để hoàn vốn cho tuyến tránh phía Đông và tuyến tránh phía Tây TP. Thanh Hóa là phù hợp. 

Tuy nhiên, thực hiện Nghị quyết số 437/NQ -UBTVQH14 ngày 21/10/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, một số nhiệm vụ và giải pháp tiếp tục hoàn thiện và đẩy mạnh việc thực hiện chính sách pháp luật về đầu tư và khai thác các công trình giao thông theo hình thức, việc sử dụng trạm thu phí Km 286+307 cách Dự án gần 40 km là không phù hợp.

“Bộ GTVT thống nhất phương án không tiếp tục sử dụng trạm thu phí Km 286+397 Quốc lộ 1 để hoàn vốn cho toàn bộ Dự án”, ông Thể cho biết.

Lãnh đạo Bộ GTVT giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam chủ trì phối hợp với các cơ quan tham mưu thuộc Bộ, đại diện cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Ban Quản lý dự án 2), nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án và các cơ quan chức năng của tỉnh Thanh Hóa, xác định vị trí phù hợp để di chuyển trạm thu phí Bỉm Sơn về tuyến tránh phía Tây TP. Thanh Hóa thu phí hoàn vốn cho dự án; trong đó lưu ý tận dụng tối đa vật tư, thiết bị của trạm Bỉm Sơn để tiết giảm kinh phí.

“Tổng cục Đường bộ Việt Nam có trách nhiệm phối hợp với với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án giám sát chặt chẽ doanh thu thu phí trong khoảng 12 tháng (kể từ thời điểm bắt đầu thu phí), để đánh giá khả năng hoàn vốn nhằm xây dựng các phương án bảo đảm hiệu quả tài chính cho Dự án”, ông Thể chỉ đạo.

Hiện chưa rõ quan điểm của nhà đầu tư đối với chỉ đạo mới đây của Chính phủ, tuy nhiên, trong văn bản gửi tới Bộ GTVT vào đầu tháng 7/2019, ông Vũ Quang Hội, Chủ tịch HĐQT Công ty CP BOT Đường tránh Thanh Hóa vẫn bảo lưu quyết liệt quan điểm cần thực hiện đúng quy định tại Hợp đồng BOT với điều khoản quan trọng nhất là nhà đầu tư được quyền thu phí phí hoàn vốn tại trạm thu phí Km 286+397 Quốc lộ 1. Vị trí này, theo ông Hội, cũng là cơ sở để doanh nghiệp thương thảo, ký hợp đồng tín dụng cho Dự án với các ngân hàng.