Báo Đầu tư điện tử - Baodautu.vn vừa qua đăng bài viết "Kiên Giang rắc rối một chợ có hai chủ", nêu lên những bấp hợp lý trong việc quy hoạch chợ Bắc Sơn, TP. Rạch Giá. Qua tìm hiểu các tài liệu cho thấy, UBND TP. Rạch Giá tự sửa quy hoạch chi tiết đã được UBND tỉnh chấp thuận trước đó. Đây là nguyên nhân chính khiến nhiều tiểu thương hiện nay không muốn vào chợ buôn bán do sợ ế ẩm, vì chợ bị thu nhỏ lại, đồng thời bố trí nằm sâu trong góc khuất của khu dân cư mới trong dự án.

Diện tích nhà phố tăng, diện tích đất chợ giảm

Vào đầu năm 2011, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang ký chấp thuận theo Tờ trình của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh về việc xin chủ trương đầu tư mở rộng và xây dựng giai đoạn 2 chợ Bắc Sơn, với tổng diện tích đất trên 17.000 m2 có mặt tiền đường Ngô Quyền dài trên 150 m và tiếp giáp bên hông chợ Bắc Sơn hiện hữu. Trong đó đất xây dựng nhà phố 4.384 m2 (27,5%) được giao theo phương thức sử dụng quỹ đất tạo vốn xây dựng hạ tầng toàn dự án. Số diện tích còn lại làm đường giao thông và khu chợ thương mại dịch vụ (theo phương thức cho thuê đất chợ) nằm ở vị trí mặt tiền dự án đường Ngô Quyền đúng theo công văn thoả thuận của Sở Xây dựng Kiên Giang về điều chỉnh quy hoạch (tỷ lệ 1/500).

Đây là quỹ đất công do UBND TP. Rạch Giá quản lý và làm chủ đầu tư Dự án Khu dân cư và mở rộng chợ Bắc Sơn giai đoạn 2. Do dự án mở rộng này liền kề với Dự án chợ Bắc Sơn cũ (6.088 m2), trước đây đã giao Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng Kiên Giang (tên thường gọi là Công ty Tư vấn 2) làm nhà đầu tư theo hình thức BOT (đầu tư - khai thác - chuyển giao). Theo đó, Dự án mở rộng lần này được UBND tỉnh chấp thuận giao Công ty Tư vấn 2 làm nhà đầu tư theo phương thức đổi đất lấy cơ sở hạ tầng.

Ngày 4/11/2011, UBND TP. Rạch Giá ban hành Quyết định điều chỉnh cục bộ quy hoạch lần 2 với Dự án chợ Bắc Sơn giai đoạn 2 tăng thêm 1.300 m2 về phía Tây Bắc. Theo đó, diện tích khu chợ và vị trí công năng không thay đổi.

Thế nhưng, vào ngày 23/5/2013, Phó chủ tịch UBND TP. Rạch Giá, ông Nguyễn Văn Hôn ký Quyết định số 208/QĐ-UBND và phê duyệt quy hoạch lần 3 với nội dung thay đổi diện tích và vị trí công năng trong toàn dự án mà không có công văn thoả thuận quy hoạch của Sở Xây dựng như những lần trước.

Cụ thể, tăng diện tích khu nhà phố từ 27,5% (4.384 m2) toàn dự án lên gần 36% (6.556,7 m2); diện tích giao thông từ 27,2% (5.915 m2) xuống còn 19,6% (3.588 m2); đặc biệt đất khu chợ - dịch vụ thương mại công cộng (gọi chung là chợ) giảm từ 44,4% xuống chỉ còn 9,4%. Tức là diện tích quy hoạch đất chợ trước đó được Sở Xây dựng và Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt là 9.639 m2, thì nay đã bị chính quyền TP. Rạch Giá tự ý cắt nhỏ lại chỉ còn 1.725 m2 để nhường chỗ cho nhà phố.

Không dừng lại đó, UBND TP. Rạch Giá còn bố trí chợ nằm góc khuất sâu trong dự án, cách xa mặt tiền đường chính Ngô Quyền. Trong khi trước đó, diện tích 9.636 m2 khu vực chợ nằm phía trước mặt đường Ngô Quyền (liền kề bên hông với chợ hiện hữu) và đối diện với bờ sông được Sở Xây dựng và UBND tỉnh chấp thuận trong quy hoạch, thì nay đã bị thay thế bằng các dãy nhà phố dân cư.

Có hay không văn bản thoả thuận quy hoạch của Sở Xây dựng?

Qua trao đổi, ông Nguyễn Văn Hôn, Phó chủ tịch UBND TP. Rạch Giá cho biết, Quyết định và phê duyệt thay đổi quy hoạch các lần đều có văn bản thoả thuận của Sở Xây dựng theo đúng quy định pháp luật, và đề nghị phóng viên gặp bộ phận chuyên môn sẽ được cung cấp.

Phóng viên Báo Đầu tư điện tử - Baodautu.vn đã gặp ông Dương Hồng Tuấn, Trưởng phòng Quản lý đô thị TP. Rạch Giá (người vừa nhậm chức) và được ông Tuấn cung cấp và xác nhận: "Các lần điều chỉnh cục bộ trước thì có, nhưng lần phê duyệt thứ 3, cụ thể là Quyết định thay đổi quy hoạch số 208/QĐ-UBND ngày 23/5/2013 do Phó chủ tịch UBND TP. Rạch Giá Nguyễn Văn Hôn ký hiện đang triển khai thi công là thiếu văn bản thoả thuận quy hoạch của Sở Xây dựng".

Tìm hiểu vấn đề này, phóng viên Báo Đầu tư điện tử - Baodautu.vn gặp gỡ, trao đổi với Trưởng Ban pháp chế Sở Xây dựng Kiên Giang, ông Trần Hữu Lợi. Ông Lợi cho biết, sau khi phân cấp giao cho chính quyền cấp huyện - thị và thành phố ký Quyết định phê duyệt quy hoạch dự án thì phải có văn bản thoả thuận quy hoạch của Phòng quản lý Kiến trúc Quy hoạch xây dựng - Sở Xây dựng.

"Quy hoạch ban đầu của Dự án Khu dân cư và chợ Bắc Sơn giai đoạn 2 ở TP. Rạch Giá đã có văn bản thoả thuận của Sở Xây dựng và UBND tỉnh chấp thuận. Nếu sau đó UBND TP. Rạch Giá ký Quyết định phê duyệt thay đổi quy hoạch mà không có văn bản thoả thuận của Phòng quản lý Kiến trúc Quy hoạch xây dựng - Sở Xây dựng là không phù hợp với Luật Xây dựng và Luật Quy hoạch hiện hành", ông Lợi nói.

Giải thích về lý do thay đổi quy hoạch, Phó chủ tịch UBND TP. Rạch Giá, ông Nguyễn Văn Hôn cho biết là xuất phát từ yêu cầu của nhà đầu tư nhằm cân đối hiệu quả kinh tế của dự án. Tuy vậy, ông Hôn cũng cho rằng, UBND TP. Rạch Giá ngoài miễn tiền thuê đất chợ những năm đầu theo qui định ưu đãi đầu tư, nếu cần thiết sẽ sẵn sàng cho nhà đầu tư kéo dài thời gian khai thác chợ (BOT) hơn 25 năm để thu hồi vốn.

"Ngoài lý do cân đối hiệu quả kinh tế trong dự án của nhà đầu tư, UBND TP. Rạch Giá cũng đồng ý thu nhỏ quy mô chợ cho hợp lý với thực tế đã khảo sát vào thời điểm lập dự án. Đồng thời việc dời vị trí chợ vào sâu phía bên trong dự án là nhằm giảm áp lực giao thông trước mặt tiền dự án là đường Ngô Quyền", ông Hôn lý giải.

Trong khi đó, theo đại diện đạo nhà đầu tư (Công ty Tư vấn 2), đồng thời là đơn vị tư vấn lập quy hoạch dự án này, đơn vị tư vấn đưa ra nhiều phương án quy hoạch, còn việc lựa chọn phương án nào phù hợp là quyền của UBND TP. Rạch Giá phê duyệt.

Cuối cùng thì diện tích chợ Bắc Sơn Giai đoạn 2 đã xây xong chỉ có 1.400 m2, bao gồm sân và đường đi trong chợ, khả năng bố trí tối đa hơn 100 lô sạp (2m x 3m). Trong khi đó, quy hoạch ban đầu. chợ Bắc Sơn giai đoạn 2 có tới 9.639 m2 được Sở Xây dựng và Chủ tịch UBND tỉnh chấp thuận có sức chứa hàng ngàn lô sạp, đủ di dời các tiểu thương trên đường Lạc Long Quân và Huỳnh Mẫn Đạt gần đó để trả lại lòng lề đường. Vì vậy. nhiều tiểu thương hiện nay bức xúc cho rằng, chợ Bắc Sơn giai đoạn 1 đã quá tải từ nhiều năm qua, nay chợ Bắc Sơn giai đoạn 2 chưa đi vào hoạt động thì cũng quá tải, không đủ đáp ứng phục vụ dân sinh và hạ tầng xã hội ở địa phương.