Ngày 18/6, chia sẻ tại buổi gặp mặt các cơ quan thông tấn báo chí nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế cho biết, hiện nay ngành Thuế đang triển khai quản lý hộ kinh doanh theo hướng hiện đại hóa, minh bạch hóa dòng tiền, thông qua việc kết nối dữ liệu từ hóa đơn điện tử và máy tính tiền. 

Tuy nhiên, phạm vi áp dụng không phải với tất cả các hộ kinh doanh, càng không bao gồm những người buôn bán nhỏ lẻ, tự phát như hàng rong, quán cóc vỉa hè, tiểu thương nhỏ ở chợ dân sinh…

“Tôi xin nhấn mạnh rằng chính sách này không áp dụng với tất cả các hộ kinh doanh. Có thông tin cho rằng cả những người bán hàng rong, bán nước vỉa hè, bán thịt, bán rau ngoài chợ… cũng phải dùng hóa đơn điện tử, điều này là không đúng”, ông Mai Sơn nói.

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục thuế chia sẻ tại Hội nghị.

Lãnh đạo Cục Thuế cho biết thêm, trong tổng số hơn 3,64 triệu hộ kinh doanh, chỉ có chưa đầy 100.000 hộ có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm thuộc diện đang được triển khai kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. Trong đó, hơn một nửa đã kê khai và sử dụng hóa đơn điện tử từ trước, còn lại khoảng 37.000 hộ đang tiếp tục triển khai.

Lâu nay việc thu thuế với hộ kinh doanh là mức thuế khoán, được xác định theo tỷ lệ doanh thu trên cơ sở dữ liệu của cơ quan thuế kết hợp với dữ liệu thực tế của hộ kinh doanh. Các tỷ lệ này được áp dụng ổn định suốt hàng chục năm qua và chưa có thay đổi kể cả khi triển khai hóa đơn điện tử.

Hiện nay, hộ kinh doanh cần một hệ thống mà chỉ cần nhập dữ liệu đơn giản là có thể ra ngay báo cáo, kết quả kinh doanh. Không cần đào tạo chuyên sâu, không cần thuê kế toán. Nếu không tự làm, có thể sử dụng dịch vụ của các đại lý thuế. Ví dụ  như ở nước ngoài, một đại lý có thể hỗ trợ hàng chục hộ, doanh nghiệp với chi phí rất phù hợp với quy mô hoạt động của họ. 

Theo ông Sơn, muốn làm được việc đó thì phải nghiên cứu rất nhiều. Đây là cả một lộ trình. Hiện tại, ngành Thuế đang triển khai với nhóm hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm. Mục tiêu của việc chuyển đổi này là tạo ra sự công bằng trong môi trường kinh doanh, thông qua việc thay đổi nhận thức, tư duy của các hộ kinh doanh.

Đồng thời, công tác quản lý nhà nước cũng đang dần thay đổi, hướng đến mục tiêu phục vụ tốt hơn cho sự phát triển xã hội. Đặc biệt là trong việc đảm bảo nguồn gốc hàng hóa, an toàn vệ sinh thực phẩm, những yếu tố gắn bó mật thiết với đời sống hằng ngày của người dân.

Toàn cảnh buổi Hội nghị.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, có những vấn đề về mặt tâm lý xã hội do người dân chưa hiểu rõ chính sách hoặc chưa được tiếp cận thông tin đầy đủ. Vì vậy, thời gian qua, ngành Thuế đã tổ chức rất nhiều hội nghị, liên tục rà soát, tăng cường công tác tuyên truyền. 

Thậm chí, cử cán bộ, công chức thuế trực tiếp đến từng hộ kinh doanh, từng đơn vị, làm việc với các nhà cung cấp giải pháp công nghệ, tìm ra những giải pháp phù hợp nhất, tiết kiệm, hiệu quả, đúng quy mô nhằm hỗ trợ các hộ kinh doanh vận hành hệ thống một cách hợp lý; giảm thiểu chi phí, đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh diễn ra bình thường, có tích lũy, có khả năng nuôi sống người lao động.

“Chúng tôi đang nghiên cứu, tham mưu điều chỉnh chính sách theo hướng tạo điều kiện thuận lợi để hộ kinh doanh có thể chuyển lên doanh nghiệp một cách đơn giản, ít phiền hà. Thực tế, ở nhiều nước không còn hình thức hộ kinh doanh như ở Việt Nam, mà đều có những mô hình doanh nghiệp siêu nhỏ, có thể là doanh nghiệp tư nhân, có hạch toán riêng, rõ ràng hơn. Đây là thông lệ quốc tế mà chúng tôi đang học hỏi để áp dụng phù hợp với bối cảnh Việt Nam”, ông Sơn nói.

Lãnh đạo Cục Thuế cho biết thêm, mục tiêu cuối cùng là thúc đẩy sự minh bạch. Bởi nếu trong 10 hộ kinh doanh mà có 2 - 3 hộ không rõ nguồn gốc xuất xứ hàng hóa, hoạt động không đúng quy định, thì ngay lập tức sẽ tạo ra sự thiếu công bằng, ảnh hưởng tới toàn bộ môi trường kinh doanh. Những hộ làm đúng có thể sẽ mất niềm tin, có tâm lý hoài nghi, thậm chí học theo những hành vi sai lệch. Điều này gây hệ lụy cho cả xã hội, người tiêu dùng phải đối mặt với những rủi ro về hàng hóa không đảm bảo chất lượng.