Trường Đại học Bách khoa Hà Nội  có tên trong danh sách các cơ quan chưa xử lý dứt điểm tình trạng bị lấn chiếm về nhà, đất kéo dài qua các năm.

Một số đơn vị thuộc Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam sử dụng tài sản đất còn chưa đúng quy định, liên kết, hợp tác góp vốn kinh doanh có nguy cơ mất kiểm soát về quản lý diện tích đất được giao. Tòa án nhân dân tối cao có 19 cơ sở nhà, đất không có nhu cầu sử dụng, hiện đang cho mượn, bỏ trống, sử dụng không đúng theo quy định...

Đó chỉ là vài trong số rất nhiều vi phạm về quản lý nhà đất của không ít bộ, ngành được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra trong báo cáo tổng hợp kết quả kiếm toán năm 2020 vừa được gửi đến các vị đại biểu Quốc hội.

Báo cáo nêu rõ, một số bộ, cơ quan trung ương chưa xử lý dứt điểm tình trạng bị lấn chiếm về nhà, đất kéo dài qua các năm.

Theo báo cáo, tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Miền Nam có 241,6 ha đất đang tranh chấp.

Chẳng hạn, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội - Bộ Giáo dục và đào tạo: ô số 4 diện tích 124,25m2 do 6 hộ gia đình lấn chiếm, ô số 13 với diện tích 4.843,6m2 do Công ty ICD sử dụng cho thuê ở mặt tiền sát cổng parabol (2.188,3m2), ngoài ra còn có các hộ dân và ông Trịnh Văn Tiến lấn chiếm trái phép một phần diện tích sau nhà D9. Ngày 1/7/2015 UBND thành phố Hà Nội đã có Quyết định số 3036/QĐ-UBND về việc thu hồi đối với diện tích trên, tuy nhiên đến thời điểm kiểm toán vẫn chưa thu hồi được.

Thuộc Bộ Giao thông Vận tải, Cơ sở Đào tạo Lái xe phường Phú Thịnh, Sơn Tây thuộc Trường Cao đẳng GTVT Trung Ương I có 140,5 m2 bị gia đình người dân chiếm dụng từ năm 1996.

Bộ Nội vụ chưa hoàn thành việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 2 đơn vị thuộc Cục Văn thư lưu trữ nhà nước (Trung tâm LTQG II - 113 Đông Hưng Thuận, Quận 12, TP.HCM, Trung tâm LTQG IV - K2 Đà Lạt) giao cho cán bộ, viên chức sử dụng đến nay chưa thu hồi được. Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn thì Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam có 407,2 ha đất lấn chiếm; Viện Khoa học kỹ thuật nông nghiệp Miền Nam có 241,6 ha đất đang tranh chấp...

Chưa hoàn thành việc sắp xếp lại, xử lý nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước có Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, đến thời điểm 31/12/2019 mới có 114/505 cơ sở nhà đất đã thực hiện rà soát, kê khai, sắp xếp lại nhà đất (tương đương 22,5%), trong đó mới có 99 cơ sở nhà đất đã được Bộ Tài chính phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý tài sản công là nhà đất.

Ủy ban Dân tộc có 4 cơ sở nhà đất đang quản lý sử dụng nhưng trong đó 01 cơ sở (80-82 Phan Đình Phùng) chưa được cấp có thẩm quyền giao quyền sử dụng đất, 2 cơ sở chưa được phê duyệt phương án sắp xếp lại...

Đáng chú ý, ngay cả Bộ Tài nguyên - Môi trường cũng chưa thực hiện đầy đủ nhiệm vụ về lập báo cáo kê khai và đề xuất phương án sắp xếp lại, xử lý đối với 87/680 cơ sở nhà, đất đang quản lý, sử dụng, gửi cơ quan quản lý cấp trên theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định số 167/2017/NĐ-CP.

Thực hiện liên doanh, liên kết, cho thuê, mượn đất không đúng quy định cũng là vi phạm được nêu tại  báo cáo kiểm toán. Theo đó, một số đơn vị thuộc Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam sử dụng tài sản đất còn chưa đúng quy định, liên kết, hợp tác góp vốn kinh doanh có nguy cơ mất kiểm soát về quản lý diện tích đất được giao.

Danh sách các đơn vị vi phạm kéo dài gần một trang với hàng chục bộ, đơn vị thuộc bộ được điểm danh.

Thuộc quản lý của Bộ Văn hoá, thể thao và du lịch, tính đến thời điểm 31/12/2019 có 33 đơn vị sử dụng tài sản thực hiện liên kết kinh doanh cơ sở vật chất thời gian từ 01 đến 10 năm, mục đích liên kết hoạt động dịch vụ (café và dịch vụ phụ trợ…), tổng số tiền thu được từ hoạt động này trong năm 2019 là 117,383 tỷ đồng trong đó số thu tại các đơn vị được Bộ này chấp thuận là 68,272 tỷ đồng, số thu của các đơn vị chưa có đề án sử dụng tài sản công vào mục đích cho thuê là 49,111 tỷ đồng, một số nội dung chưa đúng theo quy định như: Ký hợp đồng cho thuê đất, tài sản trên đất nhưng giá cho thuê chưa thực hiện đấu giá theo Điều 46 Nghị định số 151/2017/NĐ-CP (Liên đoàn Xiếc Việt Nam, Nhà hát Múa rối Việt Nam, Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam, Trường Cao đẳng Du lịch Hà Nội...)

Theo kết quả kiểm toán, hiệu quả sử dụng tài sản là nhà, đất chưa cao là Toà án nhân dân tối cao với 9 cơ sở nhà, đất dôi dư đang làm thủ tục bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất đã có văn bản cho phép bán của Bộ Tài chính, đến nay chưa thực hiện xong. Trong đó có cơ sở nhà đất tại Phường Cao Xanh, TP. Hạ Long tỉnh Quảng Ninh đang cho Công an tỉnh Quảng Ninh mượn từ ngày 11/6/2018, tại thời điểm kiểm toán đơn vị chưa cung cấp được Quyết định chuyển mục đích sử dụng đất, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng của cấp có thẩm quyền đối với các cơ sở nhà đất chuyển quyền sử dụng đất gắn với chuyển mục đích sử dụng đất.

Cục Hàng không Việt Nam đang quản lý cơ sở đất số 200/10/2 phố Nguyễn Sơn, phường Bồ Đề, quận Long Biên, thành phố Hà Nội diện tích 9.075,8m², với mục đích làm khu thể dục thể thao của ngành, song việc giao quản lý và sử dụng cơ sở đất chưa phát huy hiệu quả, Cục đã có Văn bản gửi Bộ GTVT về phương án hoàn trả lại cho địa phương nhưng đến nay chưa nhận được văn bản trả lời.

Kết quả kiểm toán còn cho thấy tại một số địa phương còn tình trạng để đất công bị lấn chiếm hoặc cho thuê kinh doanh sai quy địnhmột số đơn vị sự nghiệp cho thuê tài sản nhưng chưa xây dựng đề án sử dụng tài sản công vào mục đích cho thuê, báo cáo cơ quan, người có thẩm quyền quyết định ; chưa lập phương án, kế hoạch sử dụng đất trình UBND tỉnh phê duyệt đối với diện tích đất quy hoạch đưa ra ngoài diện tích đất rừng giao cho địa phương quản lý.