Một trong những nguyên nhân chính khiến Petrolimex thua lỗ nặng trong quý I/2020 chính là việc phải thực hiện trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho rất lớn.

Kinh doanh “liêu xiêu”

Theo báo cáo kết quả kinh doanh hợp nhất quý I/2020, Tập đoàn Xăng dầu Việt  Nam (Petrolimex, mã PLX, sàn HoSE) đạt doanh thu thuần bán hàng và cung cấp dịch vụ 38.500 tỷ đồng, giảm 3,5% so với cùng kỳ năm trước. Doanh thu giảm vậy, nhưng giá vốn hàng bán không giảm tương ứng, với tổng giá trị trong quý I/2020 là 38.000 tỷ đồng, không thấp hơn bao nhiêu so với tổng giá vốn hàng bán quý I/2019, với 38.200 tỷ đồng. Vậy nên, sự “rơi tự do” của lợi nhuận gộp quý I/2020 tại Petrolimex là điều không thể tránh khỏi, khi chỉ đạt 449,8 triệu đồng, giảm 88% so với quý I/2019.

Mức lợi nhuận gộp quá thấp đã không thể gánh nổi cho Petrolimex các khoản chi phí cơ bản trong kỳ. Theo đó, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trong kỳ bị âm tới 1.703,3 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm trước là dương 1.516,7 tỷ đồng. Trong bối cảnh đó, lợi nhuận sau thuế đã bị âm tới 1.813,2 tỷ đồng, sụt giảm mạnh so với kết quả dương 1.201 tỷ đồng mà doanh nghiệp này đạt được trong quý I/2019.

Một trong những nguyên nhân chính khiến Petrolimex thua lỗ nặng trong quý I/2020 chính là việc phải thực hiện trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho rất lớn. Nếu con số trích lập tại thời điểm đầu năm 2020 chỉ là hơn 56 tỷ đồng, thì mức trích lập tại ngày 31/3/2020 lên tới 1.658,9 tỷ đồng, lớn gấp 29,6 lần thời điểm đầu năm.

Trong khi đó, một số khoản trích lập khác chưa được đại gia này cải thiện trong quý I, thậm chí còn tăng, cũng ít nhiều ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của Petrolimex. Chẳng hạn, trích lập dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi tăng nhẹ từ 423,8 tỷ đồng thời điểm đầu năm lên 459,6 tỷ đồng vào cuối quý I/2020; trích lập dự phòng đầu tư tài chính dài hạn cũng tăng từ 109,5 tỷ đồng lên 123,6 tỷ đồng…

Chờ “gỡ cờ” khi giá dầu hồi phục

Giá dầu trong giai đoạn đầu tháng 5/2020 đã có tín hiệu phục hồi, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp nhập khẩu xăng dầu, trong đó có Petrolimex, có thể tìm được cách “gỡ cờ” sau khi “thua trắng ván” trong quý I/2020. Tuy nhiên, cơ hội này chưa thực sự rõ nét, bởi sau một vài nhịp phục hồi của giá dầu giai đoạn đầu tháng 5, thị trường giao dịch dầu mỏ lại có những phiên giảm điểm do nhu cầu tiêu thụ toàn cầu vẫn ở mức rất thấp.

Khi thị trường biến động rất khó phán đoán, thì việc điều tiết lượng hàng tồn kho sẽ là một bài toán vô cùng hóc búa với các doanh nghiệp và trong cuộc chơi này, họ hiểu khá rõ ý nghĩa của câu thành ngữ “sai một ly, đi một dặm”. Số liệu hàng tồn kho của Petrolimex trong quý I/2020 cho thấy, doanh nghiệp này đang có chiến lược khá thận trọng.

Cụ thể, số dư hàng tồn kho theo nguyên giá tại thời điểm cuối quý I/2020 (chưa trích lập dự phòng) chỉ là 8.418,3 tỷ đồng, giảm 28,8% so với nguyên giá hàng tồn kho đầu năm, bằng khoảng 21,9% so với doanh thu thuần quý I/2020. Đây là lượng hàng gần như chỉ vừa đủ để chủ động nguồn cung ứng xăng dầu theo quy định.

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư về các hành động cụ thể của Petrolimex trước diễn biến phức tạp của giá xăng dầu, ông Nguyễn Quang Dũng, Phó tổng giám đốc Tập đoàn cho biết, Petrolimex đang phải đối mặt với các yếu tố bao gồm cả tác động của giá dầu giảm và nhu cầu xăng dầu bị sụt giảm do ảnh hưởng của Covid-19. Theo đó, Tập đoàn sẽ bám sát diễn biến của dịch bệnh và giải pháp của chính quyền địa phương các cấp để điều hành chính sách bán hàng phù hợp và duy trì mức tồn kho hợp lý, phù hợp với quy định, nhằm giảm thiểu rủi ro khi giá dầu giảm sâu.