Tiềm năng phát triển công nghiệp nặng

Theo báo cáo của UBND tỉnh Quảng Ngãi, tình hình sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh 7 tháng đầu năm 2024 có những dấu hiệu tích cực. GRDP 6 tháng đầu năm 2024 ước đạt hơn 28,3 nghìn tỷ đồng.

Trong đó, giá trị tăng thêm ngành công nghiệp ước đạt hơn 8.000 tỷ đồng. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,2% so với cùng kỳ năm trước. Kim ngạch xuất khẩu tăng 10,7%. Kim ngạch nhập khẩu tăng 18,2%.

Bộ trưởng Bộ Công thương làm việc với tỉnh Quảng Ngãi.

Hiện UBND tỉnh Quảng Ngãi đang phối hợp với Bộ Công Thương trong việc xây dựng đề án Trung tâm Lọc hóa dầu và Năng lượng quốc gia tại KKT Dung Quất. Các dự án Nhà máy điện tuabin khí hỗn hợp Dung Quất I, II và III thuộc Trung tâm Điện khí miền Trung đang được triển khai các bước về hồ sơ, thủ tục.

Quảng Ngãi cũng đang triển khai thực hiện quy hoạch quốc gia về năng lượng, khoáng sản như: Chiếc lược phát triển năng lượng quốc gia Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; thực hiện các giải pháp đảm bảo cung ứng điện năm 2024 và các năm tiếp theo.

Quảng Ngãi đề nghị Bộ Công Thương quan tâm, tạo điều kiện để địa phương hình thành Trung tâm Lọc hóa dầu và Năng lượng quốc gia ở KKT Dung Quất; kêu gọi đầu tư các dự án về lĩnh vực hóa dầu, hóa chất. Tỉnh cũng kiến nghị Bộ Công Thương phối hợp, kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư sớm ban hành hướng dẫn để địa phương có cơ sở triển khai lựa chọn các chủ đầu tư thực hiện các dự án điện nói chung và thủy điện nói riêng. Chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) khẩn trương thực hiện đầu tư xây dựng các công trình đường dây và TBA 220kV, 110kV theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt để các dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh phát huy hiệu quả và triển khai đảm bảo tiến độ được duyệt.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng, hạ tầng giao thông kết nối phát triển đa phương thức cả về đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường hàng không, có thể nói Quảng Ngãi có tiềm năng to lớn phát triển kinh tế biển phát triển năng lượng và các ngành thương mại, dịch vụ logistics, du lịch biển...

Đặc biệt, Nhà máy lọc dầu Dung Quất tại Quảng Ngãi đã và đang trở thành một trong những trung tâm năng lượng chiến lược của đất nước với mức cung ứng 1/3 sản lượng sản phẩm xăng dầu cho cả nước.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại buổi làm việc với tỉnh Quảng Ngãi.

Thời gian qua, cấp ủy, chính quyền địa phương đã khai thác khá tốt các tiềm năng, lợi thế để tạo động lực thu hút đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, nâng tỷ trọng các ngành công nghiệp và thương mại dịch vụ chiếm gần 80% GRDP của tỉnh.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ trưởng nhìn nhận lĩnh vực công thương tỉnh Quảng Ngãi vẫn còn những hạn chế, khó khăn, thách thức cần tập trung khắc phục.

Trước hết, tỉ trọng ngành công nghiệp chiếm tỷ trọng lớn trong GRDP của tỉnh nhưng cơ cấu các lĩnh vực trong ngành công nghiệp còn mất cân đối nghiêm trọng, phụ thuộc nhiều vào lĩnh vực lọc, hóa dầu; công nghiệp khai khoáng phát triển chưa tương xứng với tiềm năng. Một số dự án lớn trong lĩnh vực công nghiệp, năng lượng trên địa bàn vẫn còn vướng mắc. Chuỗi liên kết giữa ngành lọc, hoá dầu với các ngành hạ nguồn, nguyên liệu còn hạn chế, công nghiệp phụ trợ phát triển còn chậm. Thiếu nhân lực chất lượng cao tại chỗ, đa số vẫn là lao động phổ thông, trình độ và tay nghề thấp; Phát triển kinh tế biển chưa xứng với tiềm năng, chưa tạo động lực chính cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Tập trung rà soát tháo gỡ những khó khăn

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị tỉnh Quảng Ngãi tập trung rà soát tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của những dự án trọng điểm đang triển khai trên địa bàn như dự án Đóng tàu Dung Quất, 3 nhà máy điện khí, nhà máy Lọc hóa dầu Bình Sơn; rà soát, tháo gỡ các quy định, thủ tục hành chính, quy chuẩn, tiêu chuẩn, điều kiện kinh doanh không phù hợp, giúp giảm chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Ngãi cần khẩn trương triển khai thực hiện các Quy hoạch ngành quốc gia thuộc lĩnh vực năng lượng, khoáng sản trên địa bàn. Theo đó, đến năm 2030, trên địa bàn tỉnh được quy hoạch 20 dự án nguồn điện; 15MW điện rác; 39 MW điện mặt trời mái nhà; 20 dự án lưới điện và 35 điểm mỏ khoáng sản (gồm Titan, Vàng, Sắt, Thiếc, Wolfram, Grafit, Caolanh, khoáng nóng,...). Đến nay tỉnh đã có đầy đủ cơ sở để triển khai các dự án trên nên cần đẩy nhanh tiến độ lựa chọn các nhà đầu tư đủ năng lực để triển khai, bảo đảm đưa các dự án vào vận hành đúng tiến độ theo quy hoạch đã được phê duyệt, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, tỉnh Quảng Ngãi cũng cần đẩy mạnh cơ cấu lại ngành công nghiệp theo hướng hiện đại, nâng cao đóng góp của sản xuất công nghiệp trong GRDP địa phương. Tập trung rà soát, sửa đổi, bổ sung các cơ chế chính sách của địa phương, bảo đảm đồng bộ, khả thi; đồng thời, áp dụng linh hoạt các mô hình đầu tư có hiệu quả để huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông kết nối, hạ tầng logistics và hạ tầng các khu công nghiệp quan trọng đã được thành lập, đặc biệt là khu kinh tế Dung Quất để đẩy mạnh thu hút đầu tư, nhất là các ngành công nghiệp sử dụng công nghệ cao, có giá trị gia tăng lớn.

Đặc biệt, chủ động thúc đẩy mối liên kết giữa Khu kinh tế Dung Quất với Khu kinh tế mở Chu Lai để hình thành Trung tâm công nghiệp ven biển trọng điểm của khu vực duyên hải Trung Bộ và cả nước; đồng thời, xây dựng Dung Quất trở thành Trung tâm Lọc hóa dầu và Năng lượng Quốc gia.

"Thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ giao, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với UBND tỉnh Quảng Ngãi xây dựng và triển khai Đề án Trung tâm lọc, hóa dầu và năng lượng quốc gia tại Khu kinh tế Dung Quất", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Đồng thời, Bộ trưởng cũng yêu cầu hai đơn vị thuộc Bộ là Vụ Dầu khí và Than, Cục Kỹ thuật an toàn và Môi trường công nghiệp ủng hộ địa phương theo tinh thần linh hoạt và cùng làm.