Ông Đặng Thành Tâm, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc

1.

Cho đến giờ, năm 2023 dường như vẫn chưa thể kết thúc trong những bài tính của ông Đặng Thành Tâm và nhiều doanh nhân. Xung đột Nga - Ukraine trở nên khốc liệt và tiêu tốn hơn, xung đột vũ trang khá nghiêm trọng giữa Israel và lực lượng Hamas lại đến. Thế giới thêm chao đảo, đặt cộng đồng doanh nghiệp trước nhiều rủi ro và bất ổn.

Trong bối cảnh này, ông Tâm nhìn nhận, Việt Nam có thêm những yếu tố thuận lợi nhất định. Đặc biệt, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đã dẫn đến một làn sóng dịch chuyển đầu tư từ Trung Quốc sang các nước khác, trong đó có Việt Nam, để tránh rủi ro hàng hóa xuất vào Mỹ bị đánh thuế cao.

“Điều này giúp đầu tư nước ngoài vào Việt Nam giữ được nhịp độ nhất định”, ông Tâm tin tưởng. Tuy vậy, ông cũng thừa nhận, sẽ chỉ một số doanh nghiệp được hưởng lợi, còn rất nhiều doanh nghiệp khác gặp khó khăn, đặc biệt là các doanh nghiệp đầu tư bất động sản nhà ở. Tổng công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc có mặt ở đủ trạng thái.

Có thể nói, Kinh Bắc ở trong nhóm doanh nghiệp hưởng lợi, với một năm vượt bão thành công. Tuy ông Tâm xác định rõ không hề dễ dàng, nhưng doanh nghiệp đã đạt được kết quả đó nhờ kế hoạch khá hoàn chỉnh, dự trù được các tình huống xảy ra.

Dù lạc quan hay bi quan, doanh nghiệp cũng phải xây dựng được những đường hướng chính sách, chiến lược một cách hết sức cụ thể. Đây là điểm mấu chốt để khi khó khăn xảy ra, doanh nghiệp có thể chủ động điều chỉnh để giảm thiểu thiệt hại.

Năm 2023, ông Tâm đã thống nhất với Ban lãnh đạo Kinh Bắc thu xếp nguồn lực tài chính trả nợ trước hạn trái phiếu doanh nghiệp dù khoản vay này đã được xây dựng kế hoạch dòng tiền rất chắc chắn. Đến ngày 22/6/2023, Kinh Bắc đã trả hết 3.900 tỷ đồng nợ trái phiếu doanh nghiệp.

Thực tế, khi nhà đầu tư có niềm tin vào doanh nghiệp, họ sẽ không ngại rót vốn. Chính trong việc mua lại trước hạn trái phiếu của Kinh Bắc, khoảng một nửa số trái chủ đã không bán trước hạn trái phiếu vì họ tin vào doanh nghiệp, muốn đợi đến ngày đáo hạn trái phiếu để hưởng nguyên lãi. Vì thế, Kinh Băc cũng chịu thiệt hại một khoản chi phí tài chính,  do đã để dành sẵn nguồn tiền lãi suất thấp để chi trả.

Sau khi xây dựng được kế hoạch, vấn đề tiếp theo là xác định cách thức thực hiện kế hoạch đó (bao gồm cả việc chuẩn bị một nguồn nhân lực đầy đủ và khả năng tài chính lành mạnh) và quyết liệt thực hiện chương trình hành động đã đề ra.

Ông cũng không giấu quan điểm phải hành động thay vì ngủ đông. Thực tế cho thấy, rất nhiều doanh nghiệp chọn hướng vượt bão bằng cách không làm gì cả. Họ cho rằng, không làm gì cả còn tốt hơn triển khai một công việc gì đó không chắc chắn.

“Việc này có thể bảo vệ doanh nghiệp tránh được tổn thất, nhưng xét trên khía cạnh xã hội thì lại gây ra tổn thất rất lớn. Doanh nghiệp không tạo ra việc làm, chưa kể khiến nhiều lao động thất nghiệp, không tạo ra sản phẩm xã hội và đặc biệt, khi điều kiện thuận lợi đến thì không có nhân lực và phương án sẵn có để nắm bắt”, ông Tâm chia sẻ quan điểm.

Tất nhiên, hành động cũng cần thích ứng với môi trường kinh doanh đang thay đổi. Có những doanh nghiệp lựa chọn giải pháp chuyển đổi ngành nghề, như chuyển từ xây dựng nhà ở cao cấp sang xây dựng nhà ở thu nhập thấp để phục vụ nhu cầu thực tế về nhà ở của người dân, đặc biệt là gần các khu công nghiệp.

“Đây cũng là hoạt động mà chúng tôi nhắm đến, đó là xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, nhà ở thu nhập thấp”, doanh nhân tuổi Thìn Đặng Thành Tâm chia sẻ.

2.

Ông Tâm kể, mô hình tích hợp khu công nghiệp - khu đô thị đã được triển khai tại nhiều quốc gia phát triển trên thế giới như Mỹ, Đức, Nhật Bản... Trong khu vực ASEAN, các nước Singapore, Malaysia... cũng đã và đang phát triển những hệ sinh thái khu công nghiệp - khu đô thị với mật độ tập trung cao về nguồn lực, công nghệ và khả năng sản xuất.

Chúng ta phải xây dựng một chiến lược phòng thủ nhất định. Trên cơ sở đó, sẽ quyết định một cách linh hoạt và cần theo dõi sát sao những biến động từ chính trị, xã hội, kinh tế.

- Doanh nhân Đặng Thành Tâm

Ở Việt Nam, Kinh Bắc là một trong những đơn vị đi đầu trong xây dựng mô hình tổ hợp hạ tầng khu công nghiệp - khu đô thị. Tính đến nay, Tổng công ty đã xây dựng được 4.000 căn nhà ở xã hội, đạt tỷ lệ 7% quỹ nhà ở xã hội trên cả nước (khoảng 62.700 căn).

Trong đó, phải kể đến Dự án Khu đô thị xanh Bàu Tràm Lakeside phát triển đồng bộ cùng Khu công nghiệp Liên Chiểu (Đà Nẵng), với tổng diện tích Khu đô thị là 46 ha, bao gồm 10 tòa chung cư cao tầng với 3.358 căn. Tương tự là Tổ hợp dự án nhà ở xã hội Evergreen Bắc Giang phát triển cùng Khu công nghiệp Quang Châu với 3.334 căn nhà ở xã hội, dự kiến đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho khoảng 12.000 lao động.

Hay Dự án nhà ở xã hội thuộc Khu đô thị dịch vụ thương mại nhà ở công nhân Tràng Duệ phát triển đồng bộ cùng Khu công nghiệp Tràng Duệ, được khởi công hồi quý II/2023, bao gồm 2.538 căn nhà ở xã hội nhằm phục vụ hơn 50.000 lao động trong khu công nghiệp này.

Thực tế cho thấy, xây dựng hệ sinh thái khu công nghiệp - khu đô thị không chỉ phù hợp với định hướng xây dựng nhà ở xã hội của quốc gia, đảm bảo an cư, lạc nghiệp cho người lao động, mà còn giải bài toán giữ ổn định lực lượng lao động trong các khu công nghiệp, từ đó tạo nên môi trường đầu tư có tính cạnh tranh cao, năng động, đặc biệt trong các trường hợp bất khả kháng như thiên tai, dịch bệnh, người lao động vẫn được bảo đảm nơi cư trú, các doanh nghiệp cũng không bị gián đoạn sản xuất.

Trong câu chuyện, ông Tâm hầu như không nói về những khó khăn, rào cản mà Kinh Bắc phải vượt qua khi thực hiện các dự án nhà ở xã hội. Nhưng, trò chuyện với các chủ đầu tư, doanh nghiệp khác trong lĩnh vực bất động sản, có thể thấy, khi chọn làm nhà ở xã hội, doanh nghiệp cần “có tâm” rất lớn.

Đặc thù dự án nhà ở xã hội do Kinh Bắc triển khai là nằm trong dự án nhà ở thương mại, không phải là dự án nhà ở xã hội độc lập, nên không có 20% quỹ đất để kinh doanh thương mại. Vì vậy, với cùng mức vốn đầu tư, quy mô dự án và chất lượng nhà ở, nhưng nhà ở xã hội của Kinh Bắc có giá bán, cho thuê, thuê mua cao hơn so với dự án nhà ở xã hội độc lập khác.

Điều này khiến chủ đầu tư hầu như có rất ít lợi nhuận, mà như tiết lộ của ông Đặng Thành Tâm là chưa đến 1 triệu đồng/m2. Song với tâm huyết làm tốt nhất những gì có thể, Kinh Bắc vẫn quyết tâm khắc phục nhiều khó khăn để đầu tư lớn cho nhà ở xã hội.

3.

Đánh giá về năm 2024, ông Tâm nhận định, “không nên quá lạc quan”. “Chúng ta phải xây dựng một chiến lược phòng thủ nhất định. Trên cơ sở đó, sẽ quyết định một cách linh hoạt và cần theo dõi sát sao những biến động từ chính trị, xã hội, kinh tế”, ông Tâm nói.

Đặc biệt, ông tiếp tục nhấn mạnh vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế, qua đó đem lại cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam. Cụ thể, cơ hội rất lớn sẽ đến từ việc quan hệ giữa Việt Nam với Mỹ và Nhật Bản được nâng lên mức quan hệ cao nhất. Doanh nghiệp và hàng hóa Việt Nam có thể tăng trưởng mạnh mẽ về xuất khẩu đến những thị trường lớn nhất thế giới. Mỹ cũng cam kết giúp Việt Nam phát triển công nghiệp bán dẫn và bảo vệ môi trường tốt hơn.

“Trong bối cảnh này, chúng ta hy vọng rằng, sẽ có dòng đầu tư lớn từ Mỹ vào Việt Nam, đặc biệt là đầu tư tài chính, vì Mỹ là thị trường vốn lớn nhất thế giới. Khi đó, thị trường chứng khoán sẽ sôi động hơn, thúc đẩy việc huy động vốn với chi phí rẻ hơn, từ đó hoạt động sản xuất, kinh doanh được cải thiện”, ông Tâm chia sẻ nhận định.

Đặc biệt, ông cũng đề cập bài toán lớn của nền kinh tế hiện nay. Là quốc gia có trữ lượng đất hiếm thứ nhì thế giới, nhưng Việt Nam không có công nghệ để chế biến sâu. Để không chậm chân trong việc thu hút sản xuất chất bán dẫn và chip, Việt Nam cần có những chính sách, chương trình đào tạo nguồn nhân lực đối với lĩnh vực này.

Với riêng Kinh Bắc, doanh nghiệp vẫn tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng, tạo quỹ đất sẵn sàng để tiếp tục đón nhận sự dịch chuyển đầu tư nhà máy, đặc biệt là các nhà máy công nghệ cao như sản xuất chất bán dẫn và chip. Ông Tâm cũng chia sẻ nhiều về kế hoạch lắp đặt pin mặt trời trên mái nhà xưởng để cung cấp thêm 20% năng lượng sạch, tăng tỷ lệ sử dụng năng lượng sạch cho các sản phẩm sản xuất từ khu công nghiệp của Kinh Bắc.

“Chúng tôi muốn tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hàng hóa xuất khẩu sang thị trường châu Âu và Mỹ, tận dụng các cơ hội lớn đang mở ra”, ông Tâm nói.