Ông Kazuhisha Okawa, Tổng giám đốc Công ty TNHH Olympia Lighting Vietnam

1.

Sự có mặt của Olympia Lighting Vietnam là một câu chuyện thời sự về xu hướng dịch chuyển sản xuất toàn cầu.

Năm 2003, Tập đoàn Olympia Lighting thành lập nhà máy tại Thượng Hải (Trung Quốc), chuyên sản xuất OEM/ODM cho các thương hiệu lớn của Nhật Bản. Khi căng thẳng địa chính trị leo thang, cụm từ “China + 1” trở nên phổ biến trong giới đầu tư Nhật.

Ông Okawa kể lại, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Asano khi ấy đã quyết định tìm kiếm địa điểm sản xuất mới. Pakistan, Myanmar, Campuchia và Việt Nam được chọn khảo sát. “Đích thân ông Asano đến từng nơi, và Việt Nam được lựa chọn vì có cơ sở hạ tầng phát triển, nguồn nhân lực có trình độ tốt”, ông Okawa nhớ lại.

Cuối năm 2012, Olympia Lighting Vietnam được đăng ký thành lập và nhanh chóng triển khai xây dựng nhà máy. Đến năm 2013, nhà máy chính thức đi vào hoạt động. Khi đó, tại Việt Nam hầu như chưa có nhà cung cấp đủ tiêu chuẩn linh kiện, doanh nghiệp buộc phải tự đầu tư dây chuyền gia công kim loại bằng công nghệ khuôn đúc – lĩnh vực hoàn toàn mới với họ.

Cùng với đó, toàn bộ khâu sơn phủ và lắp ráp sản phẩm được thực hiện tại chỗ, giúp duy trì chất lượng chuẩn Nhật Bản và tối ưu chi phí. Bước đi này không chỉ đảm bảo tính chủ động mà còn mở ra hướng xuất khẩu các sản phẩm OEM/ODM sang Nhật Bản.

Đặc biệt, trong đại dịch Covid-19, dòng sản phẩm chủ lực Akarina – đèn trồng cây trong nhà – được sản xuất ngay tại Việt Nam, không chỉ phục vụ thị trường Nhật Bản, mà còn xuất khẩu sang châu Âu. Sự chủ động này giúp Olympia thiết lập chuỗi cung ứng vững chắc, tạo nền tảng mở rộng ra thị trường toàn cầu.

Sau 12 năm hoạt động, doanh thu từ các sản phẩm thương hiệu riêng của Olympia Lighting Vietnam đã chiếm tới 50% tổng doanh thu – minh chứng cho chiến lược dài hạn và sự phát triển bền vững mà ông Okawa cùng đội ngũ đang theo đuổi.

2.

Gắn bó dài hạn với Việt Nam, song ông Okawa thừa nhận bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động đang là phép thử đối với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp FDI.

Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung khiến chuỗi cung ứng toàn cầu buộc phải dịch chuyển. Việt Nam, với vị thế và năng lực sản xuất ngày càng nâng cao, đang nổi lên như một điểm đến thay thế quan trọng, đặc biệt với các doanh nghiệp xuất khẩu sang thị trường Mỹ.

“Có thể thấy điều này qua việc các nhà máy, kho bãi mới liên tục được xây dựng và số lượng khách hàng sử dụng đèn chiếu sáng của Olympia trong lĩnh vực này tăng rõ rệt. Các sản phẩm dân dụng cũng tăng trưởng mạnh”, ông Okawa cho biết.

Cùng với dòng vốn đầu tư, lực lượng lao động và dân cư tại các trung tâm sản xuất như Bình Dương – nơi đặt nhà máy của Olympia cũng gia tăng nhanh chóng. Các dự án phát triển đô thị do Becamex (Việt Nam) và Tokyu (Nhật Bản) hợp tác đầu tư đang dần hình thành, tạo điều kiện sống ổn định cho người lao động. Nhu cầu nhà ở, đặc biệt là các khu căn hộ cho người dân Việt Nam, cũng tăng theo, dù giá vẫn cao so với thu nhập trung bình.

Theo ông Okawa, nền kinh tế Việt Nam đang phát triển rất tích cực, với tốc độ tăng trưởng GDP duy trì ở mức cao, hạ tầng được đầu tư mạnh mẽ, đời sống người dân ngày càng nâng cao.

“Tình hình này khá tương đồng với Trung Quốc cách đây 15 năm. Trong 10 năm tới, chúng tôi tin rằng không chỉ các mặt hàng thiết yếu, mà cả sản phẩm giá trị cao cũng sẽ có sức tiêu thụ lớn hơn nhiều”, ông nhận định.

Dù vậy, thách thức vẫn còn. Nếu chính sách thuế quan của Mỹ thay đổi theo hướng bảo hộ, Việt Nam có thể chịu tác động gián tiếp; dòng vốn đầu tư có nguy cơ rút lại, nhu cầu lao động giảm, tạo rủi ro cho triển vọng tăng trưởng. Thêm vào đó, hệ sinh thái sản xuất tại Việt Nam vẫn còn thiếu chiều sâu...

 “Nếu các quốc gia Nam Á hoặc châu Phi nổi lên như điểm đến mới, dòng vốn dịch chuyển có thể diễn ra nhanh chóng. Đây là vấn đề mà các nhà hoạch định chính sách Việt Nam cần lường trước”, ông Okawa chia sẻ.

Dòng sản phẩm đèn trồng cây trong nhà của Olympia Lighting được sản xuất tại Việt Nam

3.

Với ông Okawa và đội ngũ Olympia, Việt Nam không chỉ là điểm đầu tư, mà là quê hương thứ hai.

Mọi chuyển động của thị trường, môi trường kinh doanh, hay thay đổi trong thu nhập và lối sống của người Việt đều được doanh nghiệp theo dõi sát sao. “Chúng tôi phải thay đổi, phải thích ứng với Việt Nam, với sự phát triển của Việt Nam”, ông nói.

Nếu như trước đây, đèn chiếu sáng chỉ cần “bật lên là được”, thì nay, người tiêu dùng Việt mong muốn nhiều hơn: ánh sáng phải tạo được cảm xúc, thẩm mỹ và phong cách sống. Những không gian hiện đại, từ văn phòng, nhà ở cao cấp đến quán cà phê, nhà hàng đều đòi hỏi hệ thống chiếu sáng không chỉ hiệu quả mà còn tinh tế và có chiều sâu nghệ thuật.

Chính sự thay đổi đó buộc Olympia Lighting Vietnam phải chuyển mình. Ông Okawa cho biết, doanh nghiệp chú trọng nghiên cứu thị hiếu Việt Nam thay vì áp đặt hoàn toàn phong cách Nhật Bản. “Chúng tôi hy vọng sẽ có thêm nhiều nhà thiết kế Việt tài năng, sáng tạo ra những không gian mang bản sắc riêng – sử dụng chính sản phẩm của Olympia Lighting để hiện thực hóa ý tưởng ấy.”

Đây cũng là lý do Olympia tập trung phát triển đội ngũ nhân sự chủ lực là người Việt, có khả năng nhạy bén với thị trường, linh hoạt thích ứng để giữ vững lợi thế cạnh tranh và phát triển bền vững.

“Chúng tôi muốn đóng góp, dù chỉ là một phần nhỏ, vào các dự án mang tính biểu tượng và tầm ảnh hưởng tại Việt Nam bằng những giải pháp chiếu sáng sáng tạo, chất lượng cao”, ông Okawa nói.

Việt Nam, theo ông, đang ở ngưỡng bước ngoặt – một kỷ nguyên tăng trưởng năng động và hiệu quả. Đây cũng là động lực để Olympia triển khai kế hoạch táo bạo: đưa Olympia Lighting Vietnam niêm yết trên thị trường chứng khoán trong nước.

“Để đạt mục tiêu đó, chúng tôi hiểu rằng, chỉ dựa vào các dự án Nhật Bản là chưa đủ. Olympia phải tham gia sâu vào thị trường Việt Nam, đồng hành cùng các doanh nghiệp trong nước và mở rộng hợp tác với các đối tác quốc tế khác đang hoạt động tại đây”, ông Okawa khẳng định.

Một trọng tâm khác trong chiến lược này là mở rộng thị phần tại Hoa Kỳ, thị trường tiềm năng nhưng cũng nhiều thách thức, được ông coi là yếu tố then chốt trong lộ trình tăng trưởng toàn cầu.

“Chúng tôi không chỉ ‘có mặt’ tại Việt Nam, mà thực sự mong muốn đồng hành và đóng góp cho sự phát triển bền vững của đất nước này”, ông Okawa nói với nụ cười hiền đặc trưng của người Nhật.