Mặc dù ung thư phát triển ở vị trí đặc biệt phức tạp, đã xâm lấn xương thái dương nhưng ekip đã thành công loại bỏ khối u, đồng thời bảo tồn được dây thần kinh số 7 để giữ lại chức năng vận động vùng mặt và giao diện bình thường cho bệnh nhân.

Những thách thức nối tiếp trong chẩn đoán và điều trị ung thư tai 

Ung thư ống tai ngoài là nhóm bệnh cực hiếm, chỉ chiếm khoảng 0,2% trong tổng số các ca ung thư đầu - cổ. Đáng chú ý, bệnh khởi phát âm thầm với những triệu chứng ban đầu dễ nhầm lẫn với viêm tai thông thường.

Như trường hợp bệnh nhân Phạm Duy Loan (69 tuổi), đến BVĐK Hồng Ngọc khi bệnh đã tiến triển nặng, khối ung thư biểu mô vảy không chỉ gây chảy mủ tai, đau đầu, chóng mặt dữ dội mà còn ăn mòn đến xương thái dương và chèn ép dây thần kinh số VII, khiến mép trái yếu, uống nước bị vãi.

Tiếp nhận một ca bệnh siêu hiếm, thách thức đến với các bác sỹ BVĐK Hồng Ngọc ngay từ bước chẩn đoán. Trên phim cộng hưởng từ (MRI), khối u đã ăn lan nhưng mức độ xâm lấn thực tế rất khó xác định.

Nguyên nhân là do ông Loan từng trải qua phẫu thuật tai trước đó, để lại một hốc mổ tai cũ. Hốc mổ này khiến cấu trúc giải phẫu vùng tai - xương thái dương bị biến đổi so với bình thường, làm mờ các ranh giới.

Tổ chức ung thư ăn mòn xương thái dương.

Do đó, việc phân biệt đâu là mô sẹo mổ trước đó, đâu là khối u ác tính trở nên cực kỳ phức tạp. Các bác sỹ không thể chỉ dựa vào phim chụp mà buộc phải kết hợp hội chẩn giữa bác sỹ chuyên môn sâu về tai và bác sỹ đầu - cổ để chuẩn bị nhiều kịch bản phẫu thuật khác nhau, đáp ứng tình huống thực tế.

Khó khăn càng chồng chất khi khối u nằm ở một trong những vùng phức tạp nhất của giải phẫu đầu - cổ. Khu vực này vốn có cấu trúc tinh vi, liên kết chặt chẽ giữa nhiều cơ quan quan trọng. Riêng vùng ống tai ngoài - xương thái dương tập trung hàng loạt cấu trúc sống còn như não - màng não, tiền đình ốc tai, tuyến mang tai, khớp thái dương hàm và đặc biệt là dây thần kinh số VII - dây điều khiển vận động cơ mặt.

Do đó, mục tiêu đặt ra trước ca đại phẫu không chỉ là loại bỏ triệt để khối ung thư, mà còn phải bảo tồn tối đa các chức năng sống còn, bảo tồn dây thần kinh, đảm bảo khả năng vận động và thẩm mỹ cho người bệnh.

Điều trị ung thư tai toàn diện: Triệt căn ung thư đồng thời bảo tồn chức năng thần kinh và thẩm mỹ

Cuộc phẫu thuật căng não đòi hỏi sự tập trung cao độ.

“Ngay từ khi lập kế hoạch phẫu thuật, chúng tôi đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho nhiều tình huống có thể xảy ra, trong đó có khả năng khối u xâm lấn màng não và dây thần kinh số VII. Chính nhờ sự chuẩn bị đầy đủ về nhân lực và thiết bị hiện đại sẽ giúp ca phẫu thuật diễn ra an toàn, kiểm soát tốt nguy cơ biến chứng", BSCKII. BSNT Nguyễn Thị Hoa Hồng, Khoa Tai mũi họng & Phẫu thuật đầu - cổ, BVĐK Hồng Ngọc chia sẻ về ca phẫu thuật.

Để triệt căn ung thư, các phẫu thuật viên đã tỉ mỉ lần theo cấu trúc mạch máu phức tạp vùng đầu cổ để bóc tách và loại bỏ tổ chức tuyến mang tai bằng dao siêu âm có tác dụng cầm máu tức thì trong mổ, đồng thời nạo vét hạch cổ nhằm đảm bảo nguyên tắc ngăn ngừa nguy cơ di căn. 

Nói về bảo tồn dây thần kinh, bác sỹ Hoa Hồng nhấn mạnh thêm: “Nút thắt quan trọng nằm ở việc cần bộc lộ trọn vẹn dây thần kinh VII mới có thể bóc tách triệt để khối u đã di căn vào xương thái dương và ôm trọn dây thần kinh này. Nghĩa là bất kỳ sai sót nào xảy ra đều có thể khiến bệnh nhân liệt mặt.

Tuy nhiên, với chuyên môn vững vàng, sự tập trung cao độ kết hợp với sự hỗ trợ của kính hiển vi Carl Zeiss hiện đại, máy dò thần kinh (NIM), định vị chính xác các dây thần kinh quan trọng, ekip đã nạo vét triệt để khối u mà vẫn bảo tồn các nhánh của dây thần kinh số VII.

Chỉ sau một tuần phẫu thuật, ông Loan đã có thể đi lại và tự sinh hoạt, trong khi thông thường, bệnh nhân cần 3 - 4 tuần để hồi phục tiền đình sau đại phẫu vùng tai.

Kết quả chụp MRI sau một tháng cho thấy khối u đã được loại bỏ hoàn toàn. Bệnh nhân không gặp biến chứng chảy dịch não tủy, dây thần kinh số VII được bảo tồn nguyên vẹn, giúp duy trì chức năng ăn nhai, nói chuyện và vận động cơ mặt, đồng thời đảm bảo yếu tố thẩm mỹ để ông tự tin trở lại cuộc sống.

Ông Loan chia sẻ, tôi không nghĩ ca phẫu thuật thành công là do may mắn, mà thực sự nhờ vào tay nghề và sự chỉn chu của các bác sỹ.

Bệnh nhân hạnh phúc cùng vợ sau phẫu thuật.

Ngày nay, điều trị ung thư vùng đầu - cổ nói chung và ung thư tai nói riêng không chỉ dừng ở mục tiêu loại bỏ khối u, mà còn hướng đến chu trình điều trị toàn diện, vừa triệt căn tổn thương ung thư, vừa bảo tồn tối đa chức năng và thẩm mỹ cho người bệnh.

Ca bệnh của ông Loan là minh chứng cho bước tiến của y học Việt Nam và sự tận tâm của đội ngũ bác sỹ Hồng Ngọc trong nỗ lực cứu sống và nâng cao chất lượng sống của người bệnh ung thư.