Cứu sống thai phụ Hàn Quốc bị xuất huyết não tại Phú Quốc

Trong chuyến du lịch cùng gia đình tại Phú Quốc, chị Ga-Yeong Jo (37 tuổi, quốc tịch Hàn Quốc, mang thai 24 tuần) bất ngờ lên cơn co giật toàn thân, rơi vào hôn mê sâu. Chị được đưa đến Bệnh viện Đa khoa Vinmec Phú Quốc trong tình trạng nguy kịch: phải thở máy, đồng tử co nhỏ, huyết áp tăng cao và mạch nhanh.

Các bác sỹ đang điều trị cho bệnh nhân.

Kết quả chụp CT cho thấy chị Ga-Yeong bị xuất huyết não - não thất phải, tụ máu lớn vùng thái dương - đỉnh phải, kèm dị dạng mạch máu não bẩm sinh (AVM), một tình trạng có thể cướp đi sinh mạng của cả mẹ và thai nhi bất cứ lúc nào nếu không được xử trí kịp thời.

“Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng co giật liên tục, nguy cơ tử vong gần như cận kề. Chúng tôi phải vừa hồi sức tích cực, vừa chạy đua với thời gian để chuẩn bị phẫu thuật, giành lại cơ hội sống cho cả hai mẹ con”, Ths.Hoàng Nguyễn Nhật Tân, bác sỹ Ngoại Thần kinh của Vinmec Phú Quốc, chia sẻ.

Ngay lập tức, ê-kíp đa chuyên khoa gồm Ngoại Thần kinh, Gây mê hồi sức, Hồi sức tích cực và Sản khoa được huy động khẩn cấp. Với bệnh nhân đang mang thai ở tuần 24, mọi thao tác và liều thuốc đều phải được tính toán kỹ lưỡng, bởi phần lớn thuốc an thần, gây mê hay chống phù não đều có thể ảnh hưởng đến thai nhi.

Ca phẫu thuật được tiến hành trong “thời gian vàng”. Các bác sỹ mở hộp sọ giảm áp, lấy khối máu tụ nội sọ để giải phóng chèn ép, bảo tồn mô não lành và ngăn tổn thương lan rộng. Song song, ê-kíp gây mê hồi sức kiểm soát chặt chẽ huyết áp, điện giải, đường máu, trong khi bác sỹ Sản khoa theo dõi liên tục nhịp tim thai và các chỉ số sống còn của em bé.

“Đây thực sự là một cuộc chiến cân não, khi chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể khiến mẹ hoặc con không qua khỏi. Điều khó nhất là vừa đảm bảo phẫu thuật thần kinh chính xác, vừa duy trì được sự ổn định sinh lý cho thai phụ”, bác sỹ Tân cho biết.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân được hồi sức tích cực trong khoa ICU. Những ngày đầu là giai đoạn căng thẳng tột độ khi đội ngũ bác sỹ phải cùng lúc bảo vệ hai sinh mạng. Nhờ quy trình điều trị chuẩn xác, chỉ sau vài ngày, chị Ga-Yeong đã tỉnh lại, tự thở, ý thức cải thiện rõ rệt, huyết áp ổn định và thai nhi phát triển bình thường trong bụng mẹ.

Đáng chú ý, toàn bộ quy trình cấp cứu, phẫu thuật và hồi sức đều được thực hiện ngay tại Vinmec Phú Quốc. Nếu phải chuyển bệnh nhân vào đất liền, nguy cơ tử vong của cả mẹ và con sẽ tăng gấp nhiều lần. Chính vì vậy, thành công của ca mổ này được ví như “phép màu giữa đảo ngọc”.

Sau thời gian hồi phục, chị Ga-Yeong được xuất viện và trở về Hàn Quốc. Đến tháng 4/2025, chị sinh con an toàn. Trong bức thư gửi bác sỹ Hoàng Nguyễn Nhật Tân, chị xúc động viết: "Tôi đã sinh em bé thuận lợi, đi lại bình thường. Các bác sỹ tại Hàn Quốc nói rằng việc tôi có thể sống sót là một điều kỳ diệu”. Bức thư cùng tấm ảnh hai mẹ con khỏe mạnh gửi sang Việt Nam khiến toàn bộ ê-kíp Vinmec Phú Quốc vô cùng xúc động. “Lời cảm ơn của bệnh nhân là phần thưởng vô giá cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của chúng tôi”, bác sỹ Tân chia sẻ.

Trước đây, tại Phú Quốc, các ca xuất huyết não nặng, đặc biệt ở phụ nữ mang thai, thường phải chuyển đến các bệnh viện lớn tại TP.HCM hoặc Hà Nội nhưng đây là điều gần như bất khả thi với bệnh nhân hôn mê sâu. Thành công của ca phẫu thuật này cho thấy Vinmec Phú Quốc đã làm chủ kỹ thuật phẫu thuật thần kinh, hồi sức chuyên sâu, đạt tiêu chuẩn quốc tế ngay tại tuyến đảo.

Theo bác sỹ Tân, đây cũng là minh chứng cho hiệu quả của mô hình điều trị liên chuyên khoa tại Vinmec khi Ngoại Thần kinh phẫu thuật giải áp và lấy máu tụ; Gây mê hồi sức kiểm soát huyết áp, điện giải; Sản khoa theo dõi thai nhi trong và sau mổ; Hồi sức tích cực đảm bảo hồi phục. Sự phối hợp nhịp nhàng ấy đã mang đến kết quả trọn vẹn mẹ an toàn, con khỏe mạnh, không di chứng thần kinh.

Suy gan cấp do uống rượu bia liên tục

Sau khi uống rượu bia liên tục trong một tuần, anh Vũ (45 tuổi, TP.HCM) rơi vào tình trạng hôn mê, men gan tăng gấp 105 lần mức bình thường, được chẩn đoán suy gan cấp và may mắn được cứu sống tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Theo người nhà, trong vòng một tuần, anh Vũ đã uống khoảng 2 lít rượu và 55 lon bia. Khi có biểu hiện mệt, nôn ói rồi hôn mê, anh được đưa đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh cấp cứu.

Kết quả xét nghiệm cho thấy men gan AST của anh tăng cao đến 3.680 U/L (cao gấp 105 lần so với mức bình thường dưới 35 U/L), ceton trong máu đạt 2,05 mmol/L (cao gấp 4 lần), lactate máu 8,18 mmol/L, pH máu giảm còn 7,2. Anh được chẩn đoán bị toan chuyển hóa nặng và viêm gan cấp.

Bác sỹ CKI Nguyễn Thanh Huyền Vân, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, cho biết, đây là biến chứng nặng, nguy cơ tử vong rất cao. Khi uống liên tục quá nhiều rượu bia, gan không kịp đào thải độc tố, dẫn đến hoại tử tế bào gan.

Theo bác sỹ, hơn 90% lượng cồn đi vào cơ thể được gan xử lý, phần còn lại thải ra qua nước tiểu, mồ hôi và hơi thở. Tuy nhiên, gan chỉ có thể chuyển hóa khoảng một đơn vị cồn mỗi giờ (tương đương nửa lon bia hoặc một ly rượu nhỏ). Khi uống quá nhiều hoặc quá nhanh, cồn tích tụ trong máu khiến gan làm việc quá tải và tổn thương nghiêm trọng.

Trước diễn biến nguy kịch, bệnh nhân được chỉ định thay huyết tương để loại bỏ nhanh độc tố khỏi cơ thể. Bác sỹ sử dụng hệ thống máy lọc máu hiện đại đưa máu ra ngoài, tách bỏ huyết tương cũ chứa độc chất và thay thế bằng dung dịch huyết tương mới, sau đó đưa máu đã được lọc sạch trở lại cơ thể.

Quá trình này kéo dài ba giờ. Sau can thiệp, các chỉ số chức năng gan của bệnh nhân ổn định trở lại khi men gan giảm còn 61,25 U/L, pH máu tăng lên 7,4. Anh được tiếp tục theo dõi và xuất viện sau năm ngày điều trị, đồng thời được khuyến cáo tuyệt đối không uống rượu bia để tránh tái phát.

Bác sỹ Huyền Vân cho biết, gan là cơ quan đảm nhiệm nhiều chức năng sống còn như thải độc, điều hòa đường huyết, chuyển hóa protein và lipid, sản xuất mật, yếu tố đông máu, dự trữ glycogen, vitamin, khoáng chất và sắt.

Trong quá trình chuyển hóa rượu, gan tạo ra acetaldehyde là chất độc trung gian gây viêm và phá hủy tế bào gan, làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch, phổi và ung thư. Việc uống rượu bia kéo dài khiến mỡ tích tụ trong gan, gây gan nhiễm mỡ, viêm gan, rồi tiến triển đến xơ gan.

Ở giai đoạn gan nhiễm mỡ, bệnh thường không có triệu chứng và có thể hồi phục nếu ngừng rượu. Khi chuyển sang viêm gan do rượu, người bệnh có thể vàng da, mệt mỏi, buồn nôn, đau tức vùng hạ sườn phải. Xơ gan do rượu là giai đoạn gan bị xơ cứng, mất khả năng tái tạo, dẫn đến suy gan, cổ trướng, xuất huyết tiêu hóa và tăng nguy cơ ung thư gan - đây là tổn thương không thể hồi phục và có thể gây tử vong.

Bác sỹ khuyến cáo, mỗi người nên hạn chế tối đa rượu bia, đặc biệt là những người đã có tiền sử men gan cao hoặc mắc bệnh gan. Với người nghiện rượu, việc cai hoàn toàn là cần thiết. Trong quá trình cai, bác sỹ có thể kê thuốc hỗ trợ giúp giảm run tay, bứt rứt, lo âu và các triệu chứng khó chịu khác, giúp quá trình cai rượu diễn ra an toàn hơn.

Để bảo vệ gan, nên ăn uống lành mạnh, tránh thực phẩm giàu năng lượng, nhiều chất béo bão hòa, thịt đỏ, đồ ăn chế biến sẵn; không dùng thực phẩm bị nấm mốc vì chứa aflatoxin, độc tố gây tổn thương tế bào gan và tăng nguy cơ ung thư.

Thay vào đó, nên tăng cường rau xanh, trái cây tươi, cá, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt để bổ sung vitamin, chất chống oxy hóa và acid béo có lợi cho gan. Uống đủ nước, tập thể dục đều đặn giúp cải thiện tuần hoàn, tăng sức đề kháng và giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ.

Ngoài ra, người dân nên khám sức khỏe định kỳ và tiêm phòng đầy đủ vắc xin viêm gan A, viêm gan B để duy trì chức năng gan ổn định và phát hiện sớm các tổn thương nếu có.

Khám tăng huyết áp phát hiện đạm niệu: Cảnh báo nguy cơ bệnh thận mạn

Chị Vi (39 tuổi, TP.HCM) nhập viện trong tình trạng huyết áp tăng cao 200/140 mmHg, mệt mỏi, nhức đầu và tiểu có bọt. Kết quả xét nghiệm tại viện cho thấy chị không chỉ bị tăng huyết áp mà còn mắc đái tháo đường và đạm niệu nặng - dấu hiệu cảnh báo nguy cơ tiến triển thành bệnh thận mạn tính.

Theo BS.CKI Hoàng Thị Bình, chuyên khoa Tim mạch, bệnh nhân khai đã được chẩn đoán tăng huyết áp từ 3 năm trước nhưng không tái khám đều và uống thuốc không đúng chỉ định. Sau khi được dùng thuốc hạ áp, chị Vi được xét nghiệm máu và nước tiểu.

Kết quả cho thấy đường huyết tăng cao, tỷ lệ Microalbumin/Creatinin trong nước tiểu lên đến hơn 5.000 mg/g trong khi mức bình thường là dưới 30 mg/g. “Đây là dấu hiệu cho thấy thận đã bị tổn thương đáng kể. Bệnh nhân cùng lúc mắc tăng huyết áp, đái tháo đường và đạm niệu, nguy cơ suy thận mạn rất cao”, bác sỹ Bình cho biết.

Đạm niệu (protein niệu) là tình trạng có protein xuất hiện bất thường trong nước tiểu, thường biểu hiện bằng dấu hiệu nước tiểu nhiều bọt. Protein chủ yếu là albumin, chất quan trọng giúp xây dựng mô cơ, duy trì miễn dịch và cân bằng dịch trong cơ thể. Khi thận bị tổn thương, protein thoát ra khỏi máu và đi vào nước tiểu, làm suy giảm chức năng lọc máu của cơ quan này.

Nguyên nhân gây đạm niệu thường do tổn thương ở cầu thận. Các bệnh lý có thể dẫn đến tình trạng này gồm bệnh thận màng, bệnh cầu thận sang thương tối thiểu, viêm cầu thận sau nhiễm trùng, viêm lupus, bệnh thận đái tháo đường, bệnh thận đa nang, hoại tử ống thận cấp hay hội chứng Fanconi.

ThS.BS.CKII Huỳnh Thanh Kiều, Trưởng khoa Nội Tim mạch 1, Trung tâm Tim mạch nhận định, trường hợp của chị Vi nhiều khả năng do huyết áp cao kéo dài không kiểm soát tốt, gây biến chứng thận dẫn đến đạm niệu. Ngược lại, người mắc viêm cầu thận để lâu không điều trị cũng dễ dẫn đến tăng huyết áp.

Bệnh nhân được điều trị phối hợp thuốc hạ áp, kiểm soát đường huyết và thuốc điều trị đạm niệu. Sau 4 ngày, các chỉ số cải thiện rõ rệt: đường huyết trở về mức giới hạn bình thường, huyết áp dao động 140-150/120 mmHg. Chị được xuất viện và hẹn tái khám chuyên khoa Nội Thận để sinh thiết, theo dõi tình trạng đạm niệu.

Theo bác sỹ Kiều, tăng huyết áp được xem là “kẻ giết người thầm lặng” vì có thể gây ra nhiều biến chứng, trong đó có biến chứng thận. Nguy cơ đạm niệu tăng tỷ lệ thuận với mức huyết áp và đường huyết. Khi huyết áp tâm thu vượt quá 160 mmHg hoặc đường huyết đói trên 10 mmol/L, khả năng tổn thương thận và xuất hiện tiểu đạm vi lượng tăng nhanh. Nếu không kiểm soát, bệnh có thể tiến triển thành tiểu đạm thực sự và dẫn đến bệnh thận giai đoạn cuối.

Bác sỹ khuyến cáo, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong điều trị đạm niệu. Người bệnh nên hạn chế thực phẩm quá giàu chất đạm, giảm muối, tăng cường rau xanh, trái cây và chất xơ để ổn định đường huyết, giảm cholesterol và giảm gánh nặng cho thận.

Với bệnh nhân tăng huyết áp, cần duy trì lối sống lành mạnh, uống thuốc đều đặn, không tự ý ngưng hoặc thay đổi liều. Nên đo huyết áp tại nhà mỗi ngày để theo dõi hiệu quả điều trị và phát hiện sớm biến chứng. Ngoài ra, cần khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra chức năng thận, đường huyết, mỡ máu, và tuân thủ hướng dẫn của bác sỹ để ngăn ngừa nguy cơ tiến triển thành suy thận mạn tính.