Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AFP

Mức thuế quan mới đã được Tổng thống Trump nêu trong các bức thư gửi Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum. Nội dung này cũng đã được ông Trump đăng tải trên trang mạng xã hội Truth Social của mình.

"Mexico đã giúp tôi bảo vệ biên giới, NHƯNG những gì Mexico đã làm là chưa đủ", Tổng thống Trump viết cho người đồng cấp Mexico.

Ông chủ Nhà Trắng cho biết sẽ không áp dụng thuế đối với hàng hóa từ EU nếu liên minh 27 thành viên này "hoặc các công ty trong EU quyết định xây dựng hoặc sản xuất sản phẩm tại Mỹ".

Tổng thống Mỹ cảnh báo rằng nếu EU hoặc Mexico trả đũa bằng mức thuế quan cao hơn, "thì bất kể phía bạn chọn tăng bao nhiêu, mức tăng đó sẽ được cộng thêm vào mức thuế 30% mà chúng tôi áp dụng".

Thời gian qua, EU đã nỗ lực tìm kiếm ít nhất một thỏa thuận sơ bộ để tránh thuế quan mới toàn diện mà Mỹ áp lên hàng xuất khẩu của họ sang Mỹ.

Tuy nhiên, EU sau cùng đã không tránh được một bức thư đe dọa áp thuế mới từ Tổng thống Trump, mặc dù cả hai bên gần đây đã báo hiệu có tiến triển trong các cuộc đàm phán sau khi ông Trump rút lại lời đe dọa áp đặt mức thuế 50% đối với khối này.

Lượng hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ của EU nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào. Đơn cử, hàng hóa xuất khẩu của EU sang Mỹ đã đạt khoảng 553 tỷ USD trong năm 2022, theo Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ.

Trong khi đó, tổng giá trị hàng hóa nhập khẩu của Mỹ từ Mexico đạt khoảng 454,8 tỷ USD vào năm 2022, theo Đại diện Thương mại Mỹ. Như vậy, EU và Mexico cung cấp tổng cộng 1/3 lượng hàng nhập khẩu của Mỹ.

"Việc áp đặt mức thuế 30% đối với hàng xuất khẩu của EU sẽ làm gián đoạn chuỗi cung ứng thiết yếu xuyên Đại Tây Dương, gây bất lợi cho các doanh nghiệp, người tiêu dùng và bệnh nhân ở cả hai bờ Đại Tây Dương", Chủ tịch Ủy ban châu Âu lên tiếng sau tuyên bố thuế quan mới của Tổng thống Trump.

Bà Ursula von der Leyen cho biết EU vẫn "sẵn sàng tiếp tục nỗ lực hướng tới một thỏa thuận trước ngày 1/8".

"Đồng thời, chúng tôi sẽ thực hiện tất cả các bước cần thiết để bảo vệ lợi ích của EU, bao gồm cả việc áp dụng các biện pháp đối phó tương xứng nếu cần thiết", lãnh đạo Ủy ban châu Âu khẳng định.

Trong khi đó, chính phủ Mexico hôm 12/7 cho biết rằng một ngày trước đó, một phái đoàn của nước này đã họp với các quan chức thương mại Mỹ "để thành lập nhóm công tác song phương thường trực sẽ giải quyết các vấn đề chính trong mối quan hệ hai bên".

"Chúng tôi đã tuyên bố tại cuộc họp rằng đây (thuế quan mới - BTV) là sự đối xử không công bằng và chúng tôi không đồng ý", tuyên bố của chính phủ Mexico nêu, đồng thời nhấn mạnh: “Điều rất quan trọng là bắt đầu từ ngày 11/7, chúng tôi đã thiết lập lộ trình và diễn đàn cần thiết để giải quyết mọi khả năng áp dụng thuế quan mới vào ngày 1/8”.

Trong tuần này, Tổng thống Trump đã gửi thư công bố các mức thuế quan mới tới 23 đối tác thương mại của Mỹ, bao gồm cả Canada, Nhật Bản và Brazil. Các mức thuế này dao động trong ngưỡng 20 - 50%.

Các bức thư xác định mức thuế quan mới là một phần cần thiết trong nỗ lực của chính quyền Tổng thống Trump nhằm nhanh chóng thiết lập một thị trường thương mại toàn cầu hoạt động theo quy tắc “có đi có lại” hơn.

Sau khi trở lại nắm quyền Nhà Trắng vào đầu năm nay, Tổng thống Trump đã cố gắng hiện thực hóa chủ trương đó bằng một kế hoạch thuế quan toàn diện được công bố vào ngày 2/4, với mức thuế cơ sở 10% được áp dụng cho hầu hết đối tác thương mại của Mỹ cùng các mức thuế đối ứng cao hơn đối với hàng nhập khẩu từ gần 60 quốc gia riêng lẻ.

Sau đó, ông Trump đã tạm dừng áp dụng 90 ngày đối với các mức thuế đối ứng cao hơn, một tuần sau cú trượt sâu của thị trường chứng khoán.

Ở thời điểm ra quyết định tạm dừng áp thuế đối ứng cao hơn, các quan chức thương mại Mỹ cho rằng Washington có thể đạt được tới 90 thỏa thuận thương mại mới trong khoảng thời gian 90 ngày tạm dừng đó.

Nhưng ở thời điểm lệnh tạm dừng hết hạn vào ngày 9/7, chính quyền Tổng thống Trump chỉ mới đạt được các thỏa thuận sơ bộ với Vương quốc Anh và Việt Nam.

Các quan chức thương mại của Vương quốc Anh đã "khôn ngoan đạt được một thỏa thuận sớm", Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent bình luận hôm 12/7.

"Hãy để đây là bài học cho các quốc gia khác - các cuộc đàm phán nghiêm túc và thiện chí có thể tạo ra những kết quả mạnh mẽ có lợi cho cả hai bên, đồng thời điều chỉnh sự mất cân bằng đang gây ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu", Bộ trưởng Bessent viết trên mạng xã hội X.

Theo thỏa thuận thương mại sơ bộ với Mỹ, hàng hóa của Anh xuất khẩu vào Mỹ bị áp mức thuế chung 10%.

Đầu tuần này, Tổng thống Trump đã gia hạn lệnh tạm dừng áp dụng các mức thuế đối ứng cao hơn cho đến ngày 1/8. Cần biết rằng các mức thuế mới mà ông Trump đề cập trong loạt thư gửi các nước trong tuần này sẽ có hiệu lực cùng ngày 1/8.

Phát biểu với tờ NBC News vào giữa tuần này, Tổng thống Trump cho biết ông có kế hoạch tăng mức thuế cơ sở toàn cầu lên tới 20%. "Chúng tôi sẽ phải nói rằng tất cả các quốc gia còn lại sẽ phải chịu thuế, dù là 20% hay 15%. Chúng tôi sẽ giải quyết vấn đề này ngay bây giờ", ông Trump khẳng định.