Không dám gặp con vì xấu hổ

Ngày 22/3, Tòa án nhân dân TP.HCM tiếp tục xét xử bị cáo Trương Mỹ Lan (Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) và các bị cáo liên quan đến vụ án xảy ra tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và các tổ chức khác.

Trình bày tại tòa, luật sư bào chữa cho Hồ Bửu Phương (Phó Tổng Giám đốc phụ trách tài chính của Tập đoàn VTP và Công ty Đầu tư Vạn Thịnh Phát từ năm 2013 đến 31/7/2020) cho hay, bị cáo là người làm công ăn lương, không được hưởng lợi gì.

Trong khi đó, bị cáo bị Viện kiểm sát nhân dân TP.HCM (VKS) đề nghị mức án từ 19-20 năm tù về tội tham ô tài sản. Bị cáo bị cáo buộc là người trực tiếp nhận chỉ đạo của Trương Mỹ Lan, phối hợp với một số bị cáo lên phương án "giải quỹ" giúp sức Trương Mỹ Lan chiếm đoạt 163.000 tỷ đồng, gây thiệt hại hơn 99.000 tỷ đồng.

Bị cáo Hồ Bửu Phương tại toà

Theo luật sư, VKS đánh giá thân chủ mình phạm tội có tổ chức, thủ đoạn tinh vi là không phù hợp. Hành vi của bị cáo Hồ Bửu Phương là một mắt xích nhỏ cuối cùng trong vụ án. Giới hạn hành vi của bị cáo Phương dừng lại ở việc áp đơn giá cổ phần chuyển nhượng sau khi tiền đã được giải ngân về cho công ty vay.

Theo đó, các công việc như lên phương án vay vốn, lên phương án giải quỹ, và quá trình sử dụng dòng tiền sau khi "giải quỹ" trên thực tế như thế nào Hồ Bửu Phương không biết và không tham gia. Luật sư cho hay, tất cả đều làm theo chỉ đạo của Trương Mỹ Lan và bị cáo Phương cũng không được trao đổi hoặc hứa hẹn hưởng lợi nào khác ngoài lương thưởng theo hợp đồng lao động.

Luật sư cho rằng, bản thân bị cáo Hồ Bửu Phương không biết số tiền "giải quỹ" được sử dụng vào mục đích gì. Thực tế, trong hồ sơ vụ án và tại trả lời trước HĐXX bị cáo Nguyễn Phương Anh (cựu Phó tổng giám đốc Công ty Sài Gòn Peninsula) đã xác định phần tiền mặt rút ra để chuyển về tòa nhà 127 Pasteur thì bị cáo Hồ Bửu Phương không biết.

Đồng thời, phương án "giải quỹ" các khoản vay được SCB giải ngân đã xuất hiện từ trước khi Hồ Bửu Phương giữ chức Phó tổng giám đốc phụ trách tài chính Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Do đó bị cáo Phương cũng chỉ làm theo thông lệ có từ trước tại Vạn Thịnh Phát mà không dự liệu đến tính đúng sai của hoạt động này.

Hơn nữa, luật sư cũng mong HĐXX cân nhắc các tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo Phương cũng như các bị cáo khác để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự đối với bị cáo.

Tự bào chữa bổ sung sau phần trình bày của các luật sư, bị cáo Hồ Bửu Phương cho hay, bị cáo bị truy tố về tội tham ô với khung hình phạt 19-20 năm tù. Bị cáo không hiểu sao lại xảy ra tình trạng này, bị cáo thấy hành vi phạm tội của bị cáo không quá nghiêm trọng.

“Từ lúc bị tạm giam đến nay, bị cáo chưa được gặp vợ con và gia đình, bị cáo cũng rất xấu hổ khi để xảy ra sự việc này, không dám gặp con vì xấu hổ. Bị cáo xin HĐXX và VKS cân nhắc, xem xét phần bào chữa của các luật sư để cân nhắc khi đưa ra mức hình phạt cho bị cáo”, bị cáo Hồ Bửu Phương nói.

Mong toà cân nhắc thêm tình tiết giảm nhẹ

Phiên tòa tiếp tục với phần trình bày của luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Văn Thanh Hải (nguyên Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng SCB). Bị cáo bị VKS đề nghị mức án 15-16 năm tù về tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng hoặc vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng…Theo luật sư, mức án VKS đề nghị là quá nghiêm khắc, chưa xem xét đầy đủ các tình tiết giảm nhẹ.

Tự bào chữa cho bản thân, bị cáo Nguyễn Văn Thanh Hải cho hay, căn cứ hành vi mà VKS luận tội thì bị cáo nghĩ là chưa đầy đủ và chính xác, mong HĐXX xem xét thêm bản chất và hoàn cảnh bị cáo phạm tội.

Bị cáo Trương Mỹ Lan (áo trắng), Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Theo bị cáo Hải, giai đoạn 1 bị cáo làm Phó tổng giám đốc Ngân hàng SCB, công việc của bị cáo là điều hành việc huy động cá nhân cũng như dịch vụ cá nhân, cho vay tiêu dùng, bị cáo không được tiếp xúc những doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái của Vạn Thịnh Phát.

Khi lên làm Phó Chủ tịch HĐQT Ngân hàng SCB, bị cáo được ông Thành (Chủ tịch HĐQT) phân công xử lý khối tín dụng và công nợ, nên việc ký vào biên bản hội đồng tín dụng cũng như phiếu lấy ý kiến về việc cho vay... bị cáo chỉ được tiếp xúc trên hồ sơ, chứ không biết các doanh nghiệp này có hoạt động hay không, và sử dụng khoản vay này như thế nào.

Thông qua phần xét hỏi của các luật sư, cũng như phần trình bày của các bị cáo, HĐXX có thể thấy, vi phạm trong vụ án xoay quanh việc tạo lập hồ sơ vay, giải ngân cho mục đích sử dụng tiền vay, tiếp theo là tài sản thế chấp… Điều này cho thấy, bị cáo không tham gia cũng không chỉ đạo ai tham gia vào quá trình này, kính mong HĐXX xem xét.

“Bị cáo thấy ăn năn, hối lỗi về việc mình làm. Nhận thức sâu sắc về tội của mình, kính mong HĐXX và VKS xem xét lại mức an, cân nhắc thêm phần tình tiết giảm nhẹ để bị cáo sớm có cơ hội hòa nhập với xã hội”, bị cáo Hải nói.

Phiên tòa tiếp tục với phần bào chữa của luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thị Phương Loan (nguyên Thành viên HĐQT Ngân hàng SCB). Bị cáo bị VKS đề nghị mức án 2-3 năm tù và cho hưởng án treo, thời gian thử thách là 5 năm. 

Luật sư đồng ý với hành vi của bị cáo mà VKS truy tố, tuy nhiên, hiện nay bị cáo mắc nhiều bệnh hiểm nghèo, tiếp xúc chậm… bị cáo rơi vào trạng thái phụ thuộc vào sự giúp đỡ của người thân. Đề nghị HĐXX ghi nhận thêm tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo.

Về trách nhiệm hình sự, do bị cáo đang mắc bệnh hiểm nghèo và không còn khả năng gây nguy hiểm cho xã hội, vì vậy mong HĐXX xem xét đặc ân, không truy cứu trách nhiệm hình sự.

Các bị cáo tại toà

Luật sư bào chữa cho bị cáo Lê Khánh Hiền (nguyên Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB), VKS truy tố bị cáo Hiền về tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng là phù hợp với quy định pháp luật. Tuy nhiên, mức án mà VKS đề nghị đối với bị cáo là từ 6-7 năm tù là quá nghiêm khắc.

Bởi tất cả việc làm của bị cáo Hiền đều có sự chỉ đạo của lãnh đạo Ngân hàng SCB và giám sát của Ngân hàng Nhà nước. Trước đó, khi xin thôi làm việc tại Ngân hàng SCB, bị cáo đã có báo cáo gửi HĐQT Ngân hàng SCB. Trong báo cáo này, bị cáo nêu ra nhiều khó khăn vướng mắc, đưa ra cách khắc phục… tuy nhiên HĐQT không đồng ý với phương án xử lý các vấn đề tồn đọng tại SCB, vì đó bị cáo xin nghỉ việc.

Sau khi xin nghỉ việc, Ngân hàng SCB có báo cáo về đánh giá kết quả quá trình công tác của bị cáo sau quá trình SCB tái cơ cấu. Theo đó, ngân hàng SCB đạt được sự ổn định thanh khoản, tất toán đúng thời hạn, xử lý và giảm nợ xấu, nâng cao năng lực tài chính… Điều này cho thấy, trong quá trình làm việc thì bị cáo Hiền không gây ra bất kỳ thiệt hại gì cho Ngân hàng SCB.

Cáo trạng truy tố bị cáo Hiền phê duyệt 72 Tờ trình tái thẩm định, 02 Biên bản họp Hội đồng quản trị, 72 Biên bản họp Hội đồng tín dụng Hội sở đồng ý cho 72 khách hàng là các cá nhân, pháp nhân thuộc hệ sinh thái Tập đoàn VTP, với 72 khoản vay tại Ngân hàng SCB…

Lê Khánh Hiền biết các khoản vay trên là hợp thức hồ sơ, giải ngân, rút tiền để nhóm Trương Mỹ Lan sử dụng trái phương án vay vốn. Hành vi của Lê Khánh Hiền đã giúp sức cho Trương Mỹ Lan rút tiền của Ngân hàng SCB, gây hậu quả thiệt hại 3.877 tỷ đồng. 

Theo luật sư, điều này là chưa thuyết phục. Vì tại phiên tòa, các bị cáo khác cũng trình bày rằng đây là những khoản nợ tồn đọng. 

Hơn nữa, bị cáo có nhân thân tốt, phạm tội lần đầu, là người thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên, bị cáo không được hưởng lợi gì, thậm chí còn bị Ngân hàng SCB nợ lương. Trong quá tình điều tra thì bị cáo cũng tích cực phối hợp, khai báo thành khẩn, chủ động nộp khắc phục hậu quả; gia đình có truyền thống cách mạng, có công với đất nước…

Từ những tình tiết trên, luật sư kính đề nghị HĐXX áp dụng các tình tiết giảm nhẹ, tuyên phạt bị cáo Hiền mức án thấu tình đạt lý để bị cáo sớm được trở về đoàn tụ với gia đình.