Ngổn ngang sai phạm

Mới đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố Kết luận thanh tra số 1661/KLTTr - BTNMT về việc chấp hành các quy định của pháp luật về tài nguyên và môi trường tại TP.HCM. Trước đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã tổ chức thanh tra và phát hiện các vi phạm, tồn tại đối với 27 tổ chức trên địa bàn TP.HCM trong lĩnh vực đất đai.

Đơn cử như trường hợp Công ty cổ phần Đầu tư địa ốc Tiến Phát với Dự án khu căn hộ tại phường Thảo Điền, quận 2, kết luận nêu rõ: Dự án tiến độ thực hiện chậm so với thời gian quy định 33 tháng; Hai tòa nhà chính đã xây xong phần thô và đang hoàn thiện; đang xây dựng các công trình phụ trợ như khu xử lý nước thải, cây xanh, sân bãi, giao thông nội bộ. Công ty chưa bàn giao nhà cho các hộ dân mua dự án.

Dự án Thảo Điền Pearl với sai phạm về đất đai khiến 4 năm qua người dân không được cấp sổ đỏ. Ảnh: Gia Huy

Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn với Dự án khu nhà ở tại phường 14, quận Gò Vấp sai phạm về tiến độ xây dựng các công trình nhà ở chậm so với quy định 5 năm. Đến nay, mới đang thi công phần thô nhà chung cư lô 3 và 1 con đường, nhưng chưa hoàn thiện. Diện tích còn lại bao gồm 4 lô chung cư và đất công viên cây xanh, cơ sở hạ tầng vẫn đang bỏ trống chưa xây dựng.

Khu dân cư, căn hộ cao tầng tại phường 6, quận Gò Vấp của chủ đầu tư là Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và Khai thác CTGT 584 bị chậm tiến độ thực hiện 52 tháng, trong đó, khu A đã thực hiện xong ép cọc ly tâm, khu B đã thi công 50% diện tích sàn tầng 1 từ năm 2012 và đã dừng thi công, hiện nay không có thiết bị thi công cơ giới tại công trường. Dự án đang được bảo vệ của Ngân hàng BIDV trông coi, quản lý. Công ty chưa thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất.

Công ty cổ phần Đức Khải cũng sai phạm tại Khu tái định cư tại phường Phú Mỹ, quận 7, khi chưa bàn giao khu công viên cây xanh và các công trình công cộng (đường giao thông, các công trình kỹ thuật hạ tầng) cho các ngành chức năng quản lý theo quy định, không có Biên bản bàn giao đất tại thực địa.

Công ty TNHH Xây dựng và Kinh doan nhà Điền Phúc Thành sai phạm tại Khu dân cư tại phường Long Trường, quận 9 khi chưa nộp tiền sử dụng đất theo quy định. Quỹ Phát triển nhà Thành phố cũng thực hiện chậm tiến độ Dự án Nhà ở cho người có thu nhập thấp tại phường Hiệp Thành, quận 12, dù được giao đất từ năm 2006, nhưng đến nay mới chỉ xây dựng được phần hạ tầng.

Công ty TNHH Bất động sản Trần Thái với sai phạm tại Dự án Khu nhà ở Phước Kiên tại xã Phước Kiển, huyện Nhà Bè khi tiến độ thực hiện dự án đến nay đã chậm 9 tháng so với quy định tại văn bản chấp thuận đầu tư, Công ty chưa thực hiện nghiệm thu phần hạ tầng, chưa làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà cho 30 hộ đã nhận nhà...

Xử lý theo kiểu… chuyện đã rồi

Theo quy định, các doanh nghiệp mắc sai phạm nêu trên sẽ bị xử phạt, vậy nhưng, theo đại diện từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, đến thời điểm này, dù đã quá thời hạn nộp phạt 3 tháng, nhưng vẫn chỉ ít chủ đầu tư chịu nộp phạt.

Theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong, thời gian tới, Thành phố sẽ cương quyết xử lý những dự án sai phạm. Với những dự án như Thảo Điền Sapphire, với nhiều vi phạm nghiêm trọng, Thành phố sẽ giao cho Sở Xây dựng, UBND quận 2 tiến hành cưỡng chế ngay. Đối với các công trình khác, nếu chủ đầu tư không tự tháo gỡ, thì cơ quan hữu trách sẽ tổ chức lực lượng để thực hiện cưỡng chế.

Ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM nhấn mạnh, ở những dự án chủ đầu tư sai phạm trong việc tự ý thay đổi công năng mà không được sự đồng ý của khách hàng, thì chủ đầu tư không được điều chỉnh, đích thân Sở sẽ xử lý chủ đầu tư và đình chỉ việc thay đổi công năng dự án.

Tuy nhiên, sai phạm tại các dự án hiện nay của TP.HCM đang được cho là chuyện “cơm bữa”, bởi rất nhiều doanh nghiệp ngành bất động sản đều cho rằng, “làm doanh nghiệp bất động sản không thể không sai phạm”. Nếu bị thanh tra thì doanh nghiệp sẽ chấp nhận đóng phạt theo kiểu chuyện đã rồi, tức là nộp phạt để hợp thức hóa những sai phạm mà doanh nghiệp phạm phải.

Đơn cử, Dự án Thảo Điền Pearl (phường Thảo Điền, quận 2) do Công ty cổ phần Địa ốc và xây dựng SSG2, thuộc SSG Group làm chủ đầu tư. Dù Dự án đã đưa vào hoạt động từ 4 năm nay, nhưng cư dân vẫn không được cấp sổ đỏ do Dự án không được chấp thuận hoàn công khi lấn ra hơn 200 m2 đất ngoài dự án. Kết quả, chủ đầu tư này làm văn bản theo kiểu “chuyện đã rồi, tôi xin đóng phạt để tiếp tục lấy 200 m2 đất đó cho dự án”.

Ông Nguyễn Văn Hiệp, nguyên Phó giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM, hiện là Trưởng khoa Kỹ thuật xây dựng (Trường Đại học Bách khoa TP.HCM) cho rằng, lỗi một phần là do cơ quan quản lý nhà nước không quản lý chặt quá trình xây dựng, vì vậy, chủ đầu tư đặt cơ quan chức năng vào chuyện đã rồi và chấp nhận nộp phạt bởi số tiền phạt ít hơn nhiều so với món lợi mà chủ đầu tư đạt được.

“Kết quả là, người dân và chính quyền là người chịu thiệt hại nhất”, ông Hiệp nói.

Để khắc phục những sai phạm trong dự án bất động sản, ông Hiệp cho rằng, cơ quan chức năng cần có biện pháp quản lý mới, giám sát chặt từ các khâu cấp phép, giám sát phát triển dự án tới cả việc bảo vệ quyền lợi của khách hàng mua dự án, bởi hiện nay có quá nhiều khiếu kiện từ người dân khi mua dự án bất động sản. Nội dung khiếu kiệu chủ yếu là chủ đầu tư xây dựng dự án kém chất lượng, tự ý thay đổi thiết kế công trình và thậm chí là sai phạm trong khi xây dựng dẫn tới cơ quan chức năng xử phạt và không cấp phép hoàn công dự án… Kết quả là người dân lãnh đủ.

Trong đó, với tuyên bố mới đây của Chủ tịch UBND TP.HCM về việc sẽ mạnh tay hơn với những sai phạm ở các dự án bất động sản, luật sư Trần Đức Phượng cho rằng, đây là phát ngôn không mới và rồi sai phạm tại các dự án bất động sản thì mỗi lúc một nhiều hơn. Có thể nói, kết quả việc cưỡng chế tại Dự án Thảo Điền Sapphire sẽ là thước đó sức nặng tuyên bố lần này của Chủ tịch UBND TP.HCM.