Đó là trăn trở của Chủ tịch UBND TP. HCM Phan Văn Mãi tại phiên họp thường kỳ về tình hình kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và thu chi ngân sách tháng 7 và triển khai nhiệm vụ tháng 8/2022, diễn ra vào ngày 4/8.

Trong năm 2022, UBND TP.HCM được giao và phân bổ kế hoạch vốn hơn 31.943,6 tỷ đồng, bao gồm vốn ngân sách Trung ương hơn 2.479,6 tỷ đồng và vốn ngân sách địa phương hơn 29.464 tỷ đồng.

Tuy nhiên, sau 7 tháng, Thành phố mới giải ngân đạt tỷ lệ gần 26% tổng kế hoạch vốn được giao.

Ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Kho bạc Nhà nước TP. HCM cho biết, giải ngân vốn đầu tư công của TP. HCM chậm so với bình quân cả nước. Nguyên nhân giải ngân chậm rơi vào các dự án có bố trí vốn lớn trên 200 tỷ đồng. nhưng giải ngân đạt thấp, chỉ 10% do Ban Quản lý dự án các công trình dân dụng và công nghiệp thành phố là chủ yếu.

Ông Hải nêu dẫn chứng là Dự án xây dựng mới Bệnh viện Nhi đồng Thành phố bố trí 1.000 tỷ đồng, nhưng do trục trặc hồ sơ nên đến nay, công trình vẫn không giải ngân được.

Hay như Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật cụm y tế Tân Kiên (Bình Chánh) trị giá 277 tỷ đồng cũng chưa giải ngân được. Tương tự, Công trình xây dựng Trung tâm triển lãm quy hoạch Thành phố có quy mô đầu tư 350 tỷ đồng cũng chưa giải ngân được.

Công trình hầm chui nút giao thông Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ được bố trí vốn 200 tỷ đồng, nhưng mới giải ngân được 9,3 tỷ đồng, chỉ đạt 5%. Dự án vệ sinh môi trường Thành phố giai đoạn 2 bố trí 1.990 tỷ đồng, giải ngân được 43 tỷ đồng, đạt 4%...

“Hằng tháng và hằng quý, kho bạc đều có văn bản gửi các chủ đầu tư đôn đốc, gửi hồ sơ pháp lý ban đầu, gửi hồ sơ nghiệm thu thanh toán từng lần. Nhưng đến nay, các văn bản gửi đi, nhưng hồ sơ gửi đến kho bạc rất ít. Hồ sơ hoàn thành gửi lên dịch vụ công trực tuyến của kho bạc cũng rất ít”, ông Hải cho hay.

Tại cuộc họp, nhiều lãnh đạo nhiều sở, ngành cũng nêu ra nhiều nguyên nhân khiến tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công thấp.

Ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở Giao thông - Vận tải TP.HCM cho biết, các dự án, công trình trọng điểm về giao thông, cấp thoát nước, cải thiện môi trường đều chậm. Lý do là khâu vướng lớn nhất là giải phóng mặt bằng vẫn chưa có chuyển biến, dù vốn đã được bố trí.

Đối với các dự án PPP phải tạm dừng sau các kết luận thanh tra, kiểm toán, ông Lâm cho rằng cần tập trung tháo gỡ, nói rõ với nhà đầu tư để cải thiện môi trường đầu tư. Đồng thời, cần xây dựng quy trình để giải quyết những dự án cũ cũng như xúc tiến đầu tư các dự án mới.

Tương tự, Giám đốc Sở Công thương Thành phố, ông Bùi Tá Hoàng Vũ cũng cho rằng. muốn giải quyết nhanh hồ sơ thì cần tăng trách nhiệm của các sở chuyên ngành.

“Hiện nay chúng ta hỏi ý kiến rất nhiều, chúng tôi cũng phải trả lời các sở khác. Việc này rất mất thời gian”, ông Vũ nói, đồng thời đề xuất Thường trực UBND TP.HCM cho chủ trương một lần rồi thực hiện.

Ông cũng dẫn chứng, dù sở đã được giao ngân sách, nhưng chưa thể thực hiện công việc do chưa nhận được góp ý từ những đơn vị khác. Do đó, từ lúc xin chủ trương đến triển khai thực hiện, đơn vị này có thể mất nhiều tháng cho một phần việc có thể thực hiện nhanh hơn.

Sau 7 tháng đầu năm, giải ngân đầu tư công của TP.HCM chỉ đạt 26%. Ảnh: TTBC

Trong khi đó, ông Trần Văn Bảy, Phó giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho rằng, trong số các nguyên nhân dẫn đến việc giải ngân vốn đầu tư công thấp là công tác thẩm định giá và bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải phóng mặt bằng.

Theo ông Bảy, trong các báo cáo về giải ngân đầu tư công hiện nay, thì có sự chậm trễ trong công tác định giá. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, Sở đã giải quyết 52 dự án bồi thường và không có hồ sơ tồn đọng.

“Qua rà soát thì ách tắc là do chậm trễ của các quân huyện. Thậm chí, chúng tôi phải tự rà soát các dự án và nhắc nhở các quận huyện, nhưng rất chậm”, ông Bảy nói và cho rằng, nguyên nhân dẫn đến sự chậm trễ này có nhiều nguyên do. Thứ nhất là pháp lý để thực hiện dự án rất chậm; thứ hai là thuê đơn vị tư vấn thẩm định giá.

“Hiện nay, chúng ta có rất nhiều công ty thẩm định giá, nhưng chất lượng không đồng đều. Các doanh nghiệp cũng rất ngại tham gia các dự án bồi thường vì thu nhập không nhiều, nhưng trách nhiệm thì rất lớn”, ông Bảy nói và cho biết thêm, có thời điểm, Sở phải “cầu cứu” đến Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhờ giới thiệu công ty thẩm định giá rất lớn, nhưng sau quá trình tiếp xúc, doanh nghiệp này đưa ra rất nhiều lý do để từ chối.

Một nguyên nhân nữa dẫn đến khâu bồi thường, hỗ trợ tái định cư chậm trễ, dẫn đến tiến độ dự án chậm là do sự chậm trễ thực hiện của các quận, huyện. Theo ông Bảy, về nguyên tắc, khi giá thẩm định để bồi thường đã được Thành phố phê duyệt thì phải đưa vào giải ngân ngay, nhưng nhiều quận huyện quá chậm, thậm chí kéo dài đến cả năm khiến giá bồi thường không còn phù hợp với thực tế, dẫn đến người dân phản ứng.

Sau khi nghe ý kiến của lãnh đạo các sở, ngành về bất cập trong công tác cải cách hành chính, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND Thành phố cho biết Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng vừa nhắc nhở Thành phố về vấn đề phải đẩy mạnh giải ngân đầu tư công.

“Sau 7 tháng đầu năm 2022, giải ngân đầu tư công của TP.HCM chỉ đạt 26%, tỷ lệ thấp như thế không thể dẫn dắt được đầu tư xã hội”, ông Mãi nói và cho rằng, Thành phố cần tập trung phân tích, tìm giải pháp cho cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ, thông suốt, mở đường cho các hoạt động khác.

Theo Chủ tịch UBND TP. HCM, các phần việc như đánh giá năng lực tiếp nhận, phối hợp xử lý các vấn đề hiện nay là điểm vướng của địa phương. Điểm nghẽn này cần được tháo gỡ để mọi phần việc chạy nhanh hơn, đầu tư công, đầu tư xã hội đạt hiệu quả hơn.

“Ngoài khối lượng công việc lớn tăng sau dịch, những người đứng đầu cơ quan, đơn vị cần xem lại tinh thần trách nhiệm, dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn giải quyết công việc ở từng nơi”, ông Mãi nói và nhấn mạnh, khi xác định được nguyên nhân tạo điểm nghẽn về thủ tục hành chính, nơi nào thiếu quy trình, phương tiện thực hiện sẽ được bổ sung. Đơn vị nào vướng mắc ở con người sẽ thực hiện nhắc nhở, điều chỉnh hoặc những biện pháp khác.