Nâng cao nhận thức về áp dụng công nghệ số trong ngành thực phẩm

Trong khuôn khổ Chương trình Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021 - 2025, ngày 28/6, Cục Phát triển doanh nghiệp - Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê nông nghiệp - Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho ra mắt sổ tay Chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm.

Chương trình nằm trong Dự án Thúc đẩy cải cách và nâng cao năng lực kết nối của doanh nghiệp nhỏ và vừa (USAID LinkSME) do Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tại Việt Nam tài trợ.

Họp báo công bố sổ tay Chuyển đổi số cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm (Ảnh: Đức Trung)

Ông Nguyễn Đức Trung, Phó cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp cho biết, cuốn sổ tay này cung cấp những kiến thức nền tảng, bức tranh tổng thể về hành trình chuyển đổi số của doanh nghiệp trong ngành, nhằm nâng cao nhận thức và đưa ra các chỉ dẫn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) triển khai áp dụng công nghệ số trong chế biến và phân phối thực phẩm. Từ đó đưa ra lộ trình phù hợp áp dụng công nghệ theo nhiều cấp độ khác nhau, gắn liền với mục tiêu sản xuất, kinh doanh và nguồn lực hiện có của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng chia sẻ những bài học kinh nghiệm thực tế và lộ trình chuyển đổi số phù hợp cho DNNVV trong lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm tại Việt Nam.

Theo ông Nguyễn Quốc Toản, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số và Thống kê nông nghiệp, chúng ta đang hướng đến một nền sản xuất có trách nhiệm giải trình, có tính minh bạch cao. Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, nếu thực thể, doanh nghiệp nào thực hiện chuyển đổi số một cách thực chất, bài bản, có trọng tâm trọng điểm sẽ là người đón đầu cơ hội. “Chúng ta có thể làm giàu bằng nông nghiệp, gia tăng giá trị nông nghiệp thông qua chuyển đổi số”, ông Toản nói.

Ông Toản cũng cho biết, chuyển đổi số trong nông nghiệp, nông dân, nông thôn là trụ cột trong thúc đẩy kinh tế số nông nghiệp. Dự kiến trong tháng 7 - 8 tới đây, cơ quan này sẽ công bố Mạng nhà nông thực hiện thí điểm tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long nhằm phát triển kinh tế nông nghiệp.

Khuyến nghị 2 giải pháp doanh nghiệp cần triển khai sớm

Theo báo cáo năm 2022 của EMIS - tổ chức quốc tế chuyên về nghiên cứu và dữ liệu, thị trường thực phẩm chế biến toàn cầu được ước tính sẽ đạt tỷ lệ tăng trưởng kép (CAGR) là 3,8% từ năm 2023 đến năm 2028. Xu hướng tăng trưởng tương tự cũng được nhìn thấy tại thị trường Việt Nam khi Chính phủ coi đây là một trong những ngành công nghiệp được ưu tiên phát triển nhằm nâng cao sản lượng và giá trị xuất khẩu các sản phẩm nông sản, thực phẩm chế biến trong nước.

Bên cạnh đó, theo Source of Asian, lĩnh vực chế biến và phân phối thực phẩm được ghi nhận có những bước tiến đáng kể trong việc áp dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất kinh doanh với khoảng 85% doanh nghiệp sản xuất đã tiếp cận với công nghệ ở các mức khác nhau.

Theo các chuyên gia của Chương trình Hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số giai đoạn 2021-2025, các giải pháp chuyển đổi số được áp dụng trong chuỗi giá trị ngành chế biến và phân phối thực phẩm gồm (1) Giải pháp thu thập, phân tích dữ liệu; (2) Giải pháp truy xuất nguồn gốc; (3) Quản lý vận tải; (4) Quản lý kho và hàng tồn kho; (5) Giải pháp quản lý chất lượng sản phẩm; (6) Giải pháp quản lý bán hàng đa kênh.

Dựa vào đặc thù của ngành chế biến và phân phối thực phẩm, cuốn sổ tay này giới thiệu các giải pháp công nghệ được áp dụng phù hợp vào các khâu khác nhau trong chuỗi giá trị của doanh nghiệp. Việc áp dụng các giải pháp công nghệ có thể tiến hành tuần tự hoặc song song, tùy vào tiềm lực của doanh nghiệp, trong đó, 2 giải pháp mà doanh nghiệp cần ưu tiên triển khai sớm là giải pháp bán hàng đa kênh và truy xuất nguồn gốc để tăng doanh thu, tăng liên kết trong chuỗi.

Cuốn sổ tay cũng đưa ra gợi ý về việc xây dựng lộ trình triển khai chuyển đối số của doanh nghiệp ngành chế biến và phân phối thực phẩm trong tiêu thụ sản phẩm thị trường nội địa và xuất khẩu. Trong đó, việc xây dựng lộ trình phụ thuộc vào mức độ ưu tiên của doanh nghiệp đối với các yếu tố về mục tiêu và tính chất của hoạt động kinh doanh. Các yếu tố mà doanh nghiệp cần cân nhắc khi xây dựng kế hoạch chuyển đổi số gồm: (1) Tuân thủ quy định của nhà nước và quy định, tiêu chuẩn của các thị trường xuất khẩu; (2) Mở rộng thị trường, thu hút khách hàng và (3) Tối ưu chi phí.

Đặc biệt, các chuyên gia của Chương trình cũng lưu ý với doanh nghiệp khi chuyển đổi số cần lưu ý về các quy định khắt khe từ các thị trường lớn trên thế giới liên quan đến Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG).