Cựu tổng giám đốc Vinaca Nguyễn Xuân Thu tại TAND Hải Phòng trong ngày tuyên án. Ảnh: Giang Chinh

Chiều 18/4 tại TAND Hải Phòng, bị cáo Nguyễn Xuân Thu (cựu tổng giám đốc công ty TNHH Vinaca) một mực chối tội, nói bị ép cung. Thu khai Vinaca không sản xuất bất kỳ sản phẩm nào mà chỉ làm nghiên cứu khoa học cho các trường đại học lớn trên thế giới, được trả công 10 tỷ USD. Sản phẩm của Vinaca làm ra sẽ được xuất khẩu sang Canada nên không có việc bán trong nước mà chỉ trưng bày, giới thiệu sản phẩm thông qua các gian hàng, đại lý của khởi nghiệp viên.

Để chở thành khởi nghiệp viên của Vinaca, mỗi người phải ký quỹ để rằng buộc trách nhiệm với mức thấp nhất 5 triệu đồng, cao nhất tới vài trăm triệu đồng.  "Tôi có rất nhiều tiền. Tôi không lấy bất kỳ đồng nào của các khởi nghiệp viên, ngược lại tôi còn trả lại và hứa cung cấp gói hỗ trợ lên đến 1.000 tỷ đồng cho họ..." bị cáo Thu khai trước toà.

Trước việc các sản phẩm của Vinaca bị nhà chức trách xác định là hàng giả, chất lượng không đúng với nội dung ghi trên nhãn mác bao bì, Thu phủ nhận, nói tất cả sản phẩm của Vinaca đang trong giai đoạn sản xuất thử, chưa hoàn thiện. Bị cáo nghi ngờ có thể ai đó đã đánh tráo nhằm hãm hại mình.

Trong khi đó, bị cáo Nguyễn Văn Tuấn (cựu giám đốc công ty TNHH Hồng An Phong) thành khẩn khai nhận việc cung cấp than tre cho Thu để làm hàng giả. Nhà chức trách đánh giá lời khai của Tuấn tại tòa trùng khớp với lời khai trước đó ở cơ quan điều tra.

Tuấn khai chỉ sản xuất than hoạt tính từ gỗ, tre, thân đu đủ, củ su hào, cây đậu xương... và làm những gì Thu giao. Việc sử dụng bột than như thế nào để tạo ra các sản phẩm hóa mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, Tuấn không hay biết bởi Thu giữ bí mật.  

Sau ít phút nghị án, HĐXX tuyên giữ nguyên nội dung truy tố của cáo trạng, bác bỏ các cáo buộc của bị cáo Thu cho rằng bị ép cung, bị dùng nhục hình.

HĐXX phạt bị cáo Thu 22 năm tù, buộc nộp tiền phạt 50 triệu đồng; bị cáo Tuấn nhận 17 năm tù, buộc nộp 20 triệu đồng tiền phạt.

HĐXX đề nghị cơ quan điều tra làm rõ hành vi "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "các bài viết có nội dung nói xấu chế độ, nói nói nhà nước" của bị cáo Thu.

Nguyễn Văn Tuấn, cựu giám đốc công ty TNHH Hồng An Phong bị phạt 17 năm tù. Ảnh: Giang Chinh

Theo cáo trạng, năm 2012, Thu cùng Tuấn bàn bạc, thống nhất sản xuất Vinaca chữa ung thư CO3.2, Vinaca xương khớp CO2, Vinaca Vi3, Vi4, Vi5, Vi6, Vi7, sà phòng Spa Vinaca, rượu XO, Vinaca Carbon đa dụng từ nguyên liệu bột than được đốt từ các cây tre, thân đu đủ, củ xu hào, củ nghệ, thục đen và cây đậu xương.

Tuấn sau đó lập Công ty Hồng An Phong, đăng ký kinh doanh các sản phẩm từ gỗ, tre, rơm rạ..., sản xuất máy thông dụng. Thu giữ vai trò cung cấp máy móc thiết bị và nguyên liệu và chỉ đạo Tuấn đốt thành than để làm nguyên liệu sản xuất.

Ngày 12/4/2017, Thu và Tuấn thành lập Công ty TNHH Vinaca do Thu làm Tổng giám đốc với số vốn điều lệ một tỷ đồng, trong đó Thu góp 900 triệu, còn Tuấn đóng 100 triệu đồng.

Một số sản phẩm như dầu gội đầu, xà phòng Spa mang thương hiệu Vinaca, Thu khai mua dầu Sunsilk và phôi xà phòng về pha trộn, điều chế... Giá sản phẩm cũng như số lượng xuất kho đều do Thu quyết định. Chẳng hạn, sản phẩm thấp nhất là xà phòng Spa: 70.000 đồng/bánh, đắt nhất là rượu XO vinaca giá 1,5 triệu đồng/chai.

Vinaca còn được cấp chứng nhận "Top 10 thương hiệu, sản phẩm, dịch vụ tốt nhất Việt Nam năm 2017/".

Khi điều tra vụ án, Công an thành phố Hải Phòng đã ủy thác điều tra đến 27 cơ quan điều tra các tỉnh, thành phố trong cả nước như: Điện Biên, Bình Định, Quảng Ninh, Nam Định, Hải Dương, Bắc Gi ang, Thái Bình,TP HCM, Đà Nẵng, Hà Nội... để thu thập tài liệu liên quan đến việc sản xuất và tiêu thụ sản phẩm Vinaca.

Kết quả mẫu sản phẩm giám định tại Viện khoa học hình sự (Bộ Công an) cho thấy tất cả các sản phẩm Vinaca là hàng giả về hàm lượng, không đúng với các thành phần trong đăng ký tiêu chuẩn chất lượng và kiểm định chất lượng sản phẩm.